J-15 Trung Quốc khóa mục tiêu F-15 Nhật Bản: Chiến đấu cơ nào có lợi thế trong một cuộc đối đầu?
Một tiêm kích J-15 của Hải quân Trung Quốc đã khóa radar vào F-15 Nhật Bản trên vùng biển quốc tế gần Okinawa. Tương quan sức mạnh của hai mẫu chiến đấu cơ này ra sao?
Chiến đấu cơ F-15J của Lực lượng Phòng không Nhật Bản. Ảnh: MW.
Một tiêm kích J-15 thuộc Hải quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), hoạt động trên tàu sân bay Liêu Ninh, đã thực hiện khóa radar vào một chiến đấu cơ F-15 của Nhật Bản trên vùng biển quốc tế ở khu vực đông nam đảo Okinawa ngày 6/12 vừa qua.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản, ông Shinjiro Koizumi, nhanh chóng xác nhận vụ việc, và chính phủ Nhật Bản đã gửi công hàm phản đối qua các kênh ngoại giao và quốc phòng. Đây là lần đầu tiên Nhật Bản công khai một sự cố trong đó máy bay quân sự Trung Quốc chiếu radar vào máy bay Nhật Bản.
Sự việc diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Tokyo và Bắc Kinh gia tăng đáng kể, sau khi tân Thủ tướng Nhật Bản, bà Sanae Takaichi, đưa ra một phát ngôn cứng rắn liên quan tới vấn đề Đài Loan, khiến Bắc Kinh phản ứng dữ dội.
Máy bay chiến đấu J-15B và máy bay tấn công điện tử J-15D trên tàu sân bay Liêu Ninh của Trung Quốc. Ảnh: MW.
Tàu sân bay Liêu Ninh là một trong ba tàu sân bay đang phục vụ trong biên chế Hải quân Trung Quốc và được xác nhận di chuyển gần đảo Kubashima, phía tây Okinawa, vào ngày 5/12. Ngày hôm sau, tàu sân bay này đi qua khu vực giữa Okinawa và đảo Miyakojima cùng 3 tàu khu trục, trước khi tiến ra Thái Bình Dương.
Vào tháng 11/2024, tàu Liêu Ninh và tàu Sơn Đông được tiết lộ đã nâng cấp đáng kể năng lực không đoàn với sự tích hợp các tiêm kích J-15B thế hệ 4+ và máy bay tác chiến điện tử J-15D.
J-15B vượt trội đáng kể so với bản J-15 tiêu chuẩn từng gia nhập hạm đội đầu những năm 2010, sở hữu khung thân nhẹ và bền hơn nhờ vật liệu composite tiên tiến, radar mảng quét điện tử chủ động AESA hiện đại hơn, lớp phủ tàng hình cải tiến cùng hệ thống điện tử hàng không và tác chiến điện tử thuộc hàng tinh vi nhất thế giới.
Chiến đấu cơ F-15 của Nhật Bản. Ảnh: MW.
Trong khi J-15B được xem là một trong những tiêm kích trước thế hệ 5 (pre-fifth generation) mạnh nhất thế giới, F-15J của Nhật Bản lại thuộc nhóm tiêm kích thế hệ 4 cũ kỹ nhất còn vận hành. Các tiêm kích F-15J bắt đầu biên chế từ năm 1981, dựa trên thiết kế đã phục vụ Không quân Mỹ từ năm 1975.
Không quân Nhật Bản vẫn chủ yếu dùng tên lửa AIM-7 cho tác chiến ngoài tầm nhìn – loại được đánh giá là lỗi thời gần ba thập kỷ so với các tên lửa PL-15 và PL-16 trên mẫu J-15B. Radar của F-15J nhỏ hơn nhiều và vẫn dùng công nghệ quét cơ học, vốn từ lâu bị xem là lạc hậu và dễ bị gây nhiễu trước các hệ thống tác chiến điện tử hiện đại.
Máy bay chiến đấu J-15, J-15B và J-15D hoạt động trên tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông. Ảnh: MW.
Kết cục của một cuộc đụng độ giữa J-15B Trung Quốc và F-15J Nhật Bản trên Thái Bình Dương được dự đoán sẽ rất chênh lệch. Nhật Bản có thể tìm cách bù đắp bất lợi bằng cách triển khai máy bay cảnh báo sớm E-767 để cải thiện nhận thức tình huống. Trong khi tàu sân bay mới của Trung Quốc, tàu Phúc Kiến, có thể triển khai máy bay cảnh báo sớm KJ-600, không đoàn của Liêu Ninh không có loại này.
Tuy nhiên, E-767 sử dụng radar từ thập niên 1980, hạn chế nhiều khả năng hỗ trợ, đặc biệt khi so sánh với các hệ thống hiện đại như E-7 hay KJ-500 của Trung Quốc. Hệ thống này cũng được cho là dễ bị qua mặt nếu tiêm kích Trung Quốc nhận hỗ trợ từ máy bay tác chiến điện tử J-15D – vốn được phát triển để che giấu đội hình tiêm kích trước radar theo cách tương tự như các biến thể mới nhất của E/A-18G thuộc Hải quân Mỹ.
