Đức thúc đẩy chi tiêu làm tăng chi phí vay trên toàn Khu vực đồng tiền chung châu Âu

Sự dịch chuyển của nền kinh tế lớn nhất khu vực khỏi sự miễn cưỡng khi vay nợ trong quá khứ (đã dẫn đến tình trạng khan hiếm trái phiếu chính phủ Đức và lợi suất dưới 0) sang kế hoạch tăng chi tiêu quân sự và cơ sở hạ tầng đang được cảm nhận trên khắp các thị trường tài chính của khối.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Đức kỳ hạn 10 năm đã tăng lên gần 3% trong tháng này, đây là lần đầu tiên kể từ đợt bán tháo trái phiếu toàn cầu vào năm 2023. Điều này đã đẩy chi phí vay của các chính phủ khác lên cao hơn, nhờ vào vai trò của trái phiếu Đức là chuẩn mực thực tế cho thị trường của khối, thúc đẩy cảnh báo về tác động đến tài chính của các nền kinh tế vay nợ nhiều.

Sören Radde, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu kinh tế châu Âu tại quỹ đầu cơ Point72 cho biết: "Lợi suất tăng có thể làm lu mờ không gian tài chính để tăng chi tiêu quốc phòng bên ngoài nước Đức, đặc biệt là ở Pháp và Ý".

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Pháp đã tăng lên trên 3,6% trong tháng này, mức cao nhất trong hơn một thập kỷ; trong khi lợi suất trái phiếu của Ý đã chạm mức 4% lần đầu tiên kể từ tháng 7/2024.

Một mô phỏng của Point72 (tính đến chi tiêu quốc phòng cao hơn cũng như lợi suất cao hơn) cho thấy, nếu không cắt giảm chi tiêu ở những nơi khác hoặc thúc đẩy tăng trưởng, tỷ lệ nợ trên GDP của Ý có thể tăng lên 153% và của Pháp lên 122% vào năm 2030, từ mức tương ứng khoảng 140% và 115%.

Tuy nhiên, nếu các quốc gia cắt giảm chi tiêu hoặc tăng thuế, hoặc nếu họ nhận được sự thúc đẩy tăng trưởng như một tác động tích cực từ sự bùng nổ chi tiêu của Đức, thì "có thể tránh được những con đường bất ổn", ông Sören Radde cho biết.

Chi phí vay chênh lệch mà các quốc gia phải trả so với Đức cho đến nay vẫn ổn định, báo hiệu rằng thị trường vẫn chưa lo ngại về tác động của chi phí vay cao hơn đối với các chính phủ có tình hình tài chính bấp bênh hơn Đức. Đồng euro cũng tăng giá, nhấn mạnh sự lạc quan về sự thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đã giúp thúc đẩy lợi suất tăng cao hơn.

Tuy nhiên, những căng thẳng về tài chính như vậy có thể bắt đầu xuất hiện nếu các nền kinh tế khác trong khu vực đồng euro đi theo Đức trong việc vay nợ để chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng.

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Pháp, Ý và Đức

"Tôi nghĩ rằng chênh lệch cũng sẽ bắt đầu mở rộng, vì có nhiều áp lực hơn đối với hệ thống… Các quốc gia có tỷ lệ nợ trên GDP cao hơn và lợi suất cao hơn sẽ khó vay hơn", David Zahn, người đứng đầu bộ phận thu nhập cố định châu Âu tại công ty quản lý tài sản Franklin Templeton cho biết.

Kết quả có thể là sự khác biệt lớn hơn giữa chi phí vay của các quốc gia khác nhau trong Khu vực đồng euro khi tình hình tài chính bị giám sát chặt chẽ hơn.

"Các yếu tố cơ bản của từng quốc gia sẽ quan trọng hơn nhiều", Connor Fitzgerald, nhà quản lý danh mục đầu tư tại công ty quản lý tài sản Wellington Management cho biết.

Theo Gareth Hill, nhà quản lý quỹ tại Royal London Asset Management: "Người ta có thể lập luận rằng lợi suất trái phiếu chính phủ châu Âu đã quá thấp trong một thời gian, so với các thị trường trái phiếu toàn cầu khác, do kỷ luật tài chính tự áp đặt của Đức". Động thái của Đức "có tác dụng phần nào trong việc khôi phục lại sự cân bằng đó".

Một số nhà quản lý quỹ cũng cho biết, mặc dù có lo ngại về số lượng trái phiếu chính phủ Đức có khả năng được phát hành, nhưng điều này không nhất thiết sẽ kéo nhu cầu khỏi trái phiếu chính phủ được phát hành bởi các quốc gia khác.

Simon Dangoor, người đứng đầu chiến lược vĩ mô thu nhập cố định tại Goldman Sachs Asset Management cho biết: "Không phải là thiếu hụt nguồn tài trợ cho chi tiêu bổ sung của Đức… Các hộ gia đình Đức có nhiều khoản tiết kiệm mà họ có thể chuyển hướng để tài trợ cho khoản này mà không làm suy yếu nhu cầu đối với các thị trường trái phiếu khác của Khu vực đồng tiền chung châu Âu".

Các nhà đầu tư cũng lập luận rằng, tính thanh khoản cao hơn của trái phiếu chính phủ Đức cũng có thể thúc đẩy các nỗ lực của các nhà hoạch định chính sách Khu vực đồng tiền chung châu Âu nhằm đưa đồng euro trở thành một tiền tệ dự trữ đối thủ của đồng đô la.

Tuy nhiên, có một trở ngại lớn đối với việc các ngân hàng trung ương toàn cầu tích lũy nhiều đồng euro hơn là thị trường trái phiếu chính phủ nhỏ hơn nhiều và kém đồng nhất hơn so với thị trường trái phiếu Kho bạc rộng lớn của Mỹ.

Hạc Hiên / Theo báo chí nước ngoài