Vì sao Vinamilk tăng trưởng chậm lại dù hiệu quả vẫn cao?

Vinamilk tham gia Triển lãm Thành tựu Đất nước, nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (1945-2025).

Phân tích dưới đây tập trung vào các chỉ số tài chính cốt lõi phản ánh hiệu quả sinh lời, cấu trúc tài chính, mức độ rủi ro và chính sách cổ tức.

ROE: Hiệu quả sử dụng vốn chủ ở mức cao và ổn định

Theo số liệu giai đoạn 2023–2025, ROE của VNM dao động quanh mức 26–29%, thuộc nhóm cao trong ngành thực phẩm, đồ uống. Đây là mức sinh lời trên vốn chủ sở hữu đáng chú ý đối với một doanh nghiệp đã bước vào giai đoạn tăng trưởng tương đối ổn định.

Điểm đáng lưu ý là ROE (tỷ số lợi nhuận ròng trên vốn chủ sở hữu) cao của VNM không đến từ đòn bẩy tài chính lớn, mà chủ yếu phản ánh biên lợi nhuận duy trì ở mức khá; Khả năng kiểm soát chi phí tốt; Quy mô vốn chủ sở hữu lớn nhưng vẫn tạo ra lợi nhuận tương xứng.

Tuy nhiên, dữ liệu cũng cho thấy ROE không còn xu hướng mở rộng, phản ánh thực tế Vinamilk đang đối mặt với áp lực cạnh tranh và giới hạn tăng trưởng của thị trường nội địa.

ROA: Hiệu quả sử dụng tài sản duy trì ổn định

ROA (tỷ số lợi nhuận ròng trên tài sản) của VNM trong các năm gần đây ở mức khoảng 14–16%, cho thấy doanh nghiệp sử dụng tài sản tương đối hiệu quả so với mặt bằng chung các doanh nghiệp sản xuất – tiêu dùng quy mô lớn.

Chỉ số này phản ánh tài sản của VNM không bị "phình to" quá nhanh so với lợi nhuận tạo ra; Các khoản đầu tư vào trang trại, nhà máy, hệ thống phân phối vẫn tạo dòng lợi nhuận tương đối ổn định.

Tuy vậy, ROA cũng không có xu hướng cải thiện rõ rệt, phù hợp với bức tranh tăng trưởng chậm của doanh thu và lợi nhuận trong giai đoạn gần đây.

Đại hội đồng cổ đông Vinamilk. Ảnh: VGP

P/B: Mức định giá cao so với trung bình ngành

Tại thời điểm báo cáo, P/B ( tỷ lệ được sử dụng để so sánh giá của cổ phiếu với giá trị sổ sách của cổ phiếu đó) của VNM khoảng 3,8 lần, cao hơn mức trung bình của ngành thực phẩm, đồ uống (khoảng 1,4 lần theo so sánh ngành trong tài liệu).

Mức P/B cao phản ánh: Thương hiệu mạnh và vị thế dẫn đầu thị trường; ROE cao và lịch sử chi trả cổ tức đều đặn.

Tuy nhiên, xét trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng lợi nhuận đang chậm lại, mức P/B này cho thấy thị trường đang đặt kỳ vọng lớn vào tính ổn định và dòng tiền dài hạn, hơn là triển vọng tăng trưởng đột biến.

Beta: Mức độ biến động trung bình so với thị trường

Theo dữ liệu, Beta (mức độ biến động của cổ phiếu) của VNM xấp xỉ 1,1, cao hơn trung bình ngành (khoảng 0,4) nhưng vẫn ở mức vừa phải so với toàn thị trường.

Điều này cho thấy: Cổ phiếu VNM có xu hướng biến động cùng chiều với VN-Index; Mức độ rủi ro giá không quá thấp như các cổ phiếu phòng thủ thuần túy, nhưng cũng không thuộc nhóm biến động mạnh.

Hệ số thanh khoản: Khả năng chi trả ngắn hạn tương đối an toàn

Các chỉ số về tài sản ngắn hạn, vốn lưu động và dòng tiền cho thấy VNM duy trì trạng thái thanh khoản ổn định. Doanh nghiệp có lượng tiền và tương đương tiền đáng kể, cùng với dòng tiền từ hoạt động kinh doanh dương trong nhiều năm.

