Tổng thống Mỹ Biden rút lui, chuyện gì sẽ xảy ra?

Đằng sau quyết định rời cuộc đua của Tổng thống Biden

Quyết định rời khỏi cuộc đua đã được Tổng thống Biden đưa ra không phải trong một bài phát biểu tại Phòng Bầu dục hay một bài phát biểu trong quá trình vận động tranh cử. Thay vào đó, nó đến trong một lá thư được đăng lên mạng xã hội khi nhà lãnh đạo Mỹ bình phục sau Covid-19 tại ngôi nhà bên bờ biển của mình ở bang Delaware. Đó dường như là một cách kín đáo để công bố một trong những quyết định mang tính lịch sử nhất trong nền chính trị Mỹ hiện đại. Chưa bao giờ có một Tổng thống nào lại rời bỏ cuộc đua tái tranh cử gần Ngày bầu cử đến thế. Đặc biệt là trong 24 ngày qua, dường như tổng thống Biden, 81 tuổi đang nỗ lực vượt qua cơn bão sau cuộc tranh luận với người tiền nhiệm Donald Trump hôm 27/6 ở Atlanta.

Tổng thống Joe Biden đến phát biểu tại Vườn Hồng của Nhà Trắng vào ngày 13 tháng 5 năm 2022 tại Washington, DC. Hình ảnh: Drew Angerer/Getty

Với hai bài đăng vào chiều Chủ nhật trên mạng xã hội X, tổng thống Biden đã rời khỏi cuộc đua và ủng hộ phó tổng thống của mình- bà Kamala Harris, với hy vọng nhanh chóng đoàn kết trong đảng và vượt qua sự hỗn loạn đang đe dọa nhấn chìm đảng này kể từ cuộc tranh luận.

Tổng thống Biden viết: “Mặc dù tôi có ý định tái tranh cử, nhưng tôi tin rằng việc tôi từ chức và chỉ tập trung vào việc hoàn thành nhiệm vụ Tổng thống trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ là vì lợi ích tốt nhất của đảng Dân chủ và đất nước.”

Trong thư gửi người dân Mỹ, Tổng thống Joe Biden cho biết, sau ba năm rưỡi vừa qua, Mỹ có nền kinh tế mạnh nhất thế giới hiện nay. Mỹ đã có những khoản đầu tư lịch sử để xây dựng lại đất nước, giảm giá thuốc kê đơn cho người cao tuổi, và mở rộng chăm sóc y tế giá cả phải chăng cho một con số kỷ lục người dân Mỹ. Tổng thống Biden cho biết ông sẽ có bài phát biểu với người dân Mỹ và sẽ nói chi tiết hơn về quyết định của mình. Tổng thống Biden cũng bày tỏ biết ơn những người đã nỗ lực rất nhiều để giúp ông tái cử. Ông cảm ơn Phó Tổng thống Kamala Harris vì đã là một đối tác tuyệt vời trong nỗ lực này, đồng thời cảm ơn người dân Mỹ đã đặt lòng tin vào ông.

Chuyện gì xảy ra tiếp theo?

Đảng Dân chủ Mỹ hiện phải đối mặt với thách thức chưa từng có do mùa bầu cử sơ bộ truyền thống đã kết thúc từ lâu. Tổng thống Biden rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng và ủng hộ phó tổng thống Kamala Harris làm ứng cử viên của Đảng Dân chủ ra tranh cử, nhưng ông Biden không thể tự động đưa bà Harris trở thành ứng cử viên. Đảng Dân chủ Mỹ sẽ cần chọn một ứng cử viên mới để thay thế tổng thống Joe Biden. Quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra bởi khoảng 4.700 đại biểu tham dự Đại hội toàn quốc của đảng Dân chủ diễn ra ngày 19 - 22/8 tới.

Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris tại một sự kiện ở trung tâm cộng đồng Chavis vào ngày 26 tháng 3, ở Raleigh, Bắc Carolina. Hình ảnh: Eros Hoagland/Getty

Theo Ballotpedia, dự kiến năm 2024 sẽ có khoảng 4.672 đại biểu, trong đó có 3.933 đại biểu cam kết và 739 “siêu đại biểu”, là những đảng viên cấp cao. Để đảm bảo được đề cử, một ứng cử viên cần phải đạt được đa số phiếu, tức là có nhiều phiếu bầu hơn tất cả phiếu của những ứng cử viên khác cộng lại. Nếu không ai đạt được điều đó thì sẽ xảy ra “đại hội thương lượng”, trong đó các đại biểu tự do thương lượng với lãnh đạo đảng. Các quy tắc sẽ được thiết lập và sẽ có cuộc bỏ phiếu điểm danh cho những cái tên được đề cử. Có thể phải mất vài vòng bỏ phiếu để có người giành được đa số và trở thành người được đề cử. Lần cuối cùng việc này diễn ra là vào năm 1952.

Ai có thể thay thế tổng thống Joe Biden?

Trong một bài đăng trên mạng xã hội X, Tổng thống đã bày tỏ ủng hộ cấp phó Kamala Harris. Tuy nhiên, hãng tin CNN cho rằng có những ứng cử viên tiềm năng khác có thể thực hiện một chiến dịch hiệu quả hơn để đánh bại ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng hòa – ông Donald Trump.

Liệu ai đó như Thống đốc California Gavin Newsom - người đã đưa ra sự ủng hộ tuyệt đối cho tổng thống Biden sau cuộc tranh luận hôm 27/6 - có trở thành đối thủ cạnh tranh của bà Harris tại đại hội Đảng Dân chủ hay không? Việc tìm người thay thế có thể gây chia rẽ trong nội bộ đảng.

Thống đốc California Gavin Newsom tại sự kiện của Đảng Dân chủ tại Nam Haven, Michigan ngày 4/7. Hình ảnh: Bill Pugliano / Getty

Theo giới phân tích, một số ứng cử viên tiềm năng khác có thể được chọn để thay thế Tổng thống Mỹ Joe Biden bao gồm Thống đốc bang Michigan Gretchen Whitmer, Thống đốc bang Kentucky Andy Beshear và Thống đốc bang Illinois JB Pritzker.

Theo quy định của đảng, các ứng cử viên phải đáp ứng một số yêu cầu nhất định để được đề cử làm ứng cử viên tổng thống của đảng. Họ phải thu thập hàng trăm chữ ký từ các đại biểu (ít nhất 300, nhưng không quá 600) từ một số bang (không quá 50 chữ ký có thể đến từ một bang). Không đại biểu nào có thể ký nhiều hơn một bản kiến nghị và chữ ký có thể đến từ các đại biểu hoặc siêu đại biểu.

Các ứng cử viên cũng phải đáp ứng một loạt yêu cầu được đặt ra trong nội quy đảng, bao gồm việc họ phải là một “đảng viên Đảng Dân chủ chân chính” và họ đã “có được sự ủng hộ đáng kể cho việc đề cử làm ứng cử viên Đảng Dân chủ” cho chức Tổng thống.

Mặc dù quyết định này sẽ do chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ Jaime Harrison đưa ra nhưng đảng vẫn chưa công bố thêm thông tin chi tiết về cách thức hoạt động chính xác của quy trình. Tuy nhiên, ông Jaime Harrison ngày 21/7 ra tuyên bố nêu rõ: đảng này sẽ thực hiện quy trình “minh bạch và có trật tự” để lựa chọn ra ứng cử viên mới thay thế Tổng thống Joe Biden. Tuyên bố khẳng định “trong những ngày tới,” đảng Dân chủ “sẽ triển khai quy trình minh bạch và có trật tự… với một ứng cử viên có thể đánh bại ông Donald Trump vào tháng 11.”