HTX Hòa Bình vượt khó xây dựng thương hiệu rau hữu cơ

Với lợi thế giáp nội thành, trên địa bàn có nhiều nhà máy, khu cụm công nghiệp, cùng với yếu tố thổ nhưỡng màu mỡ, HTX Hòa Bình đã xây dựng thành công mô hình nông nghiệp xanh đem lại hiệu quả kinh tế cao cho bà con nông dân.

Cơ hội mới từ rau hữu cơ

Đến thăm “vựa” rau hữu cơ hơn 20ha của HTX Hòa Bình, chúng tôi thật sự cảm nhận được tâm huyết của người nông dân ở đây khi lựa chọn đi theo con đường sản xuất rau sạch.

Ông Nguyễn Đình Khanh – Phó Giám đốc HTX Hòa Bình cho biết, dù đã có hàng chục năm kinh nghiệm gắn bó với nghề trồng rau nhưng để chuyển từ canh tác rau quy trình cũ sang trồng rau theo hướng hữu cơ là cả một quá trình gian nan, đòi hỏi sự quyết tâm rất lớn.

HTX đầu tư hệ thống nhà lưới, bể chứa nước, hệ thống lọc nước,… phục vụ quá trình chăm sóc rau, củ quả.

Trước đây, hầu hết các hộ dân trên địa bàn canh tác rau màu phục vụ cuộc sống gia đình và tiêu thụ ra các chợ truyền thống, quy mô manh mún, nhỏ lẻ, sản xuất không bài bản, không có quy trình.

Từ khi thành lập (năm 2018), HTX Hòa Bình đã định hướng cho hơn 500 thành viên sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ, sản xuất theo hướng tập trung, liên kết cùng phát triển.

Để đáp ứng nhu cầu canh tác theo mô hình rau hữu cơ, vườn rau của HTX phải vượt qua nhiều vòng thẩm định chặt chẽ của ngành nông nghiệp. Vòng đầu tiên, HTX phải gửi mẫu đất và nước tưới để xét nghiệm. Nếu mẫu thử cho kết quả hàm lượng kim loại trong đất vượt mức cho phép hoặc nước bị nhiễm Ecoli thì không đủ điều kiện tham gia mô hình. Sau khi vượt qua “cửa” thứ nhất, HTX sẽ được hướng dẫn thiết kế khu vườn đảm bảo điều kiện để sản xuất rau hữu cơ.

Dẫn chúng tôi tham quan khu trồng rau, ông Khanh hồ hởi khoe: “HTX vừa xuất bán liên tiếp 3 đợt rau cho khách hàng ở Quảng Ninh với mức giá cao gấp đôi so với các kênh tiêu thụ truyền thống. Chưa bao giờ rau của HTX lại có giá như vậy. Với hơn chục loại rau quả vẫn không đủ đáp ứng cho khách hàng. Có thể nói, việc trồng rau hữu cơ vất vả thật nhưng bù lại mình thấy vui vì cung cấp đến người tiêu dùng những sản phẩm chất lượng, tốt cho sức khỏe. Quan trọng hơn khi sản xuất hữu cơ cũng là cách tự bảo vệ sức khỏe cho mình và những người thân yêu trong gia đình”.

Để phục vụ cho quá trình sản xuất, HTX xây dựng hệ thống nhà lưới đối với các loại giống ngắn ngày, ngoài ra có bể chứa nước cũng như “nhà máy lọc nước", cho thấy sự đầu tư và chú trọng của HTX vào chất lượng sản phẩm từ những yếu tố nhỏ nhất.

HTX cũng hỗ trợ nông dân về kỹ thuật, giống cây trồng và thị trường tiêu thụ, giúp họ yên tâm sản xuất và tăng năng suất lao động.

Bên cạnh đó, mô hình trồng rau hữu cơ của HTX tạo ra nhiều công ăn việc làm ổn định cho người dân địa phương. Thu nhập từ việc canh tác hữu cơ cao hơn so với phương pháp truyền thống, nhờ sản phẩm có chất lượng cao và được người tiêu dùng ưa chuộng.

Đây được coi là mục tiêu lâu dài và hướng đi bền vững của HTX để xây dựng chuỗi nông nghiệp xanh, tạo ra những sản phẩm giá trị và chất lượng cung cấp tới thị trường Hà Nội và nhiều tỉnh, thành khác.

“5 không” để tạo nên 1 bó rau sạch

Rõ ràng, để thay đổi thói quen canh tác cũng như tiêu dùng trong đời sống xã hội hiện nay là vấn đề không đơn giản và càng không phải là một sớm một chiều.

HTX Hòa Bình trồng chủ yếu các loại rau ăn lá ngắn ngày như rau muống, dền, mồng tơi, các loại cải có nguồn giống từ những đơn vị cung cấp có uy tín.

“Với sự phát triển của cuộc sống, khi chất lượng bữa ăn trong mỗi gia đình Việt ngày càng được nâng cao, người tiêu dùng bắt đầu quan tâm nhiều hơn đến việc lựa chọn các sản phẩm nông sản an toàn và có chứng nhận hữu cơ. Đặc biệt, hiện nay, hoạt động du lịch đang được kết nối lại, nhu cầu sử dụng rau hữu cơ tại các nhà hàng bắt đầu tăng mạnh, đây cũng là cơ hội để HTX đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm rau hữu cơ”, ông Khanh nói.

