Kỳ vọng quan hệ Nga - Mỹ: Ông Putin quá lạc quan?

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 14/5 đã có cuộc gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Sochi, Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo tại Sochi. Ảnh: Sputnik

Tại cuộc gặp, Tổng thống Nga bày tỏ, ông có ấn tượng rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump muốn khôi phục quan hệ giữa Mỹ và Nga sau khi cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller nhằm loại trừ ông Trump đã không thành công.

Tổng thống Nga tuyên bố ông muốn "khôi phục hoàn toàn" quan hệ với Mỹ và tin rằng người đồng cấp Mỹ cũng muốn điều tương tự.

"Như ông đã biết, chỉ vài ngày trước, tôi đã có cuộc trò chuyện tốt đẹp với Tổng thống Mỹ qua điện thoại. Tôi có cảm giác rằng Tổng thống Mỹ đang nghiêng theo quan điểm có thể thiết lập lại quan hệ và tăng cường liên lạc giữa hai nước về những vấn đề đang được quan tâm lẫn nhau giữa Nga và Mỹ" - RT dẫn lời ông Putin nói.

Nhà lãnh đạo Nga nhấn mạnh: "Về phần mình, chúng tôi đã nhiều hơn một lần nói rằng, chúng tôi cũng muốn khôi phục hoàn toàn quan hệ và hy vọng rằng, bây giờ, các điều kiện cho điều đó đã đầy đủ".

Tổng thống Nga cũng liệt kê các vấn đề an ninh, ngăn chặn sự phát triển của các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt, các vấn đề môi trường và kinh tế như sản xuất dầu mỏ là những lĩnh vực cả hai nước đang cùng quan tâm.

Tổng thống Putin cũng nói với Ngoại trưởng Mỹ rằng Nga chưa bao giờ can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ và cuộc điều tra của ông Robert Mueller là một minh chứng cho thấy không có sự thông đồng nào giữa chính quyền Nga và Tổng thống Donald Trump.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ đã đáp lại lời Tổng thống Nga bằng một quan điểm thận trọng hơn.

Ông Pompeo đồng ý rằng, có những vấn đề lợi ích chung giữa Mỹ và Nga mà hai nước có thể hợp tác hiệu quả.

Trước khi tới Sochi, Ngoại trưởng Mỹ thậm chí đã đề cập tới việc Mỹ không chấp nhận sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020.

Dù ông Putin khẳng định hai nước có quan điểm chung trong việc giải quyết bất đồng, Ngoại trưởng Mỹ lại cho thấy hai nước vẫn có rất nhiều bất đồng trong các vấn đề quốc tế.

Trong cuộc họp báo chung sau cuộc họp với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov, ông Pompeo cũng luôn nhắc đến các khác biệt của Nga và Mỹ trong các vấn đề quốc tế chứ không "màu hồng" như các nhà lãnh đạo của họ kỳ vọng.

Đề cập đến sự ủng hộ của Nga với Tổng thống Nicolas Maduro, ông Pompeo nhấn mạnh: "Đã đến lúc Nicolas Maduro ra đi, ông ta không mang lại điều gì ngoài sự khốn khổ cho người dân Venezuela và chúng tôi hy vọng rằng sự hỗ trợ của Nga dành cho Maduro sẽ chấm dứt".

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Sergei Lavrov đã bác bỏ quan điểm này. Ông cho rằng, tương lai của Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro nên được quyết định bởi người dân Venezuela và gọi áp lực của Mỹ đối với ông Maduro là phi dân chủ.

Trong khi đó, về vấn đề Iran, Ngoại trưởng Lavrov nói rằng, giữa Nga và Mỹ có nhiều điểm khác biệt. Ông đồng thời chỉ trích quyết định của Mỹ khi đơn phương rút khỏi thỏa thuận Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA) nhằm kiềm chế chương trình hạt nhân của Iran.

Còn Ngoại trưởng Mỹ thì cảnh báo rằng, Mỹ sẽ đáp trả một cách thích hợp đối với bất kỳ cuộc tấn công nào vào Iran vì những lợi ích của Mỹ. Mỹ cũng đã áp đặt thuế quan với mặt hàng kim loại của nước này.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ nói thêm rằng Mỹ không "tìm kiếm chiến tranh với Iran".

Trong khi đó, cuộc khủng hoảng ở Ukraine cũng là những bất đồng sâu sắc giữa Nga và Mỹ. Ông Pompeo nhấn mạnh lại, Mỹ sẽ không công nhận việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014 và sẽ tiếp tục áp dụng các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Moscow.

Ngoại trưởng Mỹ cũng yêu cầu Nga thả nhóm thủy thủ Ukraine đã bị bắt giữ vào tháng 11/2018 trên biển Azov, đồng thời kêu gọi Moscow hợp tác với chính quyền mới của Tổng thống Volodymyr Zelensky để mang lại hòa bình cho miền Đông Ukraine.

Ngay cả nội dung mà ông Trump và ông Putin cùng tâm đắc như cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller về sự thông đồng của ông Trump với chính quyền Nga dù đã đi đến kết luận song chính giới Mỹ vẫn tranh cãi về việc bản kết luận của cuộc điều tra đã thiên vị Tổng thống Trump.

Nhưng ngay cả khi cuộc điều tra có kết quả thế nào, triển vọng gỡ trừng phạt Nga cũng rất khó đoán. Cho đến khi hai nước chưa thể gỡ bỏ các biện pháp hạn chế lên đối phương, việc khôi phục hoàn toàn quan hệ Nga- Mỹ dường như là rất khó khăn.

Qua các động thái của Ngoại trưởng Mỹ trên đất Nga, dường như mong muốn cải thiện quan hệ Nga- Mỹ chỉ là mong muốn đơn phương của Tổng thống Putin.

Hải Lâm