Giá rau màu xuống thấp, người trồng lao đao

Người dân xã Pom Lót không thu hoạch cà pháo vì không có thương lái thu mua.

Pom Lót là một trong những xã có diện tích rau màu lớn trên địa bàn huyện Điện Biên, với 118ha các loại. Trong đó có 80ha rau màu vụ hè thu và 38ha rau vụ đông. Hiện toàn xã có hơn 700 hộ dân tham gia trồng rau màu, thậm chí có gia đình canh tác diện tích lớn từ 2 - 3ha. Khác với năm trước, giá rau màu sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ xuống thấp, khiến cuộc sống người dân càng thêm lao đao.

Trên bãi màu của xã, một số người dân vẫn cố gắng chăm sóc cây trồng, chờ giá cả tăng, vớt vát lại chút vốn đầu tư. Chỉ mới cuối năm ngoái, diện tích cà pháo của gia đình ông Nguyễn Văn Quân, thôn 1, xã Pom Lót (huyện Điện Biên) cùng nhiều hộ dân khác không chỉ phục vụ nhu cầu của người dân mà còn cung cấp cho cả các công ty, nhà máy, khu công nghiệp ở các tỉnh, thành dưới xuôi... Thế nhưng từ sau tết, diện tích cà pháo của mọi nhà trong thôn hầu như không có người hỏi mua. Đối diện với nghịch lý không ai thu mua khiến cho một số gia đình đã phá bỏ cà pháo để trồng ngô.

Ông Quân hái bỏ những quả cà già vì không có thương lái thu mua.

Ông Quân bày tỏ: “Gia đình có tổng diện tích hơn 3.000m2 trồng cà chua, cà pháo, ớt... Trong tết, chúng tôi đã thu hoạch và xuất bán hơn 3 tấn cà chua, với giá bán trung bình 5 nghìn đồng/kg. Hiện nay, giá cà chua lại xuống thấp quá, chỉ từ 1 - 2 nghìn đồng/kg nên chúng tôi cũng không muốn thu hái, vì không bõ công sức bỏ ra. Tuy vậy vẫn còn hơn cà pháo vì giờ đây, diện tích cà của gia đình còn không có thương lái hỏi mua. Cây cà đang sai trĩu quả nhưng không bán được nên chúng tôi phải hái bỏ bớt những quả già và tiếp tục chờ lứa quả sau xem có khả quan hơn không. Nếu vẫn không có người mua chắc gia đình sẽ phá bỏ để trồng ngô ngọt”.

Tương tự như ông Quân, gia đình ông Nguyễn Văn Thắng, thôn 5, xã Pom Lót (huyện Điện Biên) có khoảng 2.000m2 đất bãi màu trồng các loại rau như: Súp lơ, bắp cải, ngô ngọt và cà chua. Dù giá rau màu rẻ nhưng ông Thắng vẫn xuống giống lứa rau mới để chờ tín hiệu khả quan hơn từ thị trường thời gian tới.

Ông Thắng tâm sự: “Lâu nay trồng rau màu thường may rủi; bởi xuống giống một vụ, chăm sóc, thấp thỏm chờ thu hoạch, nhưng tất cả lại phụ thuộc vào thị trường, vào thương lái. Đơn cử như rau bắp cải từ đầu vụ đến nay chỉ có giá bán 2 nghìn đồng/kg người dân như chúng tôi coi như bỏ công làm lãi. May có súp lơ giá ổn định từ 15 - 30 nghìn đồng/kg mới bù lại cho các loại rau khác có mức giá bán quá thấp.

Ông Thắng thu hoạch cà chua trước khi chuyển sang trồng cây rau màu khác.

Đến nay, HTX Nông nghiệp tổng hợp Noong Luống (xã Noong Luống, huyện Điện Biên) đang liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm với 34 hộ dân, diện tích 3,4ha chủ yếu trồng các loại rau màu. Đến nay, các loại rau màu của HTX cơ bản đã xuất bán hết nên bà con đang tiến hành làm đất, trồng vụ mới. Chỉ còn một số gia đình có diện tích cà chua trồng sau chưa thu hoạch hết. Thế nhưng do giá cà chua rẻ nên bà con cũng không mặn mà với việc thu hoạch.

