Bỏ công an cấp huyện, cần cơ chế để hoạt động tố tụng thông suốt

Sáng 14-2, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự thảo Nghị quyết quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước.

Bỏ công an cấp huyện nhưng không làm ảnh hưởng hoạt động tố tụng

Tại phiên họp, đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề cập quy định về hoạt động tạm giữ, tạm giam, tố tụng, thi hành án trong dự án.

Theo ông, đây là vấn đề “hết sức tế nhị”, liên quan quyền con người, liên quan công tác tố tụng, bắt giam, tạm giữ, tạm giam… trong thời điểm giao thời giữa các cơ quan hợp nhất, sáp nhập, giải thể.

"Dự thảo nghị quyết cho phép kế thừa để tổ chức thực hiện theo quy trình hoạt động tố tụng là vấn đề hết sức quan trọng. Tuy nhiên, cần thận trọng, khách quan, công tâm, vô tư, phát huy tính dân chủ, để quyền con người không bị ảnh hưởng" - ông Hòa nói.

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Thừa Thiên Huế).

Đồng tình với hiệu lực thi hành của nghị quyết từ ngày 1-3, tuy nhiên đại biểu Nguyễn Thị Sửu (đoàn Thừa Thiên Huế) cho rằng lực lượng công an đang thực hiện bỏ công an cấp huyện. Trong khi theo quy định về pháp luật hình sự, đây là cơ quan trực tiếp, đầu tiên thực hiện các hoạt động tố tụng.

Như vậy, nếu nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1-3 thì thời gian rất ngắn để các cơ quan VKSND, TAND thực hiện những công việc tiếp theo, khó có sự điều chỉnh phù hợp với việc giải thể công an cấp huyện. Đối chiếu với hiệu lực nghị quyết, bà Sửu đề nghị cần có cơ chế đặc thù riêng để phục vụ hoạt động tố tụng.

Xử lý thế nào tài sản sau sáp nhập

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (đoàn TP.HCM) quan tâm đến vấn đề xử lý tài sản sau sáp nhập. Theo ông, trước đây đã sáp nhập cơ quan hành chính ở xã, huyện và đã có những vấn đề vướng mắc. Trong khi đó, lần này thực hiện sáp nhập với quy mô rất lớn, số lượng tài sản rất lớn. Hiện nay đã có các nghị định về xử lý tài sản sau sáp nhập, tuy nhiên, ông Đức cho rằng vẫn chưa đủ bao quát hết.

"Ví dụ tài sản hình thành trong tương lai, nằm trong các đề án, dự án mà chủ đầu tư là các cơ quan chịu sự sáp nhập. Trong quá trình thực hiện sẽ có những phát sinh, như vấn đề chậm thời gian, đội vốn, kéo dài... buộc phải xử lý. Vậy trách nhiệm đặt ra thuộc về đơn vị nào?” - ông Đức nói và đề nghị cần tính toán cũng như đảm bảo sao cho tài sản được xử lý hợp lý, rõ trách nhiệm.

Đại biểu Nguyễn Minh Đức (đoàn TP.HCM)

Cũng theo đại biểu đoàn TP.HCM, thực tế hiện nay một số tập đoàn, tổng công ty Nhà nước cũng có những dự án thực hiện đấu thầu quốc tế, tên chủ đầu tư lúc đầu như vậy, sau sáp nhập đổi tên thì xử lý như thế nào? Ông cho rằng cần đề cập đến vấn đề này, để nhà đầu tư nước ngoài yên tâm.

Liên quan đến vấn đề xử lý cơ cấu tổ chức và con người bị tác động sau sáp nhập, ông Đức cho rằng hiện đã có Nghị định 177 và 178, Thông tư 1-2025 của Bộ Nội vụ về vấn đề giải quyết chế độ cho những người có nguyện vọng về hưu để thực hiện cuộc sắp xếp này.

"Tuy nhiên, với người lao động trong những cơ quan bị sáp nhập, kết thúc, họ không đủ điều kiện thỏa mãn trong các nghị định, thông tư trên thì chúng ta cần tính toán như nào. Có thể đưa ra điều khoản quét, đề cập đến quyền của những người này trước sự tác động đó" - ông Đức lưu ý.

Chỉ đưa ra nguyên tắc chung

Tiếp thu, giải trình sau đó, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết dự thảo nghị quyết chỉ quy định nguyên tắc chung để xử lý vấn đề khi sắp xếp tổ chức bộ máy, không quy định về trình tự, thủ tục, chế tài.

“Chúng tôi đã tính toán rất kỹ để làm sao trong Nghị quyết này chỉ đưa ra nguyên tắc chung để xử lý vấn đề khi sắp xếp, tổ chức bộ máy” - ông nói.

NHÓM PHÓNG VIÊN