Tọa đàm Góp ý vào Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng: Khơi dậy khát vọng phát triển, hun đúc tinh thần dấn thân và đổi mới sáng tạo

Tổng Biên tập Báo Tiền Phong Phùng Công Sưởng phát biểu tại cuộc tọa đàm. Ảnh: Nguyễn Thắng

Đổi mới từ tư duy đến hành động

Phát biểu khai mạc, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong Phùng Công Sưởng khẳng định, mỗi kỳ Đại hội Đảng là một dấu mốc quan trọng định hướng con đường phát triển đất nước. Việc công bố Dự thảo các Văn kiện Đại hội XIV để lấy ý kiến rộng rãi thể hiện tinh thần dân chủ, huy động trí tuệ nhân dân, để văn kiện thực sự phản ánh nguyện vọng và lợi ích của dân. Ông Phùng Công Sưởng nhấn mạnh: “Mỗi góp ý dù nhỏ cũng là một phần trí tuệ tập thể, là sáng kiến từ thực tiễn gửi gắm vào những định hướng chiến lược của đất nước.”

Tiến sĩ Bùi Văn Thạch – Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương trình bày Dự thảo Văn kiện. Ảnh: Nguyễn Thắng

Giới thiệu những điểm mới của Dự thảo Văn kiện, Tiến sĩ Bùi Văn Thạch – Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương cho biết, Dự thảo lần này có yêu cầu rất cao về khát vọng phát triển, thể hiện tầm nhìn chiến lược đến giữa thế kỷ XXI. Văn kiện được viết ngắn gọn, dễ hiểu, dễ làm, tính hành động cao, giảm bớt tính hàn lâm. “Quan điểm của Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm là: Chỉ viết những gì có thể làm được, những yêu cầu mới, còn những gì đã ổn định thì thôi,” Tiến sĩ Bùi Văn Thạch nói.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Viết Chức – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội, Dự thảo Văn kiện lần này mang đậm tinh thần văn hóa hành động. Ông cho rằng, ở lĩnh vực nào cũng thấy bóng dáng văn hóa, kể cả trong an ninh quốc phòng, nơi “thế trận lòng dân” được xem là nền tảng. Ông đặc biệt nhấn mạnh vai trò của thanh niên và giáo dục trong hiện thực hóa khát vọng phát triển: “Ngay sau Đại hội, cần có nghị quyết chuyên đề về thanh niên; giáo dục phải hướng tới sáng tạo và hợp tác, không chỉ là nhồi nhét kiến thức.”

TS. Nguyễn Viết Chức - Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nhận định về Dự thảo văn kiện đi sát với thực tế. Ảnh: Nguyễn Thắng

Tháo gỡ “điểm nghẽn thể chế”, khơi thông động lực phát triển

Các đại biểu tại tọa đàm cùng thống nhất rằng, một trong những yêu cầu then chốt để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững là phải tháo gỡ điểm nghẽn về thể chế.

Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng – nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội đóng góp ý kiến. Ảnh: Nguyễn Thắng

Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng – nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội – nhìn nhận, Đại hội XIV là “Đại hội của thể chế”, bởi chính thể chế vẫn đang là “điểm nghẽn của điểm nghẽn”. Ông chỉ rõ, nhiều phát minh khoa học vẫn bị “bỏ ngăn kéo” không phải vì thiếu trí tuệ hay kinh phí, mà do ràng buộc thể chế. “Nếu không gỡ được chỗ đó thì vẫn lối cũ ta về,” ông nói. Theo ông, đổi mới thể chế phải hướng tới mô hình tăng trưởng mới dựa trên trí tuệ và tri thức con người, đồng thời hình thành cơ chế chọn và trọng dụng người tài dựa trên cạnh tranh công bằng và đánh giá khách quan bằng chỉ số KPI.

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Việt – chuyên gia chính sách công, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội) – dùng hình ảnh “con thuyền kinh tế Việt Nam” để ví von cho yêu cầu cải cách. Ông cho rằng, dù đã giữ được ổn định vĩ mô, nhưng con thuyền vẫn bị “ràng buộc bởi những sợi dây thể chế”. “Giai đoạn này, chúng ta cần cởi trói để con thuyền có thể giương buồm ra biển lớn,” ông nói. Theo ông, thể chế không chỉ là “sợi dây neo” giữ thăng bằng mà còn phải trở thành “động lực thúc đẩy”. Ông đề xuất cải cách hệ thống pháp luật và cơ chế điều hành, đồng thời củng cố ba “động cơ tăng trưởng” gồm kinh tế tư nhân, đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp nhà nước.

Tiến sĩ Nguyễn Quốc Việt – chuyên gia chính sách công, Trường Đại học Kinh tế (Đại học Quốc gia Hà Nội). Ảnh: Nguyễn Thắng

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Năm – Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Tập đoàn Invet – chia sẻ thực tiễn của doanh nghiệp tư nhân trong 25 năm phát triển. Ông đánh giá cao những nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, coi đó là “nguồn ấm” giúp doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư và sáng tạo. “Thể chế đã được cởi trói, chúng ta phải khích lệ doanh nghiệp dám làm, dám dấn thân,” ông nói, đồng thời cam kết doanh nghiệp Việt Nam sẽ toàn tâm, toàn lực làm giàu và cống hiến cho đất nước.

Nhìn chung, các ý kiến tại tọa đàm đều thống nhất rằng Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã thể hiện rõ tinh thần nhìn thẳng vào sự thật, hành động vì tương lai, với khát vọng phát triển mạnh mẽ và niềm tin vào trí tuệ Việt Nam.

Điểm nhấn nổi bật là lần đầu tiên Dự thảo Văn kiện được thiết kế kèm chương trình hành động cụ thể, xác định rõ trách nhiệm từng cấp ủy, ngành, địa phương; chỉ ra tiến độ, nguồn lực và điều kiện thực hiện – bảo đảm nghị quyết không nằm trên giấy, mà đi ngay vào cuộc sống.

Ngân Hà