Không có dấu hiệu cho thấy VNM chịu áp lực thanh khoản ngắn hạn đáng kể trong kỳ phân tích.

Chỉ số nợ D/E: Đòn bẩy tài chính thấp

Chỉ số về nợ trên vốn chủ sở hữu của VNM duy trì quanh mức -0,4 đến -0,5, phản ánh thực tế doanh nghiệp nắm giữ lượng tiền mặt lớn hơn tổng dư nợ vay.

Điều này cho thấy: VNM gần như không phụ thuộc vào đòn bẩy tài chính; Rủi ro tài chính thấp; Cấu trúc vốn mang tính phòng thủ cao.

Cổ tức: Điểm mạnh nổi bật của cổ phiếu VNM

VNM là doanh nghiệp có chính sách chi trả cổ tức tiền mặt đều đặn, với tỷ suất cổ tức khoảng 7% theo dữ liệu tại thời điểm báo cáo. Trong nhiều năm, Vinamilk duy trì việc chia cổ tức bằng tiền với tỷ lệ cao, phản ánh: Dòng tiền kinh doanh ổn định; Chiến lược ưu tiên lợi ích cổ đông; Phù hợp với nhóm nhà đầu tư dài hạn, tìm kiếm thu nhập ổn định.

Diễn biến giá và vùng giá thấp

Dữ liệu giá cho thấy cổ phiếu VNM có giai đoạn dài vận động trong xu hướng đi ngang và giảm nhẹ so với VN-Index, phản ánh tâm lý thận trọng của thị trường trước triển vọng tăng trưởng chậm.

Bài viết không xác định hay khẳng định "đáy cổ phiếu", mà chỉ ghi nhận rằng diễn biến giá hiện nay tương đối trầm lắng so với giai đoạn tăng trưởng mạnh trước đây.

Tổng thể

Các chỉ số tài chính cho thấy Vinamilk vẫn duy trì được nền tảng hiệu quả và ổn định hiếm có trong nhóm doanh nghiệp niêm yết ngành thực phẩm, đồ uống. Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu và trên tổng tài sản ở mức cao phản ánh khả năng vận hành hiệu quả, kiểm soát chi phí tốt và cấu trúc tài chính lành mạnh, với mức độ phụ thuộc vào nợ vay rất thấp. Dòng tiền kinh doanh ổn định cùng chính sách chi trả cổ tức tiền mặt đều đặn tiếp tục là điểm tựa quan trọng giúp cổ phiếu VNM giữ được sức hấp dẫn đối với nhóm nhà đầu tư dài hạn, ưu tiên sự an toàn và thu nhập ổn định.

Tuy nhiên, các dữ liệu cũng cho thấy doanh nghiệp đang bước vào giai đoạn tăng trưởng chậm lại. Doanh thu và lợi nhuận không còn duy trì tốc độ mở rộng như trước, trong khi các chỉ số sinh lời đã đi vào trạng thái ổn định hơn là cải thiện. Trong bối cảnh đó, mức định giá P/B cao hơn mặt bằng chung của ngành phản ánh kỳ vọng của thị trường chủ yếu đặt vào tính bền vững và dòng tiền dài hạn, thay vì triển vọng tăng trưởng đột biến trong ngắn hạn.

Diễn biến giá cổ phiếu thời gian qua phần nào phản ánh sự thận trọng này. VNM không còn là cổ phiếu dẫn dắt về mặt tăng trưởng giá, nhưng vẫn giữ vai trò là một mã có nền tảng tài chính vững chắc và mức độ rủi ro tương đối thấp. Đối với nhà đầu tư, việc theo dõi sát diễn biến kết quả kinh doanh, biên lợi nhuận và chiến lược mở rộng thị trường của Vinamilk trong các kỳ tới sẽ là yếu tố quan trọng để đánh giá khả năng cải thiện tốc độ tăng trưởng trong giai đoạn tiếp theo.

Lưu ý: Các chỉ số được phân tích dựa trên dữ liệu đã công bố. Bài viết không đưa ra khuyến nghị đầu tư hay dự báo giá. Nhà đầu tư cần tiếp tục theo dõi diễn biến kết quả kinh doanh và chiến lược mở rộng thị trường của doanh nghiệp trong các kỳ tiếp theo.

Hoàng Đan