Bộ Nông nghiệp và Môi trường lý giải nguyên nhân tiền sử dụng đất tăng cao khi chuyển đổi mục đích sử dụng
Tại cuộc họp báo thường kỳ 6 tháng đầu năm 2025, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thông tin, làm rõ một số vấn đề được dư luận quan tâm, trong đó có nội dung liên quan đến việc tiền sử dụng đất tăng cao khi người dân chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.
Ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) thông tin, làm rõ một số vấn đề về việc tiền sử dụng đất tăng cao khi người dân chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở.
Trả lời câu hỏi của phóng viên, ông Mai Văn Phấn, Phó Cục trưởng Cục Đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, việc người dân phản ánh phải nộp tiền cao khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất là đúng với thực tiễn. Tuy nhiên, đây là hệ quả của quá trình hoàn thiện thể chế về , đặc biệt trong bối cảnh Luật Đất đai năm 2024 chuẩn bị có hiệu lực thi hành.
Ông Mai Văn Phấn nhấn mạnh, trước khi Luật Đất đai năm 2024 được thông qua, khung giá đất do Nhà nước ban hành không tiệm cận với giá thị trường, dẫn đến tình trạng chênh lệch lớn. Điều này gây ra sự mất cân bằng giữa hai nhóm đối tượng: người có đất bị thu hồi nhận mức đền bù thấp, trong khi người chuyển đổi mục đích sử dụng đất lại nộp tiền sử dụng đất thấp so với giá trị thực. Ngược lại, khi triển khai định hướng mới theo Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương, giá đất đang dần được điều chỉnh theo hướng tiệm cận với thị trường. Kết quả là chi phí chuyển đổi mục đích sử dụng đất tăng lên.
Theo ông Phấn, chính sách mới nhằm bảo đảm công bằng và hài hòa lợi ích giữa người có đất bị thu hồi và người được hưởng lợi từ việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất. “Người chuyển đổi mục đích sử dụng đất cần có trách nhiệm đóng góp ngân sách tương xứng, còn người bị thu hồi đất cũng phải được đền bù xứng đáng theo giá thị trường,” ông nói.
Bên cạnh đó, đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc thu tiền sử dụng đất hiện nay đang được điều chỉnh theo Nghị định số 103/2024/NĐ-CP ngày 30/7/2024 của Chính phủ, quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất. Nghị định này do Bộ Tài chính chủ trì xây dựng, và Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ phối hợp để nghiên cứu điều chỉnh theo hướng phù hợp thực tiễn. Thí dụ, đối với các trường hợp chuyển đổi trong phạm vi đất thổ cư, đất ở hiện hữu, tỷ lệ phần trăm tiền sử dụng đất có thể được xem xét giảm đi.
“Việc điều chỉnh cần bảo đảm hài hòa giữa người có đất bị thu hồi và người chuyển mục đích sử dụng đất, đồng thời phải bảo đảm nguồn thu ngân sách Nhà nước,” ông Phấn nhấn mạnh.
Liên quan đến tác động của giá đất tăng đối với thị trường bất động sản, ông Mai Văn Phấn cho rằng, giá đất gắn chặt với sự vận hành của thị trường. Trên tinh thần đó, từ nay đến ngày 31/12/2025, các địa phương phải có trách nhiệm xây dựng và ban hành bảng giá đất mới, để áp dụng thống nhất từ ngày 1/1/2026.
“Chúng tôi đã có văn bản đề nghị các địa phương đánh giá thấu đáo tác động của thị trường, cân nhắc khả năng phát triển kinh tế-xã hội từng vùng, để từ đó Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định mức giá đất phù hợp, bảo đảm thực hiện được chủ trương lớn của Trung ương, đồng thời không gây sốc cho thị trường bất động sản và người dân,” ông Phấn thông tin.
