Hoàn thiện chính sách hình sự quốc gia, đáp ứng yêu cầu phòng chống tội phạm trong tình hình mới

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Quyết định số 2321/QĐ-TTg về Kế hoạch xây dựng dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Ảnh minh họa.

Ảnh minh họa.

Đây là bước đi nhằm thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, Hiến pháp, đồng thời bảo đảm nội dung Bộ luật phù hợp với tinh thần cải cách tư pháp và yêu cầu thực tiễn đấu tranh phòng, chống tội phạm trong giai đoạn mới.

Theo Kế hoạch, việc xây dựng dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) hướng tới hoàn thiện chính sách hình sự quốc gia, xây dựng hệ thống pháp luật hình sự thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm; đồng thời góp phần phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động tư pháp.

Mục tiêu quan trọng được xác định là bảo đảm quyền con người, quyền công dân, đổi mới tư duy lập pháp hình sự theo hướng nhân đạo, bảo vệ các quyền cơ bản của con người và mở rộng các biện pháp xử lý không qua hình sự. Việc sửa đổi cũng nhằm cập nhật, tiếp thu các chuẩn mực pháp luật quốc tế, bảo đảm sự tương thích với thông lệ và hội nhập quốc tế, phục vụ hiệu quả hơn quá trình hợp tác toàn cầu trong phòng, chống tội phạm.

Kế hoạch gồm 3 nội dung chính: Thực hiện việc xây dựng dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi); Tổ chức tổng kết thực tiễn thi hành Bộ luật Hình sự hiện hành; Tổ chức xây dựng dự thảo các phần, chương trong dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Theo phân công của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công an chịu trách nhiệm toàn diện về tiến độ, nội dung và chất lượng của dự thảo các phần, chương, điều trong dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi).

Bộ Công an sẽ chủ trì xây dựng Phần những quy định chung (các chương I đến XII); Chương XIII – Các tội xâm phạm an ninh quốc gia; Chương XIX – Các tội phạm về môi trường; Chương XX – Các tội phạm về ma túy; Chương XXI – Các tội xâm phạm an toàn công cộng, trật tự công cộng; Chương XXII – Các tội xâm phạm trật tự quản lý hành chính.

Bộ Quốc phòng được giao xây dựng Chương XXV – Các tội xâm phạm nghĩa vụ, trách nhiệm của quân nhân và người phối thuộc với Quân đội trong chiến đấu, cùng Chương XXVI – Các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh.

Bộ Tư pháp chủ trì xây dựng Chương XVII – Các tội xâm phạm chế độ hôn nhân và gia đình.

Tòa án nhân dân tối cao được đề nghị xây dựng Chương XIV – Các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người; Chương XVI – Các tội xâm phạm sở hữu; Chương XVIII – Các tội xâm phạm trật tự quản lý kinh tế.

Viện kiểm sát nhân dân tối cao được giao chủ trì soạn thảo Chương XV – Các tội xâm phạm quyền tự do của con người, quyền tự do dân chủ của công dân; Chương XXIII – Các tội phạm về chức vụ; Chương XXIV – Các tội xâm phạm hoạt động tư pháp.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành trong quá trình thi hành Bộ luật Hình sự có thể đề xuất thêm nội dung sửa đổi, bổ sung phù hợp với tình hình thực tế.

Trình Quốc hội xem xét dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) vào tháng 3/2027

Theo lộ trình, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư pháp, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao và các cơ quan liên quan phải hoàn thành phần dự thảo được giao và gửi Bộ Công an trước ngày 1/2/2026 để tổng hợp.

Sau đó, Bộ Công an có trách nhiệm nghiên cứu, tổng hợp kết quả, xây dựng hồ sơ dự án Bộ luật Hình sự (sửa đổi) theo đúng trình tự, thủ tục của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, hoàn thành trước tháng 6/2026.

Trong quá trình thực hiện, Bộ Công an sẽ chủ trì khảo sát, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và tổ chức lấy ý kiến rộng rãi đối với dự thảo Bộ luật. Việc lấy ý kiến được tiến hành bằng văn bản, qua các hội nghị, hội thảo, và đăng tải dự thảo trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ, Bộ Công an và Cổng pháp luật quốc gia để nhân dân góp ý trong tháng 7/2026.

Sau khi hoàn thiện, Bộ Công an sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XVI (tháng 3/2027) và trình thông qua tại Kỳ họp thứ 4 (tháng 8/2027).

Minh Hiếu

Nguồn VnEconomy: https://vneconomy.vn/hoan-thien-chinh-sach-hinh-su-quoc-gia-dap-ung-yeu-cau-phong-chong-toi-pham-trong-tinh-hinh-moi.htm