GameStop liệu có phải là bong bóng hoa tulip tiếp theo?

Ảnh Internet

Đà tăng vô lý của cổ phiếu GameStop

Bước sang năm 2021, nhà đầu tư chứng kiến đà tăng phi mã của cổ phiếu GameStop, khi cổ phiếu bật tăng từ 20 USD/cổ phiếu lên 325 USD/cổ phiếu (ngày 29/01). Như vậy, chưa đầy 1 tháng, cổ phiếu GameStop đã tăng 15,25 lần

Biểu đồ tăng phi mã cổ phiếu GameStop trong tháng 1/2021 (Nguồn: Investing)

Mặc dù cổ phiếu tăng như vậy, nhưng kết quả kinh doanh lại có dấu hiệu kinh doanh đi xuống và chưa có dấu hiệu khởi sắc trở lại.

Biểu đồ kết quả kinh doanh của GameStop giai đoạn 2018- 2020 (Yahoofinace)

GameStop vừa công bố báo cáo tài chính năm 2020 với doanh thu đạt 6.466 triệu USD, giảm 22% so với thực hiện năm 2019 và lỗ 470,9 triệu USD so với mức lỗ 673 triệu USD năm 2019. Như vậy, đã 2 năm liên tiếp kinh doanh thu lỗ kéo dài. Bên cạnh đó, dòng tiền hoạt động kinh doanh chính âm tới 414,5 triệu USD, so với cùng kỳ dương 325,1 tỷ đồng.

Bức tranh tài chính năm 2020 có dấu hiệu xấu hơn và chưa có dấu hiệu cải thiện so với năm 2019. Đặc biệt, với diễn biến phức tạp của đại dịch tiếp tục được các chuyên gia đánh giá sẽ tác động tiêu cực tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, giá cổ phiếu lại tăng mạnh sau khi một số người dùng mạng xã hội Reddit, dẫn đầu bởi 1 người có biệt danh DeepFuckingValue đã đưa ra trường hợp đầu tư vào GameStop tại diễn đàn r/WallStreetBets trên Reddit.

Được biết, GameStop thành lập từ năm 1984, là một trong những chuỗi phân phối game lớn mạnh nhất toàn ngành. Thương hiệu GameStop từng có thời gian phát triển theo cấp số nhân, đạt thời hoàng kim vào những năm 2009 - 2010. Theo công bố từ chính GameStop, tập đoàn này hiện đang sở hữu khoảng 5.800 cửa hàng trên khắp thế giới.

Với việc giá cổ phiếu GameStop tăng lên liên tục và hiện giao dịch là 325 USD/cổ phiếu lại kéo thêm một số nhà đầu tư nhỏ đổ tiền nhiều hơn vào một công ty mà các nhà phân tích Phố Wall được Refinitiv theo dõi tin rằng chúng chỉ có giá trị hơn 13 USD/cổ phiếu. Sự gia tăng này làm tăng nguy cơ các cá nhân bị cuốn vào sự hưng phấn và phớt lờ các dấu hiệu cảnh báo.

"Tôi đã chuyển tiền tiết kiệm của mình vào GameStop, trả tiền thuê nhà trong tháng này bằng thẻ tín dụng và dùng tiền thuê nhà của mình để mua vào Gamestop nhiều hơn”, một người dùng Reddit cho biết.

Theo nhà đầu tư tỷ phú Leon Cooperman cho biết trên CNBC hôm thứ Năm (28/1): "GameStop không trị giá 500 USD, không đáng 400 USD, 300 USD hay 200 USD hay 100 USD, thậm chí không trị giá 50 USD. Tôi không chê họ. Tôi chỉ nói từ kinh nghiệm của mình, chuyện này sẽ kết thúc trong nước mắt"

Câu chuyện cổ phiếu GameStop tăng không kèm theo giá trị doanh nghiệp tăng trường mà kinh doanh thụt lùi, giá cổ phiếu được hỗ trợ bởi một nhóm nhà đầu tư cá nhân liên tục đổ tiền vào đẩy giá cổ phiếu khiến nhiều nhà đầu tư liên tưởng tới bong bóng hoa Tulip.

Sau khi liên tục được bơm thổi, cuối cùng ngày 3/2/1636, "bong bóng hoa Tulip" nổi tiếng của Hà Lan đã vỡ tung trong một đợt bùng phát của bệnh dịch hạch, và theo đó giá hoa đã giảm nhanh chóng như khi chúng tăng vọt và chỉ để lại nỗi đau cho những nhà đầu tư chót đặt niềm tin một cách mù quáng rằng giá hoa Tulip sẽ tăng nữa, tăng mãi và không bao giờ giảm.

