Giải pháp kép để quản lý dược phẩm, thực phẩm chức năng

Tại tọa đàm "Ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, và thông tin giả gây hại cho doanh nghiệp" do báo Pháp Luật TP.HCM tổ chức vào sáng ngày 10-7, ông Trần Xuân Nam, Giám đốc trung tâm kinh doanh trực tuyến, hệ thống nhà thuốc và trung tâm tiêm chủng Long Châu đã chia sẻ về cách quản lý sản phẩm đầu vào tại đơn vị này.

Quy trình kiểm tra kép

Ông Trần Xuân Nam cho biết, trước thực trạng thuốc và thực phẩm chức năng giả ngày càng tinh vi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin và sức khỏe cộng đồng, Long Châu xác định việc minh bạch và kiểm soát chất lượng phải được đặt lên hàng đầu.

Ông Trần Xuân Nam, Giám đốc trung tâm kinh doanh trực tuyến, hệ thống nhà thuốc và trung tâm tiêm chủng Long Châu. ẢNH: THUẬN VĂN

"Long Châu là hệ thống bán lẻ đầu tiên ký kết hợp tác chiến lược với Viện Kiểm nghiệm An toàn Vệ sinh Thực phẩm Quốc gia, Bộ Y tế, đơn vị kiểm nghiệm cấp cao nhất của ngành y tế hiện nay.

Viện đóng vai trò như trọng tài cấp quốc gia trong lĩnh vực kiểm nghiệm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, thực hiện kiểm nghiệm định kỳ hoặc đột xuất các sản phẩm TPCN, thực phẩm tăng cường vi chất mà Long Châu kinh doanh.

Đồng thời, hai bên cũng phối hợp trong quá trình chuyển đổi số y tế, từ quản lý dữ liệu sản phẩm đến nâng cao trải nghiệm khách hàng” - ông Nam nói.

Cũng theo ông Nam, vì là đơn vị phân phối đầu cuối nên cách kiểm soát hàng hóa của đơn vị khác với doanh nghiệp sản xuất. Theo đó, đơn vị này đang thực hiện cơ chế “kiểm tra kép”: Vừa kiểm tra hồ sơ pháp lý theo quy định, vừa kiểm định thực tế chất lượng sản phẩm tại cả đầu vào và điểm bán.

"Từ tháng 4-2025, chúng tôi cũng đã triển khai chiến dịch “Xuất xứ minh bạch, vì một Việt Nam khỏe mạnh”, không chỉ minh bạch thông tin trên hóa đơn mà còn để người dân tra cứu thông tin sản phẩm và các giấy tờ liên quan ngay tại nhà thuốc, trên website và ứng dụng.

Theo đó, đối với các sản phẩm thuốc, người dùng có thể dễ dàng theo dõi nơi sản xuất, số đăng ký thuốc trên website và ứng dụng nhà thuốc Long Châu và được hướng dẫn cách tra cứu số đăng ký trực tiếp trên Cổng Dịch vụ công trực tuyến của Cục Quản lý Dược.

Người dân đang nghe tư vấn thuốc tại quầy. ẢNH: MỸ HUYỀN

Đối với thực phẩm chức năng, hệ thống hiển thị đầy đủ số đăng ký sản phẩm cùng giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm, một yêu cầu bắt buộc theo quy định của Nghị định 15, thực phẩm bảo vệ sức khỏe (hay thường được người dùng gọi là thực phẩm chức năng) phải được Cục An toàn thực phẩm cấp giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm mới được lưu thông trên thị trường" - lãnh đạo Long Châu khẳng định.

Ngoài ra, với các thông tin quan trọng như thành phần, công dụng, khuyến cáo sử dụng, nơi sản xuất… cũng được chuỗi cung cấp minh bạch, giúp người tiêu dùng an tâm lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Song song đó, khi mua hàng trực tiếp tại quầy, người dân cũng được đội ngũ dược sĩ hỗ trợ, tư vấn về thuốc. Tại các cửa hàng của Long Châu đều được trang bị máy tính để khách hàng tra cứu khi có nhu cầu.

"Đối với những nội dung sai lệch, có dấu hiệu gây hiểu lầm và hoang mang cho người tiêu dùng, chúng tôi đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để xử lý nghiêm các hành vi vi phạm. Đồng thời, chủ động cảnh báo khách hàng, người dân, đối tác… trên các kênh phương tiện thông tin chính thức của công ty là website và fanpage của Long Châu" - ông Nam nói.

