Áp dụng mô hình thông tin công trình trong hoạt động xây dựng
TS Tạ Ngọc Bình - Phòng Nghiên cứu kinh tế đầu tư và xây dựng số - Viện Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng), cho biết: 'BIM -Building Information Model là một sự chuyển đổi, thành một hình thức số hóa trong xây dựng và vận hành công trình. Nó tập hợp công nghệ, cải tiến quy trình và thông tin dạng số hóa để khai thác triệt để các bên khác nhau có liên quan trong suốt vòng đời dự án mới một cách có hệ thống'.

Quang cảnh hội thảo - Ảnh: H.B
Vừa qua, tại Cần Thơ, Liên hiệp Các hội khoa học và kỹ thuật TP.Cần Thơ phối hợp với Hội Xây dựng TP.Cần Thơ và Tổng hội Xây dựng Việt Nam tổ chức Hội thảo “Áp dụng mô hình thông tin công trình (BIM - Building Information Model) trong hoạt động xây dựng”.
Theo TS Tạ Ngọc Bình, lợi ích của BIM mang lại cho chủ đầu tư, vận hành công trình, bảo trì công trình và cơ quan quản lý nhà nước là dễ dàng quản lý điều hành từ thiết kế đến thi công và vận hành. Hiện nay, đã có hàng chục nước trên thế giới áp dụng BIM như Mỹ từ năm 2008, Canada từ năm 2014, Mexico năm từ 2017, Italy từ năm 2019, Đức năm 2017, Hàn Quốc 2012, Singapore năm 2015…

Phó chủ tịch UBND TP.Cần Thơ Nguyễn Ngọc Hè phát biểu ý kiến tại hội thảo BIM - Ảnh: H.B
Phát biểu tại hội thảo, Phó chủ tịch UBND TP.Cần Thơ Nguyễn Ngọc Hè khẳng định việc triển khai BIM là một phần cụ thể hóa Nghị quyết 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển TP.Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn 2045, trong đó xác định Cần Thơ là trung tâm động lực của vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Áp dụng BIM vào các công trình đầu tư công, khu đô thị, hạ tầng trọng điểm không chỉ nâng cao hiệu quả đầu tư mà còn mở rộng cơ hội để doanh nghiệp địa phương tiếp cận và làm chủ công nghệ số.
TP.Cần Thơ cam kết phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng trong triển khai lộ trình áp dụng BIM theo Quyết định 258/QĐ-TTg, đồng thời sẽ ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp để thúc đẩy ứng dụng thực tiễn. Các sở ngành được định hướng tích hợp BIM trong các khâu từ quy hoạch, thẩm định, giám sát đến vận hành, song song với xây dựng hạ tầng dữ liệu và đào tạo nhân lực chuyên sâu.
Tại hội thảo, các chuyên gia xây dựng và diễn giả chia sẻ các vấn đề như: Cơ chế, chính sách áp dụng mô hình BIM ở Việt Nam - Đề xuất cho ĐBSCL: Thực trạng áp dụng mô hình BIM tại TP.Cần Thơ và các tỉnh ĐBSCL; Kinh nghiệm áp dụng mô hình BIM tại các công trình ở Bình Dương; Kinh nghiệm áp dụng mô hình BIM tại các công trình ở TP.HCM…

TS Tạ Ngọc Bình - Phòng Nghiên cứu kinh tế đầu tư và xây dựng số - Viện Kinh tế xây dựng (Bộ Xây dựng) - Ảnh: Đ.P
TS Tạ Ngọc Bình thông tin tổng quan về cơ chế, chính sách áp dụng mô hình BIM ở Việt Nam.
Theo đó, tại khoản 3 Điều 4 Luật Xây dựng nêu: Tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy định của pháp luật về sử dụng vật liệu xây dựng, bảo đảm nhu cầu cần tiếp cận sử dụng công trình thuận lợi, an toàn cho người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em ở các công trình công cộng, nhà cao tầng; ứng dụng khoa học và công nghệ, áp dụng hệ thống thông tin công trình trong hoạt động đầu tư xây dựng.
Tại điểm d, khoản 1, Điều 31 Nghị định 175/2024/NĐ-CP về quản lý hoạt động xây dựng nêu: Lập, thẩm tra định mức xây dựng, giá xây dựng công trình, chỉ số xây dựng công trình; thẩm tra an toàn giao thông; áp dụng mô hình thông tin công trình.
Trong khi đó, mô hình BIM có các thông tin đi kèm với hình học. Nhờ đó, các bên có thể phân tích, tìm hiểu và thậm chí dự đoán những biến đổi của công trình. Điểm quan trọng nhất trong ứng dụng BIM vào công trình là để tạo lập dữ liệu và các bên khác nhau có thể tái sử dụng dữ liệu đó cho nhiều mục đích khác nhau. Mô hình BIM có thể được sử dụng hằng ngày, chia sẻ đồng thời với nhiều đối tượng, khác với các bản vẽ 2D thường được cuộn lại và lưu trữ trong kho.
Từ góc nhìn địa phương và qua thực tiễn nhiều năm ứng dụng mô hình BIM vào các sản phẩm, công trình, kiến trúc sư Huỳnh Lê Hoàn Vũ (Hội Kiến trúc sư TP.Cần Thơ), thẳng thắn chia sẻ: “Để áp dụng thành công mô hình BIM tại Cần Thơ và các tỉnh khu vực ĐBSCL, cần giải quyết bài toán hài hòa, đồng bộ giữa 3 trụ cột: chính sách – nhân sự (nguồn nhân lực) – hạ tầng máy móc, công nghệ. Cụ thể, cần có sự quan tâm và chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo các cấp; cơ chế cho phép vận hành các chương trình đào tạo nâng cao khả năng làm chủ công nghệ của đội ngũ các kiến trúc sư; tập trung nguồn lực cho đầu tư nâng cấp hệ thống máy móc, các phần mềm chuyên dụng…”.

Ký kết văn bản ghi nhớ hợp tác BIM - Ảnh: Đ.P
Đối tượng áp dụng BIM bắt buộc với dự án quy mô nhóm B trở lên ở thời điểm bắt đầu chuẩn bị dự án; công trình xây dựng mới từ cấp II trở lên thuộc dự án. Khuyến khích các công trình không thuộc đối tượng quy định, khuyến khích cung cấp tập tin BIM theo quy định…
Theo các chuyên gia xây dựng, TP.Cần Thơ - đô thị trung tâm ĐBSCL - tập trung nhiều công trình xây dựng lớn như chung cư cao tầng, bệnh viện... nhưng hiện nay có rất ít công trình áp dụng BIM.
Ông Lê Thành Phiêu - Chủ tịch Hội Xây dựng TP.Cần Thơ, nhận định: “Thông qua các tham luận sâu sắc, những chia sẻ thực tiễn và phần thảo luận thẳng thắn, hội thảo đã làm rõ vai trò, lợi ích và những thách thức trong việc triển khai mô hình BIM cho các công trình xây dựng, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số ngành xây dựng và định hướng phát triển đô thị thông minh tại TP.Cần Thơ, cũng như các tỉnh ĐBSCL”.