Viện kiểm sát rút kinh nghiệm vụ án hình sự bị cấp phúc thẩm sửa án

Nội dung và quá trình giải quyết vụ án thể hiện, khoảng khoảng 19h ngày 30/9/2022, Nguyễn Văn Đ, Trần H, Phan Xuân Q trong lúc ăn nhậu tại quán Cây Ngô Đồng thuộc khối phố T, phường Đ, thị xã Đ, tỉnh Q đã có hành vi vô cớ gây sự, đánh nhau với chủ quán, nhân viên của quán và những khách hàng đang ăn nhậu tại quán. Sau đó, các đối tượng này tiếp tục gây gổ, làm náo loạn tại quán.

Ngay sau khi xảy ra sự việc gây sự tại quán Cây Ngô Đông, mặc dù không có mâu thuẫn gì với 3 người trên nhưng Lương Văn M đã khởi xướng, rủ rê Dương Ngọc Q, Hồ Trọng D, Đặng Minh D, Lê Đức Thiên B, Nguyễn Đình H, Lê Thiện T, Lê Thiện P, Nguyễn Xuân H, Võ Thanh T, Thân Đăng K, Đặng Hồng Q tổ chức sử dụng hung khí nguy hiểm là 8 con dao tự chế tìm đánh Trần H, Nguyễn Văn Đ và Phan Xuân Q để trả thù.

Đến khoảng 23h30’ cùng ngày, tại đoạn đường trước quán cà Tri Ân (thuộc khối phố Đ, phường Đ, thị xã Đ) Lương Văn M cùng các đối tượng trên đã sử dụng các con dao tự chế tấn công, đâm, chém Nguyễn Văn Đ và Phan Xuân Q. Hậu quả: Nguyễn Văn Đ bị thương tích 76%, Phan Xuân Q bị thương tích 9%.

Bản án hình sự sơ thẩm số 109/2023/HS-ST ngày 26/12/2023 TAND tỉnh Q áp dụng điểm n, o khoản 1 Điều 123; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; điểm o khoản 1 Điều 52; Điều 15, khoản 3 Điều 57 Bộ luật Hình sự năm 2015 xử phạt bị cáo Hồ Trọng D 9 năm tù, về tội "Giết người".

Quang cảnh phiên tòa xét xử vụ án hình sự về tội “Giết người”. (Ảnh minh họa)

Áp dụng điểm n, o khoản 1 Điều 123; điểm b, s khoản 1, khoản 2 Điều 51; khoản 1 Điều 54, khoản 1 Điều 101 và khoản 3 Điều 102 Bộ luật Hình sự năm 2015 xử phạt các bị cáo: Võ Thanh T 4 năm tù; Lê Thiện T và Lê Thiện P mỗi bị cáo 3 năm 6 tháng tù, về tội "Giết người".

Ngoài ra, bản án còn xét xử và tuyên phạt đối với bị cáo Lương Văn M và các bị cáo khác.

Sau khi xét xử sơ thẩm, VKSND tỉnh Q kháng nghị tăng hình phạt đối với các bị cáo Hồ Trọng D, Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P.

Bản án phúc thẩm số 87/2024/HS-PT ngày 27/3/2024 TAND cấp cao tại Đà Nẵng chấp nhận kháng nghị của VKSND tỉnh Q sửa bản án sơ thẩm: Tăng hình phạt đối với các bị cáo trên, mỗi bị cáo xử tăng 1 năm tù.

Trong vụ án trên, theo Viện cấp cao 2 có một số vấn đề cần rút kinh nghiệm. Cụ thể đối với bị cáo Hồ Trọng D, mặc dù bị cáo không trực tiếp thực hiện hành vi gây thương tích cho những người bị hại nhưng bị cáo D tham gia giúp sức rất tích cực trong vụ án. Sau khi nghe điện thoại của Lương Văn M, bị cáo Hồ Trọng D đã rủ nhóm các bị cáo Đặng Minh D, Nguyễn Đình H, Lê Thiện T, Lê Thiện P, Nguyễn Xuân H, Võ Thanh T, Thân Đăng K, Đặng Hồng Q (đều là người chưa thành niên) tham gia thực hiện hành vi phạm tội. Sau đó, theo chỉ đạo của Lương Văn M, tất cả 12 bị cáo đã tập trung tại nhà của Hồ Trọng D để bàn bạc, phân công nhiệm vụ và chuẩn bị hung khí nguy hiểm để thực hiện hành vi phạm tội. Hậu quả, các bị cáo đã gây thương tích cho bị hại Nguyễn Văn Đ 76%, Phan Xuân Q 9%.

