Tránh ách tắc khi triển khai thi hành Luật Quy hoạch

Quang cảnh Phiên họp. Ảnh: VPQH

Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tối đa, triệt để

Báo cáo tại Phiên họp, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch, Dự thảo Luật đã được chỉnh lý theo hướng: Trường hợp quy hoạch ngành quốc gia mâu thuẫn với nhau, quy hoạch vùng mâu thuẫn với nhau, quy hoạch tỉnh mâu thuẫn với nhau, Thủ tướng Chính phủ quyết định quy hoạch phải điều chỉnh.

Trường hợp các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành có mâu thuẫn với nhau, thì cấp có thẩm quyền cao hơn quyết định quy hoạch phải điều chỉnh đối với quy hoạch khác cơ quan tổ chức lập; cơ quan tổ chức lập quy hoạch quyết định quy hoạch phải điều chỉnh đối với trường hợp các quy hoạch do cùng một cơ quan tổ chức lập.

Dự thảo Luật cũng giao Chính phủ quy định chi tiết tại Nghị định hướng dẫn về việc xử lý mâu thuẫn trong các trường hợp nêu trên.

Về phương án xử lý quy hoạch cấp huyện và bổ sung quy hoạch cấp xã, việc bãi bỏ quy hoạch đô thị và nông thôn ở cấp huyện, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện và bổ sung quy hoạch ở cấp xã sẽ được thực hiện trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn và Luật Đất đai, bao gồm cả xử lý chuyển tiếp các quy hoạch này.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Để phù hợp với việc xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, Dự thảo Luật đã sửa đổi nội dung quy hoạch tỉnh theo hướng xác định phương án phát triển, sắp xếp không gian và phân bổ nguồn lực cho các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh, liên xã.

Về việc phân cấp cho UBND cấp tỉnh thẩm định và phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch và quy hoạch, Dự thảo Luật đã quy định theo hướng: Đối với việc điều chỉnh quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính và xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp: Không phải lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ lập quy hoạch; phân cấp cho UBND cấp tỉnh tổ chức thẩm định và phê duyệt điều chỉnh quy hoạch.

Chính phủ đề xuất chưa thực hiện việc phân cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch tỉnh cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với việc lập mới quy hoạch.

Về phạm vi sửa đổi, bổ sung, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, Dự án Luật tập trung giải quyết 03 vấn đề cấp thiết cần xử lý ngay để đáp ứng chỉ đạo của Trung ương.

Cụ thể là: Bổ sung quy định chuyển tiếp về điều chỉnh quy hoạch, bảo đảm tất các các địa phương sẽ thực hiện điều chỉnh quy hoạch ngay sau khi Nghị quyết về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh có hiệu lực; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tối đa, triệt để, tăng cường tính chủ động, sáng tạo, tự chịu trách nhiệm của các cấp, các ngành; tiếp tục tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh trên thực tiễn có thể xử lý được ngay.

Đối với các quy định khác liên quan đến danh mục quy hoạch, phân cấp việc quyết định hoặc phê duyệt đối với các quy hoạch được lập mới sẽ được tiếp tục nghiên cứu, rà soát trong quá trình sửa đổi toàn diện Luật Quy hoạch và sửa đổi các luật khác có quy định liên đến quan quy hoạch.

Tham khảo thêm ý kiến từ các địa phương thực hiện sáp nhập

Cho ý kiến tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, Luật Quy hoạch đã qua nhiều lần sửa đổi, bổ sung, nhưng khi tổ chức thực hiện thì các địa phương vẫn "kêu vướng".

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu ý kiến tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

“Vậy vướng ở đâu? Vướng ở chỗ nào? Vướng do quy định pháp luật hay do Nghị định ban hành, hay do Thông tư của Bộ mà địa phương chưa triển khai thực hiện được?” - Chủ tịch Quốc hội nêu vấn đề và đề nghị, Cơ quan chủ trì soạn thảo cần lấy ý kiến của UBND các địa phương thực hiện sáp nhập đối với Dự thảo Luật này để xác định rõ những điểm nghẽn, vướng mắc trong thi hành Luật Quy hoạch, nhằm tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện Dự thảo Luật trên tinh thần “khó đâu, tháo đó”, “tắc đâu, thông đó”.

Đồng thời, Cơ quan chủ trì soạn thảo cần rà soát các quy định của các luật có liên quan như: Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư cũng như các quy định về quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành để đảm bảo đồng bộ.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị làm rõ tích hợp quy hoạch để không xảy ra mâu thuẫn chồng chéo, xác định quy hoạch được sử dụng để làm cơ sở tích hợp các quy hoạch khác nhau.

Cùng với đó, phải làm rõ việc phân cấp thẩm quyền quyết định điều chỉnh quy hoạch. Thống nhất giao thẩm quyền cho cấp tỉnh, song Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: “Giao nhưng phải có giám sát, kiểm tra”.

Liên quan quy định chuyển tiếp về điều chỉnh quy hoạch, Chủ tịch Quốc hội lưu ý đây cũng là vấn đề phải quan tâm; đồng thời nhấn mạnh yêu cầu "phải sửa cho trúng, đúng tháo gỡ ngay những ách tắc từ địa phương". Đồng thời, Nghị định, Thông tư hướng dẫn phải rõ ràng, tránh tình trạng ách tắc khi triển khai thi hành Luật.

Báo cáo tóm tắt một số ý kiến về việc tiếp thu, giải trình và chỉnh lý Dự thảo Luật, từ góc độ Cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu rõ, việc bổ sung và làm rõ nguyên tắc xử lý mâu thuẫn giữa các loại quy hoạch là cần thiết nhằm tạo cơ sở pháp lý cho Chính phủ quy định chi tiết xử lý các trường hợp cụ thể trong thực tiễn.

Tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu phương án xử lý phù hợp đối với mâu thuẫn giữa các quy hoạch có tính chất kỹ thuật, chuyên ngành với nhau trong trường hợp có cùng cơ quan tổ chức lập quy hoạch thì cơ quan tổ chức lập quy hoạch quyết định quy hoạch phải điều chỉnh.

Đ. KHOA