Hành trình tìm kiếm hài cốt liệt sỹ của Đội K51, tỉnh Đắk Lắk

8 năm gắn bó với nhiệm vụ của Đội K51 Đắk Lắk, Thiếu tá Vũ Hồng Hiến, phân đội trưởng Đội K51 quá quen với chuyện ăn lán, ngủ rừng. Thiếu tá Vũ Hồng Hiến cho biết, địa bàn đội K51 Đắk Lắk quy tập hài cốt liệt sỹ trên đất Campuchia thường là đồi núi hiểm trở, phức tạp, chủ yếu là hành quân bộ, có nơi chỉ đi được bằng đường sông. Bên cạnh các công cụ cầm tay,mỗi chiến sĩ trong đội thường mang theo lương thực đủ cho 7 - 10 ngày. Thiếu tá Vũ Hồng Hiến chia sẻ, trong hành trình vạn dặm tìm liệt sĩ,có rất nhiều chuyến đi không kết quả gì, nhưng cũng có những lần may mắn, vừa tìm kiếm được mộ đồng đội, vừa tìm được nhiều kỷ vật chiến trường.

Đội K51 đang tìm kiếm hài cốt liệt sỹ trên đất Campuchia - Hình ảnh do Đội K51 cung cấp

“Đi độc lập, một tổ thì 2,3 anh em. Khi mình đào bới lên, thấy lớp tăng bó buộc của các bác thì hô hào lên. Đây rồi, bác đây rồi! Khi nhìn thấy có rất nhiều cảm xúc mà để diễn tả bằng lời rất là khó. Thực tế khi đào phần mộ của các bác lên, có bác còn lại một ít sinh phẩm, còn một số không còn gì nữa, chỉ gói gọn trong đó là hàng cúc hoặc một số di vật. Đó là điều rất đau xót”, Thiếu tá Vũ Hồng Hiến nói.

Cùng với công tác tìm kiếm, cất bốc, quy tập mộ liệt sĩ, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 Đắk Lắk còn làm tốt công tác dân vận trên địa bàn đóng quân và công tác đối ngoại quân sự, ngoại giao với chính quyền, thực hiện tốt mối quan hệ với nhân dân nước bạn. Các anh thường xuyên hỗ trợ, giúp đỡ người dân nước bạn qua việc thăm, tặng quà, khám chữa bệnh và cấp phát thuốc cho bà con và đã được chính quyền địa phương ghi nhận, nhân dân địa phương yêu mến. Từ đó, nhiều người dân đã cung cấp cho Đội nhiều thông tin có giá trị.

Những di vật còn sót lại của liệt sỹ được Đội k51 cất bốc - Hình ảnh do Đội K51 cung cấp

“Có những thời điểm khó khăn do địa hình thời tiết thì người dân người ta gắn bó với mình người ta chia sẻ, giúp đỡ, nhiều lúc họ còn vận động người thân cùng tham gia tìm kiếm và giúp đỡ Đội để tìm kiếm được hài cốt liệt sỹ hy sinh trên đất bạn Campuchia. Nhiều người dân khi chúng tôi tìm thấy hài cốt liệt sỹ thì người ta rất xúc động, và khi trở về người ta rất lưu luyến. Khi chúng tôi đến người ta cảm thấy như những người thân, giống như ngày xưa là bộ đội Cụ Hồ đến cứu giúp người dân Khơ-me thoát khỏi nạn diệt chủng Pôn Pốt”, Thiếu tá Nguyễn Văn Duẩn, đội viên Đội K51 chia sẻ.

Đội K51 có nhiệm vụ tìm kiếm quy tập hài cốt liệt sỹ ở khu vực 4 huyện: Bátchanđa, Cônhét, Keosama, Ôrăng và thành phố Senmônôrum thuộc tỉnh Mundulkiri (Campuchia). Đây là tỉnh miền núi, địa hình rộng lớn phức tạp, đường sá đi lại khó khăn, khí hậu thời tiết cực kỳ khắc nghiệt.

Sau khi cất bốc được hài cốt liệt sỹ - Đội K51 đưa họ về nơi đóng quân của Đội và thờ phụng trước khi đưa hài cốt liệt sỹ về với đất mẹ - Hình ảnh do Đội K51 cung cấp

Việc tìm kiếm ngày càng khó khăn hơn bởi thông tin liệt sĩ hiếm hoi, những khu mộ tập trung hầu như đã phát hiện hết, đa phần còn lại mộ lẻ nằm rải rác ở núi cao, ven sông suối. Để công tác tìm kiếm đạt kết quả cao, trước mỗi chuyến đi, Đội chia làm nhiều tổ khảo sát, tìm đến những cựu chiến binh chiến trường Campuchia để nhờ cung cấp thêm thông tin. Thượng tá Trịnh Ngọc Kiệm, Đội trưởng Đội K51 cho biết, chỉ cần có chút thông tin, dù rất mong manh ở cách xa hàng trăm cây số, Đội lập tức lên đường.

“Với tinh thần đâu có thông tin thì ở đó có mặt cán bộ chiến sĩ, bằng mọi cách vượt qua khó khăn gian khổ, để xác minh, tìm kiếm, quy tập và xử lý các thông tin. Khi cảm thấy, đào thấy, tìm được dấu tích của cán bộ chiến sỹ thì mọi mệt mỏi, những khó khăn gian khổ được bù đắp lại”, Thượng tá Trịnh Ngọc Kiệm cho hay.

Những liệt sỹ hy sinh trên đất bạn đã được trở về với đất mẹ - Lễ an táng hài cốt liết sỹ tại nghĩa trang tỉnh Đắk Lắk

Quãng thời gian 23 năm nỗ lực tìm kiếm đồng đội nơi nước bạn Campuchia của Đội K51 đã đưa được 746 bộ hài cốt liệt sỹ trở về với đất mẹ Việt Nam. Bà H’Yim Kdoh, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk khẳng định, những nỗ lực và kết quả tìm kiếm thời gian qua của Đội K51 đã góp phần rất lớn làm giảm bớt những nỗi đau mất mát đối với thân nhân các gia đình liệt sĩ; thể hiện đạo lý “Uống nước nhờ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc ta, mang lại ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

“Kết quả đạt được ngày hôm nay là rất tự hào và trân trọng những sự cố gắng nỗ lực của anh em. Tôi tin chắc rằng với sự quan tâm rất lớn từ Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh và đặc biệt những tình cảm sâu sắc của các dân tộc trong tỉnh dành cho cán bộ chiến sỹ Đội K51 không chỉ là tình cảm, sự yêu thương, tin cậy mà hơn bao giờ hết là niềm mong đợi để họ thực hiện nhiệm vụ thiêng liêng trên đất bạn”, bà H’Yim Kdoh chia sẻ.

Với nhiệm vụ thiêng liêng cao cả, những người lính của Đội K51 Đăk Lăk qua bao thế hệ luôn vượt mọi khó khăn. Những việc làm thầm lặng, đầy gian khổ, nhưng rất đỗi tự hào của cán bộ, chiến sĩ Đội K51 chứa đựng cả những giọt mồ hôi lẫn với những giọt nước mắt hạnh phúc khi tìm được hài cốt của các bác, các anh để đưa họ về với đất mẹ.

Nam Trang/VOV-Tây Nguyên