Chủ tịch Quốc hội: Rà soát hệ thống luật, nhất là lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Đỗ Văn Chiến phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Tổ chức thực hiện hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực

Phát biểu khai mạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Đỗ Văn Chiến nêu rõ: Trong nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, Đảng đoàn Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội đã luôn gương mẫu, đề cao trách nhiệm, có nhiều cố gắng, nỗ lực lãnh đạo, chỉ đạo Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan hữu quan, các đại biểu Quốc hội thực hiện nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong hoạt động lập Hiến, lập pháp, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước và giám sát tối cao đối với toàn bộ hoạt động của bộ máy nhà nước.

Để đánh giá đầy đủ, toàn diện về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của Đảng bộ Quốc hội, căn cứ vào kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Đảng ủy Quốc hội đã ban hành Kế hoạch để triển khai các nội dung tổng kết do Ban Chỉ đạo yêu cầu. Quá trình tổng kết công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, Đảng ủy Quốc hội đã chỉ đạo và tiến hành tổng kết từ chi bộ trở lên theo đúng tinh thần của Ban Chỉ đạo. Trên cơ sở báo cáo của 11 đảng ủy trực thuộc Đảng bộ Quốc hội, Đảng ủy Quốc hội đã xây dựng dự thảo Báo cáo tổng kết và tổ chức Hội nghị.

Nhấn mạnh Hội nghị có ý nghĩa hết sức quan trọng đối với công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy Quốc hội, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội cho rằng, đây là dịp để nhìn nhận, đánh giá đúng những kết quả đã đạt được, nhận diện rõ những tồn tại, hạn chế và nguyên nhân, rút ra những bài học quý, thống nhất các giải pháp để tổ chức thực hiện có hiệu quả mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong nhiệm kỳ Đại hội XIV của Đảng.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tích cực thảo luận, đề xuất những chủ trương, giải pháp mới, đột phá để tiếp tục thực hiện hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong thời gian tới, đáp ứng sự tin tưởng và kỳ vọng của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Tiếp tục đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Phát biểu chỉ đạo, nhấn mạnh một số nhiệm vụ trọng tâm thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị tiếp tục hoàn thiện thể chế, rà soát, khắc phục sơ hở, bất cập trong các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; kiện toàn và nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội.

Trong đó, đẩy mạnh giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; công khai, minh bạch các quy trình, thủ tục hành chính, quy chế chi tiêu nội bộ, quản lý tài chính, tài sản công... nhằm ngăn ngừa hành vi tham nhũng, không để xảy ra tình trạng lạm quyền, lộng quyền. Đồng thời, coi trọng công tác kê khai, xác minh tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức, đảm bảo tính trung thực; công khai minh bạch quy trình bổ nhiệm, đề bạt, xử lý cán bộ, phát huy vai trò giám sát, phản biện của báo chí và nhân dân đối với hoạt động của Văn phòng Quốc hội; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, để hạn chế cơ hội phát sinh tham nhũng.

Tiếp tục quán triệt và thực hiện có hiệu quả tư duy đổi mới trong công tác xây dựng pháp luật được xác định trong Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu đẩy mạnh việc thực hiện phân cấp, phân quyền gắn với kiểm soát quyền lực, trách nhiệm giải trình; xóa bỏ cơ chế “xin - cho”; chuyển trạng thái quản lý nhà nước từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”. Trung ương kiến tạo cơ chế, chính sách, địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm.

Đại biểu dự Hội nghị. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Cùng với đó, tăng cường kỷ luật, kỷ cương, quán triệt và thực hiện nghiêm Quy định 178 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong công tác xây dựng pháp luật; các trình tự, thủ tục xây dựng pháp luật, quy trình xây dựng chính sách theo quy định của pháp luật; đảm bảo mọi đạo luật đều xuất phát từ lợi ích quốc gia - dân tộc và nguyện vọng chính đáng của nhân dân.

"Khẩn trương xây dựng, trình Bộ Chính trị xem xét, thông qua Đề án Định hướng lập pháp nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI; đặc biệt chú trọng rà soát hệ thống luật, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực (tài sản công, vốn nhà nước tại doanh nghiệp, đầu tư công, đấu thầu, mua sắm công, ngân sách, tài chính công, đất đai, khoáng sản…) để đưa vào Chương trình lập pháp", Chủ tịch Quốc hội lưu ý.

