Trump và đô la Mỹ: Bạn hay thù?

Những lần Tổng thống Donald Trump bình luận về đồng đô la Mỹ. Ảnh: Reuters

Trump không vui vì Fed nâng lãi suất

Theo hãng tin Reuters, bình luận trực tiếp về đồng đô la không phải là điều thường thấy ở các tổng thống Mỹ vì họ rất thận trọng, không muốn bị xem là can thiệp trực tiếp vào các thị trường tài chính dù họ thực sự tác động đến đồng đô la bằng các chính sách hay các ẩn ý tinh tế.

“Có một số bình luận nhất định mà hầu hết tổng thổng Mỹ sẽ né tránh. Họ thuận theo chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) và chính sách đồng đô la của Bộ trưởng Tài chính Mỹ nhưng Donald Trump không phải là vị tổng thống thường thấy”, Michael O’Rourke, giám đốc chiến lược thị trường ở công ty dịch vụ môi giới và giao dịch cổ phiếu JonesTrading (Mỹ), nói.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CNBC phát sóng vào hôm 19-7, Trump bày tỏ lo ngại việc Fed tăng lãi suất cơ bản của đồng đô la Mỹ, khiến nó tăng giá, sẽ đặt Mỹ vào thế bất lợi. Ông nói rằng ông “không vui” trước các quyết định tăng lãi suất cơ bản đồng đô la của Fed.

Phát biểu của Trump phá vỡ truyền thống của Nhà Trắng trong hơn hai thập niên qua là tránh bình luận về chính sách tiền tệ để tôn trọng tính độc lập của Fed.

Lường trước những chỉ trích về việc ông can thiệp vào chính sách của Fed, Trump nói: “Tôi chỉ nói những điều giống như tôi đã từng nói khi còn là một công dân bình thường. Một số người sẽ cho rằng ‘có lẽ ông không nên nói như thế với tư cách là tổng thống’. Tôi không quan tâm nhiều đến những gì họ nói vì các quan điểm của tôi không thay đổi. Tôi không thích chứng kiến lãi suất tăng sau tất cả những gì chúng tôi đã làm cho nền kinh tế”.

Phát biểu của Trump ngay lập tức khiến chỉ số đồng đô la Mỹ (DXY) giảm 0,5% trước khi hồi phục lại một chút. Chỉ số DXY dùng để đo lường giá trị của đồng đô la Mỹ so với một rổ sáu ngoại tệ mạnh gồm euro, yen Nhật, bảng Anh, đô la Canada, franc Thụy Sĩ và krona Thụy Điển.

Cùng ngày, Nhà Trắng ra tuyên bố bảo vệ Trump, nói rằng: “Dĩ nhiên, tổng thống tôn trọng tính độc lập của Fed. Như ông đã nói, ông xem Chủ tịch Fed Jerome Powell có người thực sự có năng lực và ông không định can thiệp vào các quyết định chính sách của Fed”.

Tìm cách giảm thâm hụt thương mại của Mỹ và chặn đứng nguy cơ việc làm sản xuất chuyển ra nước ngoài là những trọng tâm trọng chính sách kinh tế của Trump. Đồng đô la mạnh sẽ khiến hàng hóa xuất khẩu của Mỹ đắt hơn.

“Đồng đô la Mỹ mạnh sẽ gây tổn hại cho lập trường của Trump về thương mại. Chúng ta có lẽ sẽ nghe thêm nhiều tiếng nói ủng hộ một đồng đô la Mỹ yếu hơn”, Eric Stein, phó chủ tịch công ty quản lý đầu tư Eaton Vance Management (Mỹ), nói.

Vị tổng thống thích bình luận về đồng đô la

Tổng thống Donald Trump (phải) giới thiệu Jerome Powell, người được ông đề cử vào ghế chủ tịch Fed tại cuộc họp báo ở Nhà Trắng hồi tháng 11-2017. Ảnh: Getty.

Chỉ có một số ít ví dụ về việc các tổng thống Mỹ bình luận về đồng đô la trước đây, bao gồm phát biểu của Tổng thống George W. Bush vào năm 2003 nói rằng đồng đô la giảm “đi ngược lại với chính sách của chúng ta”.

Tuy nhiên, Trump bình luận về đồng đô la thường xuyên hơn và thái độ của ông trong mỗi lần bình luận cũng khác nhau, lúc thì ông cho rằng đồng đô la nên tăng giá, lúc thì ông thấy rằng nó nên giảm giá.

Ngày 13-1-2017, sau khi chứng kiến đô la tăng giá mạnh mẽ ở thời kỳ hậu bầu cử tổng thống Mỹ, Trump nói rằng đô la “quá mạnh” một phần do Trung Quốc ghìm giá đồng nhân dân tệ. Ông phàn nàn: “Các công ty của chúng ta không thể cạnh tranh với họ (các công ty Trung Quốc) vì giờ đây đồng tiền của chúng ta quá mạnh. Và điều này sẽ giết chết chúng ta”.

Phát biểu này của ông ngay lập tức khiến chỉ số DXY giảm vào ngày hôm đó. Đến tháng 4-2017, trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ The Wall Street Journal, Trump lặp lại quan điểm trên. Ông nói: “Tôi cho rằng đồng đô la của chúng ta đang quá mạnh và một phần là do lỗi của tôi vì người dân tin tưởng tôi. Nhưng điều này đang gây tổn thương... Rất khó để cạnh tranh khi bạn có một đồng đô la mạnh trong khi các nước khác phá giá tiền tệ của họ”.

Phát biểu này của ông được đưa ra lúc chỉ số DXY đang ở mức trên 100 điểm. Đến ngày 25-7-2017 khi chỉ số đồng bạc xanh rơi về mức 94 điểm, Trump lại nói ông thích đồng đô la “không quá mạnh”.

Đến tháng 1-2018, khi chỉ số DXY trải qua đợt suy yếu, rơi về mức 89 điểm, Trump lên tiếng ủng hộ một đồng đô la mạnh. Trong cuộc trả lời phỏng vấn kênh truyền hình CNBC tại Diễn đàn Kinh tế thế giới tại Davos, Thụy Sĩ ngày 25-1-2108, Trump nói: “Đồng đô la sẽ ngày càng mạnh hơn và rốt cục, tôi muốn thấy một đồng đô la mạnh”.

Trong ba tháng qua, chỉ số DXY đã tăng 6%, lên mức 95 điểm. Đà tăng giá của đồng đô la được thúc đẩy bởi các dữ liệu kinh tế tốt của Mỹ, triển vọng tăng lãi suất của Fed và nguy cơ chiến tranh thương mại, có thể dẫn đến lạm phát tăng.

Tuy nhiên, một số nhà đầu tư không tin các phát biểu của Trump có thể gây tác động lâu dài với đồng đô la. Trong những tuần đây, giới đầu tư đang tự tin đồng đô la sẽ tăng giá.

“Chúng ta đang hướng đến mức tăng trưởng GDP 4% của Mỹ trong quí 2 này, tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ thấp kỷ lục và tỷ lệ đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu rơi về mức thấp nhất trong 50 năm, lạm phát tăng cao hơn mức mục tiêu. Tôi sẽ ngạc nhiên nếu đồng đô la không tăng giá cao hơn”, O’Rourke, giám đốc chiến lược thị trường ở công ty JonesTrading, nói.

Lê Linh