Gần 90% môi giới bất động sản chưa có chứng chỉ

Ông Nguyễn Mạnh Quỳnh - Phó Tổng Thư ký Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam phát biểu

Chiều ngày 21/4/2025, được sự chỉ đạo của Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE) phối hợp cùng VARs Connect đã tổ chức thành công hội thảo chuyên đề “Chứng chỉ hành nghề Môi giới Bất động sản: Vướng ở đâu, Gỡ thế nào?”.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) cho rằng, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 đã có hiệu lực từ 01/08/2024 với kỳ vọng lớn trong việc chuẩn hóa đội ngũ hành nghề. Nhưng hiện nay, chúng ta đang chứng kiến một “nút thắt thể chế” khi quy định đã có, nhưng hệ thống vận hành thì chưa được khơi thông.

Các địa phương chưa tổ chức kỳ thi sát hạch, người học không biết nên theo học ở đâu là đúng chuẩn, trong khi các doanh nghiệp thì không thể tuyển dụng đủ nhân sự có chứng chỉ hợp pháp để đảm bảo vận hành theo luật định.”

Theo khảo sát của VARS IRE với khoảng gần 30.000 nhà môi giới, đến nay đã có hơn 6.000 học viên hoàn thành chương trình đào tạo theo chuẩn Thông tư 04 nhưng chưa thể tham gia kỳ thi sát hạch, do vướng mắc trong hướng dẫn tổ chức kỳ thi ở các tỉnh, thành. Hiện có đến 89% lực lượng môi giới bất động sản hiện nay chưa có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ đã hết hiệu lực.

Điều này phản ánh thực trạng đáng lo ngại về tính pháp lý hành nghề và cũng đặt ra nhu cầu cấp thiết trong việc chuẩn hóa đội ngũ, tăng cường đào tạo và minh bạch hóa quy trình tổ chức thi sát hạch cấp chứng chỉ.

Nhiều ý kiến cho rằng, điểm nghẽn chủ yếu đến từ sự chậm trễ trong việc ban hành hướng dẫn thực hiện ở cấp địa phương. Dù Luật đã quy định rõ trách nhiệm thuộc UBND tỉnh/thành phố, nhưng hiện tại đa số địa phương vẫn chưa có động thái triển khai cụ thể.

Thị trường bất động sản đang đối mặt với một nghịch lý đáng lo ngại: đội ngũ môi giới thiếu chứng chỉ hành nghề, doanh nghiệp thiếu nhân lực đạt chuẩn, nhưng việc tổ chức thi lại gặp phải rào cản pháp lý. TS. Trần Xuân Lượng, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Đánh giá thị trường bất động sản, đã chỉ rõ nguy cơ "bế tắc pháp lý" kéo dài nếu tình trạng này không sớm được giải quyết.

Vị chuyên gia này nhấn mạnh, vướng mắc trong khâu sát hạch không chỉ là vấn đề kỹ thuật mà còn là "điểm nghẽn" cản trở sự vận hành trơn tru của thị trường, dẫn đến nguy cơ đóng băng nhân lực và đình trệ quá trình phục hồi. Để tháo gỡ nút thắt này, cần có một cơ chế điều phối hiệu quả, phân định rõ ràng trách nhiệm giữa các cấp trung ương và địa phương, cùng với sự đồng lòng và quyết tâm hành động.

Tại hội thảo vừa qua, nhiều kiến nghị thiết thực đã được đưa ra nhằm giải quyết triệt để vấn đề tổ chức thi sát hạch và cấp chứng chỉ hành nghề môi giới bất động sản. Đa số đại biểu thống nhất đề xuất Bộ Xây dựng sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể, tạo cơ sở pháp lý cho UBND các tỉnh, thành phố triển khai kỳ thi theo đúng quy định.

Bên cạnh đó, các ý kiến cũng nhấn mạnh sự cần thiết cho phép các đơn vị đào tạo đủ điều kiện được phối hợp tổ chức kỳ sát hạch. Đồng thời, đề xuất xây dựng hệ thống thi trực tuyến hoặc liên tỉnh nhằm giảm tải áp lực cho từng địa phương và đảm bảo tính công khai, minh bạch cho toàn hệ thống.

Trong khuôn khổ hội thảo, Viện VARS IRE đã chính thức công bố khung chương trình đào tạo, bồi dưỡng kiến thức hành nghề môi giới bất động sản, điều hành Sàn giao dịch bất động sản theo Thông tư 04, cùng thư ngỏ và đơn đề nghị UBND các tỉnh phối hợp mở kỳ thi sát hạch.

Cũng tại hội thảo đã diễn ra lễ ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Viện VARS IRE và Công ty Cổ phần Tập đoàn Four Home nhằm thúc đẩy các chương trình đào tạo chuyên môn cao, nâng cao chất lượng đội ngũ môi giới, và góp phần xây dựng một môi trường bất động sản minh bạch, chuyên nghiệp.

Ngọc Hải