Vòi rồng sau cơn mưa lớn ở Bắc Ninh: Hiện tượng hiếm hay sẽ còn lặp lại?
Một vòi rồng đã xuất hiện ở Bắc Ninh sau cơn mưa lớn và tồn tại khoảng 15 phút. Tại sao vòi rồng lại xuất hiện, và liệu có những vòi rồng khác nữa trong đợt mưa dông ở miền Bắc không? Làm sao để biết vòi rồng có thể sắp xuất hiện?
Ở Bắc Ninh, một vòi rồng đã xuất hiện sau mưa lớn vào trưa ngày 28/6. Vòi rồng rất dài, trông như một cái ống nối từ mặt đất lên bầu trời. Nó duy trì khoảng 15 phút, đến hiện tại chưa ghi nhận thiệt hại.
Vòi rồng xuất hiện giữa đợt mưa dông diện rộng ở miền Bắc, và đợt mưa này dự báo sẽ còn kéo dài sang một vài ngày đầu tháng 7 khiến nhiều người lo lắng, đặt câu hỏi là việc vòi rồng xuất hiện ở Bắc Ninh có bình thường không, và liệu còn những vòi rồng khác xuất hiện hay không.

Vòi rồng ở Bắc Ninh trưa 28/6. Ảnh: Facebook Tin tức Thuận Thành - Bắc Ninh.
Theo NOAA (Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ), vòi rồng thường hình thành từ một cơn dông lớn. Bên trong các đám mây dông, không khí nóng và ẩm bốc lên, trong khi không khí mát hơn/ lạnh hơn đi xuống - cùng với mưa hoặc mưa đá. Tình trạng này có thể tạo ra các dòng không khí xoay tròn bên trong đám mây. Các luồng không khí xoay tròn này có thể “hạ xuống” từ đám mây, trở thành vòi rồng.
Như vậy, trong khi miền Bắc đang trong đợt mưa dông thì việc vòi rồng xuất hiện cũng là hiện tượng bình thường.
Vòi rồng là một trong những hiện tượng tự nhiên có sức tàn phá kinh khủng nhất, có thể gây thiệt hại nghiêm trọng chỉ trong vòng vài phút. Thế nhưng việc dự báo vòi rồng lại rất hạn chế dù có dữ liệu vệ tinh. Ngay cả khi các cơ quan dự báo đã thấy có những điều kiện khí quyển thuận lợi cho sự hình thành của vòi rồng, thì cũng khó có thể dự báo chính xác là vòi rồng sẽ xảy ra ở đâu và khi nào, mạnh đến đâu, đường di chuyển ra sao. Cho nên, gần như không thể dự báo về việc nơi nào sẽ và sẽ không bị ảnh hưởng bởi vòi rồng.

Một ảnh khác chụp vòi rồng ở Bắc Ninh. Ảnh: Facebook Beat Bắc Ninh.
Tuy nhiên, có một số dấu hiệu cảnh báo là có thể sắp có vòi rồng mà người dân bình thường (không học về khí tượng) cũng có thể nhận thấy:
- Bầu trời sẫm màu, thường có sắc xanh lá cây.
- Xuất hiện mây tường (mây lớn, thấp và thường có chuyển động xoay).
- Mưa đá lớn dù không có mưa bình thường.
- Trước khi có vòi rồng, thường trời lặng gió, không khí trở nên rất tĩnh lặng.
- Có tiếng gầm lớn gần như tiếng tàu chạy.
- Đám mây bụi và những mảnh vụn tiến đến gần, hoặc các mảnh vụn từ trên trời rơi xuống.
- Động vật thay đổi hành vi, chẳng hạn im lặng khác thường, co cụm lại với nhau…

Mây tường. Ảnh: Iowa Weather.
Miền Bắc đang có đợt mưa dông diện rộng nên không thể nói trước là còn vòi rồng khác xuất hiện nữa không. Nhưng vì vòi rồng có thể phát triển rất nhanh nên khi có dấu hiệu có vòi rồng, người dân cũng cần hành động nhanh chóng (theo Dịch vụ Thời tiết Quốc gia của Mỹ):
- Nếu có thể, hãy di chuyển xuống tầng hầm.
- Nếu không có tầng hầm, hãy di chuyển tới một phòng không có cửa sổ ở bên trong nhà, hoặc hành lang/ sảnh không có cửa sổ ở tầng thấp nhất.
- Nếu đang ở ngoài trời và gần đó không có tầng hầm hoặc một tòa nhà vững chãi nào, hãy vào trong ô tô (nếu có), cài dây an toàn và cố đi đến tòa nhà vững chãi gần nhất.
- Nếu đang đi ô tô mà thấy có nhiều mảnh vụn bay tới, hãy đỗ xe lại: Hoặc ở yên trong xe, có cài dây an toàn, cúi đầu thấp dưới cửa sổ, dùng tay và áo khoác che đầu; hoặc nếu có thể xuống nơi thấp hơn hẳn mặt đường mà xe đang đỗ thì hãy rời xe, tới chỗ thấp đó, nằm thẳng, dùng tay (hoặc một thứ tương đối chắc chắn như cái ba-lô) để che đầu và cổ - đây cũng là cách được khuyên thực hiện nếu đang đi bộ/ xe đạp/ xe máy mà vòi rồng bất ngờ xảy ra, theo CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh).
- Không trú dưới các cây cầu và cầu vượt.

Một hình ảnh nhà cửa bị lốc xoáy/ vòi rồng tàn phá ở Kentucky (Mỹ) năm 2021. Ảnh: AP.
Trong đợt mưa dông, người dân lưu ý theo dõi thông báo của các cơ quan chức năng địa phương, nếu có hướng dẫn phòng chống thiên tai thì cần thực hiện ngay để giữ an toàn cho con người và tài sản.