Vì sao nhiệt độ trên máy bay lúc nào cũng lạnh cóng, hành khách 'rét run' nhưng phi hành đoàn lại thích? Hóa ra là để bảo vệ tính mạng hành khách
Nếu bạn là một trong số hàng triệu du khách đã lên chuyến bay trong những đợt nắng nóng của mùa hè, vài phút sau bạn chỉ ước mình mang theo áo khoác mùa đông. Chắc chắn bạn sẽ tự hỏi, tại sao trên máy bay lại lạnh như vậy.
Đây là câu hỏi mà nhiều hành khách bay đã thắc mắc suốt hàng thập kỷ. Trên một diễn đàn hàng không, một hành khách của hãng bay Southwest Airlines (Mỹ) còn phàn nàn rằng chuyến bay 2 tiếng của người đó lạnh đến nỗi thở được ra sương.
Tuy nhiên, bất chấp sự quan tâm mạnh mẽ của công chúng đối với chất lượng không khí trong cabin - đặc biệt là trong đại dịch Covid-19 - không hề có một tiêu chuẩn phổ quát toàn ngành nào cho nhiệt độ bên trong cabin. Cục Hàng không Liên bang quy định một số khía cạnh của hệ thống thông gió cabin, ví dụ như quy định lượng không khí trong lành phải luân chuyển mỗi phút nhưng lại không đưa ra mức nhiệt tối đa và tối thiểu cho khoang hành khách.
Theo những người dành nhiều thời gian trên máy bay nhất là phi hành đoàn, mức nhiệt trên mỗi máy bay sẽ rất khác nhau phụ thuộc vào loại phi cơ, giai đoạn bay và vô số các yếu tố khác.
Hiệp hội Tiếp viên Hàng không, một cơ quan đại diện cho 50.000 thành viên làm việc tại hơn 20 hãng hàng không, đã vận động trong nhiều năm để yêu cầu chính phủ liên bang đưa ra các tiêu chuẩn về nhiệt độ cabin, khuyến nghị khoảng 18 đến 24 độ C - dù khoảng nhiệt này trong điều hòa cũng đủ khiến nhiều hành khách cần áo khoác nhẹ.
Tại sao rất khó để kiểm soát nhiệt độ trên máy bay và trong suốt chuyến bay?
Patrick Smith, một phi công cho một hãng hàng không lớn của Hoa Kỳ và là tác giả của cuốn sách Cockpit Confidential cho biết: “Chúng tôi cố gắng giữ mức nhiệt ở 21 độ C, nhưng việc đó có thể rất khó.Chưa kể, giữ nhiệt độ ổn định trong cả chặng bay dài còn khó hơn”.
Rất nhiều yếu tố phụ thuộc vào cách kiểm soát nhiệt độ cabin. Theo Smith, cabin máy bay được chia làm nhiều khu khác nhau và mỗi khu đều có bộ điều khiển riêng. Những bộ điều khiển này giống thiết bị điều nhiệt trong nhà, nên nhiệt độ của mỗi khu sẽ có chênh lệch.
Trên một số máy bay, đặc biệt là các mẫu cũ hơn như Boeing 767, Smith cho biết hệ thống sưởi và làm mát do phi công điều khiển, với các cài đặt riêng biệt cho từng khu vực cabin: thường là buồng lái, cabin phía trước và cabin phía sau.
Trên các loại máy bay khác, bộ điều chỉnh nhiệt do tiếp viên điều khiển. Nhưng bất kể ai đang điều khiển mặt số, việc có nhiều vùng đồng nghĩa với việc khí hậu có thể thay đổi tùy thuộc vào vị trí bạn ngồi.
Để nhiệt độ thấp trong cabin giúp bảo vệ tính mạng hành khách
Nếu khoang máy bay ở nhiệt độ cao, hành khách sẽ tăng nguy cơ ngất xỉu. Đây là nghiên cứu được công bố bởi Hội thử nghiệm và vật liệu Mỹ (ASTM). Kết quả nghiên cứu cho thấy con người dễ ngất xỉu trên máy bay do chứng hypoxia (giảm oxy trong máu), các tế bào cơ thể không nhận đủ lượng oxy cần thiết khiến cho giảm thông khí phổi, giảm lượng máu lưu thông lên não…
Cả chuyến bay có tới hàng trăm người, vì vậy nhiệt độ phải hạ thấp để giảm nguy cơ ngất xỉu của hành khách, tránh những tai nạn phát sinh nặng nề hơn, thậm chí có thể gây nguy hiểm tính mạng.
Thứ hai, nhiệt độ thấp làm giảm khả năng mất nước của khách, giảm triệu chứng buồn nôn, choáng váng. Do bên trong khoang máy bay thường khá khô, nếu nhiệt độ cao sẽ làm bốc hơi hết không khí.
Tại sao phi hành đoàn lại thích lạnh?
Dù có đang trên chuyến bay thương mại nào, một điều không thể tránh khỏi là hành khách phụ thuộc vào nhiệt độ được điều chỉnh bởi phi hành đoàn. Và theo một tiếp viên giấu tên trả lời Frommers, phi hành đoàn thích nhiệt độ thấp hơn một chút.
Thành viên phi hành đoàn đó chỉ ra rằng các tiếp viên hàng không mặc đồng phục nhiều lớp và thường xuyên di chuyển nên thân nhiệt họ sẽ nóng hơn những hành khách mặc quần áo mỏng và ngồi yên trên ghế trong nhiều giờ.
Nhiệt độ lạnh còn được cho là giúp điều chỉnh tâm trạng của phi hành đoàn và hành khách. Trong môi trường chật hẹp, mà nếu còn nóng bức thì con người dễ nổi nóng, xung đột hơn.