Kỳ II: Cần 'liều thuốc kháng sinh' mạnh

Nợ đọng bảo hiểm xã hội - Bài toán cần lời giải

BHXH tỉnh trao đổi nghiệp vụ, nâng cao chất lượng công tác BHXH.

Tăng cường thanh, kiểm tra

Tính đến hết tháng 6/2022, trên địa bàn huyện Phù Ninh có 32 đơn vị nợ (bao gồm cả 21 đơn vị đã chốt nợ và không còn lao động) với số tiền gần 10 tỉ đồng. Điển hình với bốn đơn vị có thời gian nợ dài, khó đòi là: Công ty CP Thương mại du lịch khách sạn Bãi Bằng (đã giảm hết lao động) nợ 131 tháng với số tiền trên một tỉ đồng, Công ty CP Giấy BBP (đã chốt nợ) nợ 104 tháng với số tiền trên 3.7 tỉ đồng, Công ty CP Cơ khí và xây dựng Phú Kim An nợ 28 tháng với số tiền gần 200 triệu đồng...Để thu hồi được số nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN..., cùng với thường xuyên đôn đốc bằng văn bản, BHXH huyện Phù Ninh đã tăng cường làm việc trực tiếp tại các DN; trao đổi, gặp gỡ đại diện DN và tổ chức đối thoại trực tiếp với ban lãnh đạo, đại diện người lao động các công ty; phối hợp các cơ quan chức năng tiến hành thanh tra, kiểm tra đơn vị để đốc thu. “Trong quá trình thực hiện công tác thu hồi nợ BHXH, BHYT, BHTN, chúng tôi gặp không ít khó khăn. Nhiều trường hợp chủ sử dụng lao động không hợp tác hoặc báo cáo công ty gặp khó khăn, sản xuất, kinh doanh không hiệu quả. Trước biểu hiện trốn đóng của đơn vị, bằng các biện pháp nghiệp vụ, chúng tôi vẫn kiên trì, khéo léo, kiên quyết thực hiện để thu hồi được số nợ theo quy định, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ”, bà Lê Thị Thanh Ngân- Phó Giám đốc BHXH huyện Phù Ninh chia sẻ.

Công ty SungJin Vina, tại Cụm công nghiệp Tử Đà-An Đạo, huyện Phù Ninh từng “chây ỳ” đóng BHXH, BHYT suốt gần bảy năm với số tiền hơn 7,1 tỉ đồng. Năm 2019, Công ty bị Thanh tra Bộ LĐ-TB&XH xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 300 triệu đồng, đồng thời cơ quan BHXH các cấp cũng thực hiện nhiều biện pháp đôn đốc thu nợ nhưng tình hình nợ đọng vẫn không cải thiện. Sau nhiều năm nợ đọng BHXH, BHYT, đến tháng 9/2021,Công ty SungJin Vina bắt đầu truy nộp được 1,3 tỉ đồng, sau tám lần truy nộp, đến giữa tháng 8/2022 Công ty kết thúc hành trình nợ đọng BHXH, BHYT.

Bà Kang Seung Sim- Phó Tổng Giám đốc Công ty SungJin Vina phân trần: “Thời gian đầu, khi Công ty mới đi vào vận hành cần vốn để đầu tư nên chúng tôi đã nợ đóng BHXH. Sau nhiều lần được lãnh đạo BHXH huyện đến tuyên truyền, vận động, đặc biệt là nhận thấy việc chậm trễ đóng BHXH không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ mà còn ảnh hưởng đến lợi ích của Công ty vì người lao động lành nghề “nhảy việc” sang các công ty khác có chế độ đãi ngộ cao hơn nên chúng tôi đã cơ cấu lại các khoản đầu tư, bố trí kinh phí hoàn trả tiền nợ BHXH và tìm mọi cách để đảm bảo quyền lợi cho người lao động”.

Từ danh sách các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh, có thể thấy những khó khăn mà ngành BHXH phải đối diện trong công tác giảm nợ BHXH, BHYT là không hề nhỏ. Tuy nhiên, với nỗ lực nhằm đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người lao động, BHXH tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp thu nợ, trong đó tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra cũng là một trong những giải pháp giảm thiểu tối đa các đơn vị nợ đọng BHXH kéo dài.

Ông Nguyễn Văn Đông-Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Để nắm bắt tình hình nợ các loại bảo hiểm, BHXH tỉnh phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để kịp thời đôn đốc các DN. Trong sáu tháng đầu năm 2022, chúng tôi đã thực hiện thanh tra, kiểm tra 199 đơn vị, qua đó đã thực hiện truy thu BHXH, BHYT, BHTN do chưa đóng, đóng thiếu thời gian tại 24 đơn vị với tổng số tiền hơn 322 triệu đồng, phát hiện 23 lao động tại bảy đơn vị đóng sai đối tượng, đóng thừa thời gian, đóng trùng phải truy giảm lại với tổng số tiền 174 triệu đồng, thực hiện truy thu BHXH, BHYT, BHTN do đóng thiếu mức quy định tại 24 đơn vị (219 LĐ) với tổng số tiền trên 182 triệu đồng, số tiền các đơn vị nợ khi có Quyết định thanh tra 4,27 tỉ đồng, số tiền đã nộp trong thời gian thanh tra 3,15 tỉ đồng.

Tiếp tục sát sao, kiên quyết, quyết liệt

Mặc dù số tổng tiền nợ đóng các loại bảo hiểm trên địa bàn tỉnh sáu tháng đầu năm giảm so với cùng kỳ năm 2021 song vẫn còn không ít DN kéo thời gian nợ đọng BHXH, gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền, lợi ích chính đáng của người lao động, tác động tiêu cực đến các vấn đề xã hội, dân sinh.