Ngoài ra, bị cáo là người có nhân thân rất xấu, đã 4 lần bị xử lý vi phạm hành chính về các hành vi “Xâm hại sức khỏe của người khác”, “Tàng trữ hung khí nhằm mục đích đánh nhau” và hành vi “Đánh bạc”; trong đó, bị cáo đang còn 1 tiền sự về hành vi đánh nhau khi vào ngày 29/9/2021, bị xử phạt vi phạm hành chính 2,5 triệu đồng về hành vi “xâm hại sức khỏe của người khác”.

Bị cáo phạm tội “Giết người” với 2 tình tiết định khung “Có tính chất côn đồ” và “Có tổ chức”, đồng thời còn bị áp dụng 1 tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự quy định tại điểm o khoản 1 Điều 52 Bộ luật Hình sự (xúi dục người dưới 18 tuổi phạm tội).

Vì vậy, cần áp dụng cho bị cáo mức hình phạt nghiêm khắc, tương xứng với hành vi phạm tội của bị cáo, tại phiên tòa, đại diện VKSND tỉnh Q đề nghị xử phạt bị cáo từ 12 - 13 năm tù là có căn cứ. Tuy nhiên, Tòa án tuyên phạt bị cáo mức án 9 năm tù là quá nhẹ, chưa thể hiện tính nghiêm minh, chưa tương xứng với tình chất, mức độ hành vi phạm tội của bị cáo.

Đối với các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P: 3 bị cáo này phạm tội “Giết người" quy định tại các điểm n, o khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự có khung hình phạt tù từ 12 - 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình. Tuy nhiên, việc Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Võ Thanh T 4 năm tù, Lê Thiện T và Lê Thiện P cùng mức án 3 năm 6 tháng tù là chưa nghiêm minh và chưa tương xứng với tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi phạm tội của các bị cáo và không công bằng so với mức hình phạt của bị cáo Hồ Trọng D.

Xét hành vi của các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P trong vụ án thấy: Các bị cáo đều tham gia với vai trò là người thực hành tích cực - trực tiếp tham gia dùng hung khí nguy hiểm là dao tự chế tấn công, chém bị hại Nguyễn Văn Đ. Hành vi của các bị cáo thể hiện tính chất quyết liệt, nguy hiểm hơn hành vi của bị cáo Hồ Trọng D nên mức hình phạt đối với các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P phải cao hơn mức hình phạt của bị cáo Hồ Trọng D.

Hội đồng xét xử xử phạt bị cáo Hồ Trọng D mức hình phạt 9 năm tù vì bị cáo Hồ Trọng D là người đã đủ 18 tuổi. Trường hợp, bị cáo Hồ Trọng D là người phạm tội từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi như các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lê Thiện P thì mức hình phạt của bị cáo Hồ Trọng D xác định là 6 năm 9 tháng tù (bằng 3/4 của 9 năm tù mà bị cáo Hồ Trọng D bị tuyên phạt). Như vậy, về nguyên tắc cá thể hóa hình phạt thì cần phải xử phạt các bị cáo Võ Thanh T, Lê Thiện T và Lễ Thiện P mức hình phạt bằng hoặc cao hơn mức 6 năm 9 tháng tù mới đảm bảo tính công bằng trong việc xét xử.

Theo Viện cấp cao 2, trong vụ án trên, VKSND tỉnh N đã làm tốt công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử sơ thẩm nên kịp thời kháng nghị theo thẩm quyền.

P.V