Bảo tồn di tích lịch sử - văn hóa gắn với phát triển du lịch bền vững
Bến Tre, vùng đất giàu truyền thống cách mạng, hiện lưu giữ hệ thống di tích lịch sử - văn hóa phong phú, phản ánh quá trình đấu tranh và xây dựng quê hương. Những năm qua, công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di tích luôn được địa phương chú trọng, góp phần đáp ứng nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, đặc biệt là du lịch, dịch vụ.
Đại biểu thực hiện nghi thức cắt băng khánh công trình trùng tu, sửa chữa Đền thờ Trung tướng Đồng Văn Cống.
Chú trọng bảo tồn di tích gắn với phát triển du lịch
Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Giồng Trôm Lê Văn Tường cho biết, Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh Đền thờ Trung tướng Đồng Văn Cống, vị trí tại xã Tân Hào, huyện Giồng Trôm, vừa được trùng tu, sửa chữa sau gần 16 năm đưa vào sử dụng (năm 2009), sau khi một số hạng mục trong khuôn viên rộng 1.170,4 m² có dấu hiệu xuống cấp. Từ nguồn hỗ trợ kinh phí xã hội hóa trên 2 tỷ đồng, đền thờ được trùng tu các hạng mục gồm: đền thờ chính, nhà trưng bày, nhà bảo vệ, nhà vệ sinh, cổng và tường rào.
Trung tướng Đồng Văn Cống, bí danh Hồng Kỳ, sinh tháng 2/1918 tại xã Tân Hào là người thành lập lực lượng vũ trang đầu tiên của tỉnh, được tôn xưng là người anh cả của Lực lượng vũ trang Bến Tre qua hai cuộc kháng chiến. Ông từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong Quân đội nhân dân Việt Nam như: Tư lệnh Quân khu 7, Tư lệnh Quân khu 8, Trưởng ban Quân sự khu 9, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh miền Nam, Phó Tổng Thanh tra Quân đội nhân dân Việt Nam, được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân.
Theo Chủ tịch UBND huyện Giồng Trôm, Đền thờ được xây dựng từ năm 2009 không chỉ là một di tích văn hóa, mà còn mang giá trị tinh thần to lớn, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước, khơi dậy lòng tự hào dân tộc và là điểm đến cho khách tham quan. Việc trùng tu công trình có ý nghĩa đặc biệt, góp phần đưa hệ thống di tích của huyện Giồng Trôm trở thành những địa chỉ có giá trị giáo dục, hun đúc ý chí và khát vọng xây dựng quê hương.
Tại huyện Thạnh Phú, Dự án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị lịch sử đường Hồ Chí Minh trên biển (giai đoạn 2) đã chính thức khởi động từ tháng 4/2025. Dự án được triển khai tại xã Thạnh Phong và Thạnh Hải, với tổng diện tích 104.245 m²; trong đó, khu vực Cồn Bửng (xã Thạnh Hải) chiếm 103.528 m² và khu vực vàm Khâu Băng (xã Thạnh Phong) là 717 m².
Tổng mức đầu tư của dự án là 110 tỷ đồng, trong đó Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội hỗ trợ 100 tỷ đồng, phần còn lại do ngân sách địa phương đảm bảo. Tại khu vực Cồn Bửng sẽ thực hiện các hạng mục như cổng hướng biển, cổng tường rào, đài tưởng niệm trung tâm, điểm dừng chân, nhà trưng bày, phù điêu và hệ thống hạ tầng kỹ thuật toàn khu; đồng thời xây dựng khu vệ sinh mới. Khu vực Vàm Khâu Băng sẽ cải tạo cổng tường rào, đài tưởng niệm và xây dựng mới nhà bia.
Sau khi hoàn thành và đưa vào sử dụng, dự án sẽ góp phần hoàn thiện hệ thống các điểm sinh hoạt văn hóa, tưởng niệm kết hợp tham quan du lịch trên địa bàn tỉnh, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
Định hướng bảo tồn di tích gắn với phát triển du lịch bền vững
Toàn tỉnh Bến Tre hiện có 2 di tích quốc gia đặc biệt, 16 di tích cấp quốc gia và 62 di tích cấp tỉnh. Theo lãnh đạo ngành Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bến Tre, những năm gần đây, du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn, trong đó du lịch văn hóa - lịch sử ngày càng thu hút du khách tìm hiểu văn hóa bản địa. Địa phương quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng du lịch, chỉnh trang di tích để các điểm tham quan luôn “Xanh, sạch, đẹp, trong lành, an toàn”, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của du khách trong và ngoài nước.
Theo Đề án bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa tỉnh Bến Tre giai đoạn 2024 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tỉnh đặt mục tiêu tu bổ 2 di tích quốc gia đặc biệt, 11 di tích quốc gia và 20 di tích cấp tỉnh. Tổng vốn đầu tư hơn 1.312 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương chiếm 51,5%, ngân sách tỉnh 33,6%, ngân sách huyện 0,6%, còn lại là nguồn xã hội hóa. Riêng giai đoạn đến năm 2025, địa phương phấn đấu tỷ lệ xã hội hóa đạt trên 40%.
Tỉnh cũng đặt mục tiêu đến năm 2030 có 45 - 50% di tích gắn kết tour, tuyến du lịch; 6 - 8 di tích được chuyển đổi số; lượng khách đến tham quan di tích đạt 15 - 20% vào năm 2025 và tăng lên 20 - 30% vào năm 2030.
Quan điểm của tỉnh là bảo tồn gắn với phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, phù hợp với quy hoạch tổng thể. Việc tu bổ luôn đảm bảo gìn giữ yếu tố gốc của di tích, hài hòa cảnh quan kiến trúc và nâng cao nhận thức cộng đồng, phát huy vai trò giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa dân tộc. Việc bảo tồn di tích lịch sử văn hóa và phát triển du lịch được thực hiện đồng thời, tạo nên những điểm đến bền vững trong lòng du khách.