Đại diện Long Châu tin rằng, minh bạch không chỉ là cách để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng mà còn là nền tảng xây dựng một hệ sinh thái y tế an toàn, công bằng, văn minh trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe với sự đồng hành của cả cơ quan quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng.

Tăng cường công tác quản lý

Ở góc độ quản lý, TS Nguyễn Thanh Hà, Phó Viện trưởng Viện kiểm nghiệm thuốc TP.HCM, Bộ Y tế nhấn mạnh bộ luôn duy trì và tăng cường công tác về kiểm nghiệm và thanh kiểm tra ngành dược phẩm.

TS Nguyễn Thanh Hà, Phó Viện trưởng Viện kiểm nghiệm thuốc TP.HCM, Bộ Y tế. Ảnh: THUẬN VĂN

"Chúng tôi luôn có kế hoạch lấy mẫu kiểm nghiệm từ các chuỗi, nhà thuốc đơn lẻ để đảm bảo quá trình lưu thông thuốc, dược phẩm và các sản phẩm y tế trên địa bàn phải đảm bảo chất lượng.

Trong thời gian qua, chúng tôi cũng đồng hành với các cơ quan chức năng, đơn vị quản lý địa phương trong công tác quản lý và phát huy năng lực kiểm nghiệm để giám sát các sản phẩm đang lưu hành trên địa bàn phía Nam.

Đồng thời, viện cũng đã và đang có nhiều góp ý trong nhiều văn bản pháp luật như công tác kiểm tra TPCN, dược phẩm và các văn bản kỹ thuật chuyên ngành trong công tác hậu mãi, kiểm nghiệm...

Cạnh đó, viện cũng sẽ tiếp tục nâng cao năng lực kiểm nghiệm và đầu tư các trang thiết bị hiện đại hơn, phục vụ cho công tác kiểm nghiệm trong thời gian tới" - TS Hà thông tin.

Cũng trong vấn đề này, ông Lê Ngọc Danh, Trưởng phòng nghiệp vụ dược Sở Y tế TP.HCM đã chỉ ra thêm một thực trạng. Hiện nay, thuốc giả, thực phẩm chức năng giả khi có chủ đích ra thị trường thường sẽ không xuất hiện trên quầy kệ, nhất là tại các cơ sở kinh doanh không được cấp phép.

"Trong khi người dân thường có thói quen ghé các tiệm thuốc bên đường, nêu yêu cầu với người bán và chờ nhận thuốc chứ không chú trọng xem xét bao bì sản phẩm, xuất xứ ra sao, sử dụng thế nào..."- ông Danh nói.

Ông Lê Ngọc Danh, Trưởng phòng nghiệp vụ dược Sở Y tế TP.HCM. Ảnh: THUẬN VĂN

Cũng theo ông Danh, không phải khi vấn nạn thuốc giả, hàng giả nóng lên thì đơn vị mới xây dựng công tác kiểm tra. Công tác kiểm tra lúc nào cũng có, nhất là các địa điểm tập trung cao về dược phẩm, ví dụ tập trung kiểm tra tại các địa điểm chuyên doanh. Đồng thời phối hợp với cơ quan chức năng để phối hợp đấu tranh và ngăn ngừa.

Dù vậy, công cuộc này rất lâu dài và nhiều thách thức, muốn chống thì cần đồng bộ ở nhiều khâu và liên vùng.

Theo vị này, ngoài cơ quan chức năng tăng cường các công tác kiểm soát thì người dân đóng vai trò quan trọng trong việc giảm tình trạng lưu thông thực phẩm, dược phẩm giả, kém chất lượng. Cụ thể, người dân phải là chiến sĩ trên mặt trận chống hàng giả, phải tìm hiểu và mua sản phẩm ở những nơi mà được cấp phép kinh doanh, tự nâng cao ý thức khi mua thuốc.

Về giải pháp, ông Danh thông tin thêm: Sở Y tế đã và đang tăng cường ứng dụng CNTT trong quản lý, bộ cũng đã có ứng dụng quản lý từ sản xuất tới phân phối để giảm tỉ lệ hàng giả, hàng kém chất lượng lưu thông trên thị trường. Đồng thời, trong thời gian tới sở sẽ tăng cường công tác truyền thông tới người dân, doanh nghiệp và công khai các đơn vị vi phạm.

NHÓM PV