Anh Nguyễn Xuân Huy, Giám đốc HTX Nông nghiệp tổng hợp Noong Luống chia sẻ: “Dịp sau tết, các loại rau màu đều xuống giá. Đặc biệt là cà chua có giá bán tại vườn chỉ từ 1 - 1,5 nghìn đồng/kg. Tôi nghĩ, nguyên nhân có thể do rau màu trồng ở các địa phương ngoại tỉnh được mùa hay thị trường khác cung cấp lên Điện Biên mới khiến rau màu trong tỉnh giảm giá sâu như thế. Về cơ bản, HTX vẫn đảm bảo được đầu ra và giá cả ổn định cho sản phẩm, chỉ có các hộ trồng rau màu phụ thuộc vào thương lái mới ảnh hưởng nhiều bởi giá rau xuống thấp”.

Huyện Điện Biên là vùng chuyên canh rau màu lớn nhất của tỉnh. Theo thống kê, toàn huyện có hơn 2.100ha rau màu; trong đó vùng lòng chảo có hơn 1.700ha tập trung chủ yếu trên địa bàn các xã: Thanh Hưng (hơn 300ha), Thanh Luông (gần 300ha), Pom Lót (118ha)… Hiện nguồn rau màu trên địa bàn không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân trên địa bàn mà còn phục vụ cho các địa phương khác. Tuy nhiên, theo người trồng rau trên địa bàn huyện, từ sau Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, giá rau xuống thấp hơn nhiều so với cùng kỳ các năm trước. Bà con cũng nhận định, nguyên nhân chủ yếu do dịp đầu năm mới, các công ty, doanh nghiệp và khu công nghiệp chưa đi vào hoạt động mạnh mẽ nên chưa tiêu thụ nhiều thực phẩm nấu ăn cho công nhân dẫn đến tình trạng giá rau màu bị hạ giá. Trước tình hình, nhiều diện tích rau màu đối diện với câu chuyện “được mùa mất giá” và “nay trồng mai chặt”, các cơ quan chức năng huyện Điện Biên đã và đang tích cực tìm giải pháp nhằm xây dựng đầu ra ổn định cho sản phẩm nông nghiệp của người dân trên địa bàn.

Dù giá rẻ nhưng người dân xã Noong Luống vẫn hái cà chua đem bán nhằm vớt vát lại vốn đầu tư.

Trao đổi về các giải pháp khắc phục thực trạng này trong thời gian tới, ông Nguyễn Gia Tuấn, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Điện Biên cho biết: Cùng với định hướng phát triển sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên địa bàn huyện, thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với các địa phương tập huấn, hướng dẫn nông dân kỹ thuật canh tác và hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm. Tuy nhiên, nhiều hộ canh tác theo lối truyền thống tự tìm đầu ra từ những thương lái truyền thống nên việc giá cả thất thường là khó tránh khỏi. Vì vậy, thời gian tới, chúng tôi sẽ tham mưu cho UBND huyện phát triển sản xuất rau màu theo vùng, trong đó các xã khu vực: Thanh Hưng, Thanh Luông… sẽ canh tác các loại rau gia vị; còn các xã: Noong Luống, Pom Lót… tập trung trồng rau màu ngắn và dài ngày. Đồng thời hướng dẫn các HTX, tổ hợp tác liên kết với ngành Giáo dục để cung cấp rau xanh cho các trường có học sinh bán trú, nội trú…; góp phần mang lại đầu ra và giá cá ổn định hơn cho các loại rau màu.

Người dân xã Pom Lót xuống giống rau, hy vọng giá rau màu tăng cao trong vụ kế tiếp.

Thực tế hiện nay, sản xuất nông nghiệp trên địa bàn vẫn đối mặt với nhiều thách thức như: Giá nông sản phụ thuộc vào thị trường, chi phí sản xuất tăng cao... khiến cuộc sống của người dân gặp nhiều khó khăn. Nhằm góp phần xây dựng mối liên kết bền vững trong sản xuất nông nghiệp, các địa phương, cơ quan chuyên môn cần có cơ chế, chính sách khuyến khích và hỗ trợ, giúp người dân yên tâm, tiếp tục phát triển sản xuất, hướng đến những vụ màu “được mùa, được giá” trong thời gian tới.

Quang Hưng