Tăng cường khảo sát, giám sát việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của Kiểm toán Nhà nước, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần huy động sự phối hợp, tham gia của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội, hoạt động giám sát của cơ quan truyền thông, báo chí cũng như phát huy vai trò giám sát của nhân dân. Kiến nghị giải quyết dứt điểm những vụ việc gây bức xúc trong nhân dân, những dự án, công trình được đầu tư, xây dựng nhiều năm nhưng không sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Chủ tịch Quốc hội chỉ rõ, minh bạch, khách quan khi quyết định những vấn đề quan trọng như chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phân bổ ngân sách quốc gia, các dự án hạ tầng trọng điểm, chính sách an sinh xã hội, chủ trương lớn về hội nhập quốc tế, kiên quyết ngăn chặn và loại bỏ mọi sự chi phối của lợi ích nhóm, mọi tác động tiêu cực từ bên ngoài; phải hết sức công tâm, khách quan vì lợi ích chung của đất nước, của dân tộc để quyết sách đúng, trúng. Mục tiêu cuối cùng của Đảng, Nhà nước là nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân.

Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, đạo đức công vụ của đội ngũ cán bộ, công chức, chuyên viên tham mưu; ứng dụng mạnh mẽ khoa học, công nghệ, chuyển đổi số trong quy trình quản lý, giám sát và theo dõi tiến độ lập pháp, đảm bảo quy trình minh bạch, góp phần siết chặt kỷ luật, kỷ cương và nâng cao hiệu quả công tác lập pháp.

Nêu rõ Hội nghị toàn quốc triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031 vừa được tổ chức sáng 15/11, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh phải tạo sự minh bạch, rõ ràng, thống nhất, thông suốt từ Trung ương đến cơ sở, không để tình trạng tiêu cực diễn ra; đảm bảo cuộc bầu cử được tiến hành dân chủ, đúng pháp luật, an toàn và tiết kiệm.

Nhắc lại chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: mỗi cán bộ, đảng viên cần thấy rõ yêu cầu, nhiệm vụ phát triển đất nước trong giai đoạn hiện nay là rất quan trọng, khẩn trương, cấp bách; bất kỳ ai có hành vi tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, cản trở đổi mới, cản trở sự phát triển của đất nước trong lúc này, không chỉ có tội mà còn có lỗi rất lớn với Đảng, Nhà nước và nhân dân, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu, tất cả các cán bộ nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu đi đầu trong lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực có sự chuyển biến rõ nét

Phó Bí thư Đảng ủy Quốc hội, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định phát biểu. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Theo Báo cáo, trong nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước đã có sự chuyển biến rõ nét. Hệ thống pháp luật trên tất cả các lĩnh vực nhất là trong quản lý kinh tế - xã hội ngày càng được hoàn thiện. Công tác giám sát và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước được Quốc hội chú trọng, góp phần tích cực từng bước kiềm chế, ngăn chặn tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trên nhiều lĩnh vực. Hoạt động của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội, Kiểm toán Nhà nước đối với công tác phòng ngừa tham nhũng, lãng phí, tiêu cực tiếp tục được quan tâm chú trọng thực hiện. Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 239.795 tỷ đồng, trong đó: kiến nghị tăng thu ngân sách nhà nước 20.687 tỷ đồng, giảm chi ngân sách nhà nước 86.772 tỷ đồng; kiến nghị khác 132.336 tỷ đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả được, công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong Đảng bộ Quốc hội vẫn còn những hạn chế như: việc hoàn thiện thể chế pháp luật về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chưa hoàn toàn đáp ứng được yêu cầu thực tiễn. Hoạt động giám sát nói chung trong đó có giám sát công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn hạn chế, bất cập. Một số vấn đề nổi lên gây bức xúc dư luận chưa được tiến hành giám sát kịp thời; việc lựa chọn phương thức giám sát trong một số trường hợp chưa phù hợp. Việc theo dõi, đôn đốc thực hiện các nghị quyết, kết luận, kiến nghị chưa được thường xuyên...

Phan Phương (TTXVN)