Theo đồng chí Phạm Sơn - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh, trước tình trạng DN “chây ỳ”, không đóng hoặc chậm đóng bảo hiểm gây thiệt thòi cho NLĐ, tổ chức Công đoàn sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về BHXH cho NLĐ và người sử dụng lao động; nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của công đoàn các cấp, nhất là CĐCS trong các DN, kịp thời phát hiện các hành vi chậm đóng, trốn đóng, có dấu hiệu chiếm dụng tiền BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ để kiến nghị người sử dụng lao động chấp hành nghiêm việc đóng BHXH cho NLĐ theo quy định; kiến nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các DN cố tình vi phạm, có phương án xử lý khi DN ngừng hoạt động, giải thể, phá sản, bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho NLĐ. “Mặc dù việc khởi kiện DN nợ BHXH của tổ chức Công đoàn gặp nhiều khó khăn, song nếu DN tiếp tục “chây ỳ”, chúng tôi sẽ cố gắng hoàn thiện các thủ tục để khởi kiện, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của NLĐ, không để NLĐ bị thiệt thòi” - đồng chí Phạm Sơn khẳng định.

Ông Nguyễn Văn Đông - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết: Nhằm đảm bảo quyền lợi của NLĐ, BHXH tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác thanh tra chuyên ngành, tổ chức thanh tra đột xuất tất cả các đơn vị nợ BHXH từ ba tháng trở lên theo quy định; phối hợp chặt chẽ với đơn vị chức năng và chính quyền các cấp, kịp thời nắm bắt tình hình sản xuất của các DN để phục vụ công tác phát triển đối tượng và giảm nợ; tiếp tục rà soát các đơn vị nợ BHXH kéo dài, tập trung vào các đơn vị có khả năng trả nợ nhưng chủ sử dụng lao động cố tình vi phạm, các đơn vị vi phạm về nghĩa vụ trích nộp BHXH. Ngoài ra chúng tôi còn công khai các DN nợ BHXH, BHYT từ ba tháng trở lên trên các phương tiện thông tin đại chúng, tạo áp lực cho chủ sử dụng LĐ. BHXH cũng sẽ phối hợp với Sở LĐ-TB&XH, LĐLĐ tỉnh, Công an tỉnh, Thanh tra tỉnh tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện Bộ Luật Lao động, Luật BHXH, Luật BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động, qua đó yêu cầu các đơn vị đóng BHXH, BHYT theo đúng hợp đồng lao động, tiền lương tiền công và đóng đầy đủ, kịp thời; ngăn ngừa, phát hiện các hành vi lách luật, lạm dụng, chiếm dụng quỹ BHXH, BHYT...

Mặc dù BHXH các cấp đã có nhiều giải pháp để tránh tình trạng DN nợ đóng BHXH song theo tìm hiểu của chúng tôi, hiện nay các chế tài xử lý DN vi phạm chưa đủ mạnh nên các DN vẫn có thể lách luật để trốn đóng BH cho NLĐ. Để xử lý triệt để tình trạng này, BHXH cũng sẽ tích cực cải cách thủ tục hành chính, thực hiện giao dịch điện tử để rút ngắn thời gian làm việc với cơ quan BHXH cho doanh nghiệp và kịp thời giải quyết các chế độ chính sách cho NLĐ; tăng cường công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành chính sách pháp luật về BHXH, BHYT của NLĐ, người sử dụng lao động…

Mới đây nhất, trên cơ sở nội dung, kết quả các phiên giải trình, chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ Tư, HĐND tỉnh khóa XIX, Thường trực HĐND tỉnh đã ra thông báo kết luận, đề nghị UBND tỉnh, các cơ quan hữu quan, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao sớm có biện pháp xử lý vấn đề nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN của Công ty TNHH MTV Chè Phú Bền nói riêng, giải quyết tình trạng chây ỳ, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN tại một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh nói chung để đảm bảo quyền lợi của NLĐ. Giao Ban Văn hóa - Xã hội HĐND tỉnh làm việc với BHXH tỉnh và các cơ quan chức năng về tình hình chậm đóng, chây ỳ, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN của các DN trên địa bàn tỉnh để thống nhất giải pháp tháo gỡ, báo cáo kết quả với Thường trực HĐND tỉnh...

Để bảo vệ quyền lợi chính đáng của NLĐ, các ngành chức năng cần tăng cường xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu trong các đơn vị để nợ BHXH, BHYT, BHTN kéo dài. Mặt khác, tiếp tục tăng cường tuyên truyền tại cơ sở, tổ chức các lớp tập huấn về pháp luật lao động, Luật BHXH cho các chủ DN và NLĐ, đồng thời nâng cao vai trò của tổ chức Công đoàn cơ sở nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho công nhân. Bên cạnh đó, NLĐ cần nắm rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình để có thể tự bảo vệ bản thân.

Tin liên quan:

Nợ đọng bảo hiểm xã hội - Bài toán cần lời giải

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là quyền lợi hợp pháp của người lao động, nhất là trong các trường hợp đau ốm, hưu trí, phụ nữ thai sản... Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn tỉnh đang có nhiều doanh nghiệp trốn nợ hoặc nợ đọng BHXH kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động. Đã có nhiều giải pháp được đưa ra nhưng dường như thực trạng trên vẫn là bài toán chưa thực sự tìm ra lời giải hữu hiệu.

Nhóm phóng viên Chính trị - Xã hội