Đằng sau giá thịt Halal tại Việt Nam

Thịt Halal là gì?

Halal, có nghĩa là "được phép" trong tiếng Ả Rập, dùng để chỉ thực phẩm và sản phẩm được phép theo luật Hồi giáo. Khi nói đến thịt, các quy tắc rất cụ thể: Động vật phải khỏe mạnh tại thời điểm giết mổ và việc giết mổ phải do người Hồi giáo thực hiện, theo đúng nguyên tắc đạo đức và nhân đạo.

Chứng nhận Halal dùng để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn này, mang đến cho người tiêu dùng Hồi giáo sự tin tưởng rằng loại thịt họ đang tiêu thụ tuân thủ các nguyên tắc tôn giáo của họ.

Có nhiều yếu tố khiến thịt Halal đắt hơn thịt thông thường. Ảnh: FB HalalMeat

Chi phí đằng sau giá thịt Halal tại Việt Nam

Thoạt nhìn, nhiều người có thể nghĩ rằng thịt Halal đắt hơn chỉ vì yêu cầu giết mổ do người Hồi giáo thực hiện. Nhưng thực tế phức tạp hơn thế. Các chi phí bổ sung liên quan đến thịt Halal xuất phát từ một số yếu tố, bao gồm:

Chứng nhận và tuân thủ: Các nhà sản xuất thịt Halal phải tuân thủ các hướng dẫn giết mổ cụ thể, thường yêu cầu chứng nhận từ các cơ quan/tổ chức tôn giáo. Quy trình chứng nhận này làm tăng thêm chi phí hoạt động. Các nhà sản xuất và nhà bán lẻ cũng phải tuân thủ các biện pháp kiểm soát chất lượng và an toàn thực phẩm nghiêm ngặt, làm tăng thêm chi phí.

Chuỗi cung ứng nhỏ: Thịt Halal thường được sản xuất và phân phối bởi các nhà cung cấp nhỏ, điều đó có nghĩa là họ không được hưởng lợi từ kinh tế theo quy mô. Chuỗi cung ứng nhỏ hơn có nghĩa là sức mua ít hơn, chi phí vận chuyển cao hơn và tính linh hoạt trong đàm phán giá thấp hơn.

Thị trường ngách: Ở các quốc gia không phải là người Hồi giáo như Việt Nam, thịt Halal là một sản phẩm ngách. Về bản chất, các thị trường đặc sản có xu hướng đắt hơn do nhu cầu thấp hơn so với các sản phẩm chính thống. Điều này có thể đẩy giá lên cao vì các nhà cung cấp có ít cơ hội đạt được quy mô kinh tế.

Người tiêu dùng Hồi giáo sẵn sàng trả nhiều tiền hơn không?

Theo quan điểm kinh tế, chi phí cao hơn của thịt Halal có thể được biện minh bằng các quy trình bổ sung liên quan đến sản xuất và chứng nhận. Đối với người tiêu dùng Hồi giáo, việc mua thịt Halal không phải là vấn đề lựa chọn mà là nghĩa vụ tôn giáo.

Không giống như những người tiêu dùng không phải là người Hồi giáo có thể lựa chọn giữa nhiều mức giá khác nhau, người Hồi giáo thường cảm thấy có nghĩa vụ phải trả mức giá cao hơn để duy trì các hạn chế về chế độ ăn uống dựa trên đức tin của họ.

Điều này dẫn đến một tình huống tiến thoái lưỡng nan về mặt đạo đức. Một mặt, chứng nhận Halal và các chi phí liên quan là cần thiết để đảm bảo tuân thủ luật tôn giáo. Mặt khác, nó tạo thêm gánh nặng tài chính cho người tiêu dùng Hồi giáo. Điều này đặt ra câu hỏi về công bằng: Liệu các sản phẩm gắn liền với đức tin có nên đi kèm với chi phí bổ sung đáng kể, trong khi chúng là yếu tố thiết yếu đối với đời sống tôn giáo của một cộng đồng?

Có đáng để trả tiền cho thịt Halal không?

Theo American Halal Foundation (một tổ chức của Mỹ), người tiêu dùng Halal có xu hướng trung thành hơn 35% với các thương hiệu được chứng nhận Halal so với người tiêu dùng sản phẩm thông thường. Tầm quan trọng của việc tuân thủ các hướng dẫn về Halal không chỉ giới hạn ở sở thích ăn uống; đó là một phần không thể thiếu trong bản sắc tôn giáo của họ.

Việc trả giá cao hơn cho thịt Halal được coi là khoản đầu tư để duy trì đức tin, ủng hộ các hoạt động đạo đức và đảm bảo rằng việc tiêu thụ của họ phù hợp với tín ngưỡng của họ.

Hơn nữa, thịt Halal thường gắn liền với chất lượng tốt hơn và cách đối xử có đạo đức hơn đối với động vật, điều này có thể khiến mức giá cao hơn dễ chấp nhận hơn đối với những người tiêu dùng ưu tiên phúc lợi động vật.

Tuy nhiên, mức giá cao hơn có thể là rào cản đối với các gia đình có thu nhập thấp, những người có thể phải vật lộn để mua các sản phẩm Halal.

Tương lai của giá thịt Halal

Giá thịt Halal có khả năng vẫn cao hơn thịt không phải Halal khi mà chuỗi cung ứng vẫn nhỏ hơn và các quy trình chứng nhận tiếp tục làm tăng chi phí. Tuy nhiên, khi nhu cầu về sản phẩm Halal tăng lên, quy mô kinh tế có thể được cải thiện và khoảng cách giá có thể thu hẹp.

Các sáng kiến nhằm cải thiện hiệu quả sản xuất và phân phối thịt Halal cũng có thể giúp giảm chi phí cho người tiêu dùng, giúp sản phẩm dễ tiếp cận hơn với nhiều đối tượng hơn.

Hữu Trường Tariq