Không chỉ có bong bóng hoa Tulip, ngay cả bong bóng Dotcom năm 2000 và bong bóng bất động sản nợ dưới chuẩn năm 2008 cuối cùng cũng bể và những nhà đầu tư chót đặt niềm tin mù quáng tiếp tục phải gánh đòn đau.

Trường hợp của GameStop là một bong bóng điển hình khi hội tụ nhiều yếu tố từ giá trị doanh nghiệp đi xuống theo tình hình kinh doanh, giá cổ phiếu chỉ được bơm thổi theo dòng tiền ngắn hạn. Tuy nhiên, sớm muộn giá cổ phiếu cũng sẽ quay trở lại giá trị thực của doanh nghiệp trong tương lai, hiện tưởng đẩy giá càng cao, điều này sẽ tiếp tục thôi thúc những nhà đầu cơ tiếp tục bán khống cổ phiếu cho tới khi cổ phiếu quay trở về giá trị nội tại.

Lịch sử khi bong bóng vỡ tung

Bong bóng Dotcom đạt đỉnh vào tháng 3/2000 và trong hai năm tiếp theo, chỉ số Nasdaq đã giảm gần 77%. Theo Amir Sufi, giáo sư tại Đại học Chicago cho biết vào thời điểm Nasdaq chạm đáy vào tháng 10/2002, khoảng 6,2 nghìn tỷ USD tài sản của hộ gia đình đã bị phá hủy.

Trong khi đó, cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 đã quét sạch khoảng 16,4 nghìn tỷ USD khỏi các hộ gia đình Mỹ thông qua sự kết hợp của các khoản lỗ trên thị trường chứng khoán và vốn nhà đất giảm mạnh, theo Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Không ai mong đợi rằng bong bóng GameStop sẽ gây ra bất cứ điều gì với quy mô gần với mức độ thiệt hại tương tự như cuộc khủng hoảng tài chính hoặc sự phá sản như bong bóng Dotcom trước đó, một phần vì GameStop có số lượng cổ phiếu thấp và không được các nhà đầu tư tổ chức hoặc cá nhân nắm giữ rộng rãi trước đó. Với doanh thu 6,5 tỷ USD trong năm tài chính vừa qua và ít hơn 53.000 nhân viên trên toàn thế giới, nó sẽ không có tác động kinh tế quá lớn.

Tuy nhiên, sự sụt giảm sẽ tập trung vào những người đã giúp củng cố quan niệm của Phố Wall về những gì các nhà đầu tư cá nhân có thể làm.

Donald Langevoort, giáo sư tại Luật Georgetown, người đã nghiên cứu về các nhà đầu tư cá nhân và quy định chứng khoán cho biết: “Sẽ có một ít máu trên sàn chứng khoán khi chuyện này kết thúc, nhưng đó sẽ là một số ít quỹ đầu cơ và đa số từ nhà đầu tư cá nhân”.

Melvin Capital và Citron Research, hai quỹ bán khống GameStop cho biết vào đầu tuần này rằng họ đã đóng các vị thế của mình.

Đà tăng vượt bậc của GameStop đang diễn ra vào thời điểm khi định giá trên các thị trường tài chính bị kéo dài. Chỉ số S&P 500 đang giao dịch với mức P/E là 23,1, gần mức đỉnh trong bong bóng dotcom, trong khi bitcoin tăng 14% vào thứ Sáu (29/1) sau khi tăng 265% trong 12 tháng qua.

Ronnie Sadka, giáo sư tài chính tại Đại học Boston cho biết sự gia tăng của các nền tảng giao dịch không tính phí hoa hồng như Robinhood đã giúp thổi phồng bong bóng thị trường tài sản bằng cách hạ thấp tiêu chuẩn cho các nhà đầu tư cá nhân.

“Các nhà đầu tư cá nhân đang trở thành một rủi ro hệ thống. Thách thức với các quy định là đây không phải là trường hợp Phố Wall đang siết chặt mà đây là trường hợp những người bán khống đang bị siết chặt”, ông nói.

Michael Pachter, một nhà phân tích tại Wedbush Securities, người đưa ra mục tiêu giá 16 USD cho GameStop cho biết giá trị tăng vọt của cổ phiếu GameStop đang thu hút các nhà đầu tư và những người này rất có thể sẽ bị mất hết tiền.

“Đây lại là bong bóng hoa tulip”, ông nói.

Cơn cuồng GameStop sẽ kết thúc như thế nào? Anne Goldgar, giáo sư tại Đại học Nam California cho biết rằng nếu nó giống như bong bóng hoa tulip ban đầu, nó có thể dẫn đến một "cuộc khủng hoảng niềm tin ngắn hạn" trên thị trường tài chính.

Trong khi đó, mỗi lần tăng giá của GameStop đều thu hút nhiều người bán khống hơn bởi lợi nhuận tiềm năng ngày càng tăng

Vũ Duy Bắc / Theo Reuters