Giá dầu thế giới biến động do căng thẳng địa chính trị

Trạm xuất khẩu dầu tại châu Âu. Ảnh: Olive Oil Times

Những diễn biến gần đây tại khu vực Biển Caspi, tình hình xung đột giữa Nga và Ukraine, cùng với chính sách của OPEC+ và sự suy yếu của kinh tế Trung Quốc đã tạo nên bức tranh đầy bất ổn.

Theo số liệu mới nhất, giá dầu thô WTI hiện giao dịch quanh mức 71,05 USD/thùng, tăng 0,47% so với phiên trước, trong khi dầu Brent đạt 74,98 USD/thùng, tăng 0,35%. Mức tăng này được thúc đẩy bởi những lo ngại về gián đoạn nguồn cung sau khi một trạm bơm trên đường ống dẫn dầu tại Biển Caspi bị tấn công. Sự cố này làm giảm dòng chảy dầu từ Kazakhstan, một trong những nhà sản xuất dầu quan trọng của thế giới, đặc biệt đối với thị trường châu Âu.

Việc Kazakhstan gặp khó khăn trong xuất khẩu dầu làm dấy lên mối quan ngại về sự mất cân bằng nguồn cung, nhất là trong bối cảnh Nga tiếp tục chịu lệnh trừng phạt từ phương Tây. Các nước EU, vốn đã nỗ lực tìm kiếm nguồn thay thế cho dầu Nga kể từ khi cuộc chiến Ukraine bùng phát, nay đối mặt với một thách thức mới khi chuỗi cung ứng dầu từ khu vực Biển Caspi có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Trong bối cảnh đó, chính sách của Mỹ đối với thị trường dầu mỏ cũng là một nhân tố quan trọng. Chính quyền Tổng thống Donald Trump tiếp tục duy trì chính sách sử dụng kho dự trữ dầu chiến lược để kiểm soát giá cả, song dư địa cho chiến lược này ngày càng thu hẹp. Các công ty năng lượng Mỹ đang kêu gọi Chính phủ giảm thuế và nới lỏng quy định để thúc đẩy sản xuất dầu nội địa, trong khi các nhà hoạch định chính sách phải cân nhắc giữa việc giữ giá năng lượng ổn định và bảo vệ môi trường.

Trong khi đó, sự suy yếu của kinh tế Trung Quốc tiếp tục là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến nhu cầu dầu thô toàn cầu. Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới, vẫn chưa đạt được mức phục hồi như kỳ vọng sau khi dỡ bỏ các hạn chế liên quan đến đại dịch.

Tăng trưởng kinh tế chậm lại, kết hợp với sự suy giảm trong lĩnh vực bất động sản và xuất khẩu, khiến nhu cầu dầu tại nước này giảm sút. Các biện pháp kích thích kinh tế của chính phủ Trung Quốc vẫn đang được triển khai, nhưng hiệu quả còn hạn chế.

Cùng với các yếu tố kể trên, OPEC+ tiếp tục theo đuổi chính sách cắt giảm sản lượng để duy trì mức giá ổn định. Tuy nhiên, trong nội bộ tổ chức này, một số quốc gia thành viên lo ngại rằng việc giảm sản lượng quá mạnh có thể làm mất thị phần vào tay các nhà sản xuất dầu đá phiến của Mỹ. Đặc biệt, với việc công nghệ khai thác dầu đá phiến ngày càng phát triển, các công ty năng lượng Mỹ có thể gia tăng sản lượng và tận dụng những khoảng trống mà OPEC+ tạo ra trên thị trường.

Ngoài các vấn đề địa chính trị và kinh tế, yếu tố mùa vụ cũng ảnh hưởng đến xu hướng giá dầu trong thời gian tới. Khi mùa Đông tại Bắc bán cầu kết thúc, nhu cầu tiêu thụ dầu sưởi có thể giảm, gây áp lực lên giá dầu thô. Tuy nhiên, một số chuyên gia dự báo rằng nhu cầu đi lại gia tăng vào mùa Xuân và mùa Hè có thể giúp thị trường dầu mỏ duy trì sự ổn định.

Bên cạnh đó, biến động trên thị trường tài chính và đồng USD cũng đóng vai trò quan trọng. Đồng USD mạnh hơn có thể khiến dầu mỏ trở nên đắt đỏ hơn đối với các quốc gia nhập khẩu, làm giảm nhu cầu toàn cầu. Trong khi đó, nếu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) quyết định hạ lãi suất trong những tháng tới, đồng USD có thể suy yếu, qua đó giúp giá dầu có cơ hội phục hồi.

Nhìn chung, thị trường dầu mỏ thế giới vẫn đang chịu sự chi phối của nhiều yếu tố không chắc chắn. Nếu căng thẳng địa chính trị leo thang hoặc nguồn cung tiếp tục bị gián đoạn, giá dầu có thể duy trì xu hướng tăng.

Ngược lại, nếu nền kinh tế toàn cầu suy yếu hơn dự đoán hoặc nếu các nước sản xuất dầu điều chỉnh chính sách sản lượng, giá dầu có thể đối mặt với áp lực giảm trong trung hạn. Các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách sẽ cần theo dõi sát sao các biến động này để đưa ra quyết định phù hợp trong bối cảnh thị trường dầu mỏ ngày càng khó đoán.

Hoàng Nam