Sau khi xảy ra liên tiếp 2 vụ lở núi, vỡ hồ khiến nhiều người dân thiệt mạng cuối năm 2018, hàng năm UBND TP Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) đều tổ chức rà soát những dự án tại các sườn đồi núi trên địa bàn để đảm bảo an toàn trong mùa mưa bão.
Dự án Khu biệt thự hướng biển - Haborizon do Công ty TNHH Đầu tư xây dựng Thế Giới Xanh (Green World Corporation) làm chủ đầu tư có quy mô hơn 24,3 ha, được cấp phép tháng 4/2012, thời hạn thuê đất 40 năm. Dự án này nằm ngay trên khu dân cư 2 thôn Thành Phát, Thành Đạt (núi Hòn Rớ, xã Phước Đồng), nơi từng xảy ra trận lở núi làm chết 12 người cuối năm 2018.
Tháng 4/2021, sau khi Zing có loạt bài phản ánh, UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu chủ đầu tư dừng thi công dự án, chấm dứt thi công bằng phương án nổ mìn, hạ cốt nền để rà soát lại quy hoạch và thủ tục đầu tư ở dự án Khu biệt thự hướng biển - Haborizon.
Nằm sát Khu biệt thự hướng biển - Haborizon là dự án Khu biệt thự Nha Trang Sea Park do Công ty CP Phát triển nhà và đô thị HUD Nha Trang làm chủ đầu tư. Dự án có quy mô 7,7 ha, trên núi Hòn Rớ, được UBND tỉnh Khánh Hòa giao cho HUD Nha Trang từ tháng 2/2010.
Cuối tháng 10/2021, sau trận mưa lớn một căn biệt thự trong dự án Khu biệt thự Nha Trang Sea Park bị sạt lở nghiêm trọng. Theo UBND TP Nha Trang, từ cuối năm 2020, đơn vị đã nhiều lần kiểm tra hiện dự án có sai phạm về xây vượt tầng, không đúng quy hoạch, hệ số sử dụng đất được duyệt. Chính quyền sau đó yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ phần biệt thự sai phép, tuy nhiên đến nay vẫn chưa khắc phục.
Một dự án ở trung tâm TP Nha Trang cũng nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở là khu biệt thự biển và Dịch vụ du lịch Anh Nguyễn (Anh Nguyễn Ocean Front Villas) thuộc khu vực núi Chụt nằm trên 2 phường Vĩnh Nguyên và Vĩnh Trường.
Dự án này do Công ty TNHH Anh Nguyễn (Công ty Anh Nguyễn, trụ sở Hà Nội) làm chủ đầu tư, được cấp giấy chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 15/10/2007. Sau gần 15 năm, dự án trên đã hoàn thành hạ tầng cơ sở và hoàn thiện 40 căn biệt thự để bán. Riêng 39 lô biệt thự còn lại và các công trình khác chỉ mới tiến hành san nền hoặc xây dựng dở dang, bỏ trống nhiều năm nay.
Từ năm 2019, Anh Nguyễn Ocean Front Villas được liệt vào danh sách các dự án nằm trong khu vực đồi núi, có nguy cơ sạt lở ở TP Nha Trang.
Nằm khu vực núi Cô Tiên (phường Vĩnh Hòa) là dự án Khu nhà ở cao cấp Hoàng Phú do Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển Thanh Châu làm chủ đầu tư, cũng nằm trong khu vực có nguy cơ sạt lở.
Cuối năm 2018, khu vực xây dựng hồ vô cực của dự án Khu nhà ở cao cấp Hoàng Phú bị sạt lở làm 4 người chết và 10 ngôi nhà bị san phẳng. Ảnh chụp tháng 8/2019.
Hiện, dự án đã dừng triển khai giai đoạn 2. Chủ đầu tư cũng cho xây dựng kè bê tông (kẻ đỏ) ngay vị trí sạt lở cuối năm 2018 để đảm bảo an toàn cho người dân bên dưới dự án.
Cũng nằm ở khu vực núi Cô Tiên là dự án Khu biệt thự nghỉ dưỡng Đồi Xanh (Marina Hill) của Công ty TNHH Đồi Xanh Nha Trang làm chủ đầu tư.
Từ tháng 10/2018, bức kè chắn cao 12 m xây trái phép tại dự án Marina Hill nứt vỡ uy hiếp an toàn gần 20 hộ dân bên dưới. UBND tỉnh Khánh Hòa sau đó yêu cầu chủ đầu tư tháo dỡ bức tường chắn theo đúng quy hoạch được duyệt. Ảnh: Minh Hoàng chụp tháng 1/2019.
Bức tường xây sai phép ở dự án này đã được tháo dỡ, các hộ dân cũng quay về sinh sống bình thường. Sau khi tháo dỡ, dự án cũng tạm ngưng triển khai nhiều năm nay, bên trong cỏ dại mọc um tùm.
Cũng nằm trên núi Cô Tiên, một khu vực có nguy cơ sạt lở khác thuộc dự án Khu biệt thự Đường Đệ Tâm Hương do Công ty TNHH Thương mại và Du lịch Tâm Hương làm chủ đầu tư.
Theo Sở Xây dựng Khánh Hòa, dự án này đã có quy hoạch 1/500, nhưng khu vực núi Cô Tiên lại không có quy hoạch 1/2000. UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu các dự án trên núi Cô Tiên ngưng triển khai, chờ quy hoạch, tuy nhiên dự án Khu biệt thự Đường Đệ Tâm Hương đã kịp hình thành nhiều biệt thự đồ sộ trên núi.
Dự án chỉnh trang khu vực núi Hòn Xện do Công ty TNHH Đông Dương Khánh Hòa làm chủ đầu tư - đã bị thu hồi giấy chứng nhận đầu tư. Tuy nhiên, trong nhiều năm chủ dự án đã cạo trọc núi Hòn Xện (phường Vĩnh Hòa), khiến nguy cơ sạt lở luôn hiện hữu.
Khu vực núi Chín Khúc hiện có ít nhất 3 dự án được liệt vào danh sách có nguy cơ xảy ra sạt lở khi mùa mưa bão đến. Trong đó có thể kể đến như dự án Sinh thái tâm linh Cửu Long Sơn Tự (nằm đỉnh núi Chín Khúc) và Biệt thự sông núi Vĩnh Trung (xã Vĩnh Thái) và dự án Làng biệt thự sinh thái Giáng Hương.
Theo UBND TP Nha Trang, địa phương có khoảng 140 khu vực trọng điểm, xung yếu có khả năng xảy ra ngập lụt do mưa lớn và 125 điểm có khả năng xảy ra sạt lở, lũ quét.
Ông Nguyễn Sỹ Khánh, Chủ tịch UBND TP Nha Trang cho biết TP đã lên phương án chi tiết công tác ứng phó với từng cấp độ của bão, mưa lớn trong năm 2022. Đặc biệt là phương án sơ tán hơn 10.259 hộ với 42.675 người dân ở các khu vực xung yếu đến nơi an toàn trong từng tình huống cụ thể nếu xảy ra sự cố sạt lở, lũ quét...
Xuân Hoát