HTX Hòa Bình trồng chủ yếu các loại rau ăn lá ngắn ngày như rau muống, dền, mồng tơi, các loại cải được lấy giống từ những đơn vị cung cấp có uy tín.

Cùng việc chọn và xử lý giống tốt, khâu chăm sóc, bón phân, nguồn nước tưới cũng được HTX áp dụng theo đúng quy trình sản xuất hữu cơ, nói không với tất cả các chế phẩm hóa học. Mọi khâu canh tác rau hữu cơ đều sử dụng các chế phẩm tự nhiên hữu cơ, bảo đảm không độc hại cho sức khỏe người tiêu dùng.

Ông Khanh cho biết, mô hình sản xuất rau hữu cơ hoàn toàn tự nhiên với phương châm “5 không”: không sử dụng phân bón hóa học, không phun thuốc kích thích sinh trưởng, không sử dụng thuốc diệt cỏ, không thuốc bảo vệ thực vật, không sử dụng giống biến đổi gen nhằm bảo vệ môi trường, “giữ chân” thiên địch của sâu bệnh.

HTX áp dụng các biện pháp phòng trừ sâu bệnh thủ công và sử dụng các loại chế phẩm sinh học, vi sinh. Phân xanh cũng được HTX đưa vào quy trình sản xuất rau hữu cơ với nguồn nguyên liệu để ủ là cây xanh, rơm rạ.

Quy trình sản xuất bài bản, giám sát chặt chẽ, chi phí chăm sóc rau hữu cơ cao hơn, nên rau nơi đây có hương vị thơm ngon tự nhiên và giàu dinh dưỡng... Với sự đầu tư và tỉ mỉ, trung bình mỗi ngày, HTX Hòa Bình thu hoạch 2-3 tấn rau.

Hiện nay, đầu ra cho sản phẩm của HTX là các trường mẫu giáo trong phường Yên Nghĩa và chủ yếu là các đầu mối chợ truyền thống, tuy nhiên sản lượng của HTX chưa đáp ứng đủ nhu cầu của thị trường. Vì vậy, trong thời gian tới, HTX tiếp tục mở rộng sản xuất, đồng thời xây dựng mô hình nông trại kết hợp du lịch sinh thái.

Bước đột phá từ nền tảng vững chắc

Đi ngược lại với số đông, HTX Hòa Bình tập trung tiêu thụ chủ yếu tại các chợ truyền thống. Hằng ngày, rau sau khi thu hoạch được tập kết tại khu sơ chế với diện tích gần 30m2, sau đó sẽ có đầu mối đến lấy.

HTX Hòa Bình xây dựng chuỗi nông nghiệp xanh, tạo ra những sản phẩm giá trị và chất lượng để đảm bảo sức khỏe người tiêu dùng.

Có thể nói, HTX đang chọn hướng đi “an toàn và lâu dài”, đẩy mạnh tiêu thụ tại các chợ truyền thống mặc dù giá bán có thể cao hơn so với rau trồng thông thường.

Ông Khanh chia sẻ, là một HTX nông nghiệp nên có vô vàn những khó khăn trong quá trình canh tác, đặc biệt lại theo tiêu chuẩn hữu cơ.

Đầu tiên, phải kể đến là hầu hết các thành viên HTX sản xuất với quy mô nhỏ lẻ, chủ yếu là hộ gia đình. Trong khi đó, chi phí để đầu tư sản xuất rau an toàn khá cao và phải thực hiện đồng bộ từ khâu cải tạo đất, đầu tư phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đảm bảo đúng tiêu chuẩn, ghi chép nhật ký theo dõi hằng ngày và phải thuê đơn vị tư vấn hướng dẫn.

Đối với việc quản lý sâu bệnh, người sản xuất chỉ được phép xử lý bằng các chế phẩm sinh học, dùng thảo mộc, bẫy bả, trồng hoa dẫn dụ hoặc bắt thủ công. Đây là việc làm vô cùng vất vả vì hiện nay, do sự biến đổi của khí hậu nên nhiều khi phun thuốc bảo vệ thực vật chưa chắc đã kiểm soát được các loại sâu bệnh. Do đó, khi việc kiểm soát sâu bệnh theo đúng quy trình không đạt hiệu quả sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng, dinh dưỡng, hình thức của các loại rau.

Rõ ràng, việc sản xuất và liên kết tiêu thụ rau an toàn có vai trò quan trọng góp phần nâng chất lượng, giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn, bên cạnh sự hỗ trợ của ngành chức năng, HTX Hòa Bình xác định cần mạnh dạn nghiên cứu, áp dụng khoa học kỹ thuật để mở rộng sản xuất.

“Việc tìm cách nâng cao năng suất, sản lượng đi kèm với quảng bá thương hiệu sản phẩm nhằm gia tăng lợi nhuận không quan trọng bằng việc HTX âm thầm thực hiện một cách kiên trì nền nông nghiệp sạch và bền vững cho hiện tại cũng như tương lai trên vùng đất màu mỡ này", Phó giám đốc Nguyễn Đình Khanh tâm sự.

Lê Hồng