Tin vũ khí hôm nay (25.9): Nga có thể phóng UAV từ tàu chở dầu

Nga có thể phóng UAV từ tàu chở dầu

Sau các sự cố khiến sân bay Copenhagen (Đan Mạch) và Oslo (Na Uy) phải tạm ngưng hoạt động do sự xuất hiện của các vật thể bay không xác định đầu tuần, giới chức hai nước đang tiếp tục điều tra nguyên nhân và tính toán thiệt hại kinh tế.

Nga có thể phóng UAV như Gerbera từ các tàu chở dầu thuộc "hạm đội bóng tối" - Ảnh: Defense Express

Dù chưa thu được xác thiết bị nào, các nhà chức trách cho rằng đây khó có thể là các máy bay không người lái (UAV) dân dụng thông thường. Nhiều khả năng, vật thể bay được sử dụng là loại UAV cánh cố định dùng động cơ điện.

Cảnh sát Đan Mạch cũng đưa ra giả thuyết rằng UAV có thể đã được điều khiển từ một con tàu di chuyển trong vùng biển Baltic. Thực tế cho thấy việc phóng UAV từ tàu không phải là điều mới mẻ.

Từ năm 2020, các cuộc thử nghiệm tại Nga đã ghi nhận khả năng phóng UAV từ tàu đang di chuyển, bao gồm cả các dòng UAV trinh sát và UAV cảm tử Lancet. Đến tháng 10.2024, các thử nghiệm này tiếp tục được thực hiện trên các nền tảng hàng hải gần như cố định.

Các thiết bị UAV như loại Gerbera có thể được phóng từ tàu bằng bệ phóng khí nén hoặc dây chun đàn hồi. Việc điều khiển UAV qua mạng di động hoặc mạng lưới mesh cũng đã được nghiên cứu và triển khai.

Theo Defense Express, Nga được cho là có thể triển khai UAV như Gerbera từ các tàu chở dầu thuộc “hạm đội bóng tối”. Hạm đội này gồm khoảng 118 tàu cũ, không rõ chủ sở hữu, thường tắt hệ thống định vị khi hoạt động trên biển. Các tàu tiếp tục vận chuyển dầu thô Nga tới nhiều thị trường, được xem là mạng lưới hậu cần quan trọng giúp Nga duy trì xuất khẩu giữa lúc bị áp đặt các lệnh trừng phạt.

Trong bối cảnh các hình thức chiến tranh phi truyền thống và chiến lược leo thang dần trở nên phổ biến, việc triển khai UAV từ tàu chở dầu hay tàu chiến có thể là một phương án được sử dụng nhằm gây gián đoạn hoạt động hàng không, với chi phí thấp nhưng tác động kinh tế tiềm tàng lớn. Ngoài ra, khi được phóng từ các tàu hoạt động trong vùng biển quốc tế, phạm vi hoạt động của UAV không còn phụ thuộc vào vị trí lãnh thổ cụ thể như Nga hay Belarus.

Đức phát triển tàu chiến không người lái mang tên lửa để hỗ trợ khinh hạm

Hải quân Đức đang triển khai kế hoạch đóng ba tàu chiến không người lái mang tên lửa, thuộc lớp LRMV (Large Remote Missile Vessel), nhằm hỗ trợ cho các khinh hạm lớp F127 sắp đưa vào biên chế. Những tàu này sẽ đóng vai trò như “kho tên lửa nổi”, tăng cường hỏa lực cho các tàu chiến có người lái hiện có.

Ý tưởng về một loại phương tiện lặn không người lái mới được công bố trong tài liệu Kurs Marine - Ảnh: Hải quân Đức.

Theo tài liệu định hướng Kurs Marine, LRMV sẽ vận hành hoàn toàn không người lái, tuy có thể được thiết kế để hoạt động ở chế độ có người nếu cần. Tàu dự kiến dài khoảng 80 mét, bằng nửa khinh hạm F127 nhưng kích thước và lượng giãn nước cụ thể vẫn chưa được xác định. Hệ thống phóng thẳng đứng (VLS) trên tàu sẽ được trang bị các loại tên lửa như SM-2, ESSM, có thể mở rộng lên SM-6 và Tomahawk nếu tích hợp được ống phóng loại dài.

Trong vai trò phòng không, LRMV sẽ phóng tên lửa theo chỉ thị từ khinh hạm mẹ hoặc nền tảng khác, qua liên kết dữ liệu từ vệ tinh hoặc mạng lưới tác chiến. Tàu có thể mang theo vũ khí phòng vệ hạn chế, nhưng sẽ cần điều khiển từ xa.

LRMV có thể vận hành dài ngày tại khu vực biển cụ thể mà không yêu cầu khả năng di chuyển cao như khinh hạm. Dù công đoạn đóng tàu không quá phức tạp, thách thức lớn nằm ở năng lực chỉ huy và truyền thông trong môi trường tác chiến phức tạp.

Mô hình này tương đồng với các tàu hỗ trợ mới của hải quân Hà Lan, sử dụng vũ khí container hóa và thủy thủ đoàn tối thiểu. Tuy nhiên, trong khi tàu Hà Lan phục vụ tuần tra gần bờ, LRMV được thiết kế để hoạt động ngoài khơi xa.

Việc phát triển LRMV phản ánh xu thế quốc tế về sử dụng tàu không người lái trang bị vũ khí mạnh, giúp giảm chi phí và tăng cường sức mạnh hải quân trước các mối đe dọa từ tên lửa và UAV ngày càng gia tăng.

Anh khởi công tàu ngầm hạt nhân cuối cùng lớp Dreadnought

Anh đầu tuần này đã chính thức bắt đầu đóng HMS King George VI, chiếc thứ tư và cũng là cuối cùng thuộc lớp tàu ngầm hạt nhân mang tên lửa đạn đạo Dreadnought. Bộ trưởng Quốc phòng John Healey chủ trì lễ cắt thép, đánh dấu mốc quan trọng trong chương trình duy trì lực lượng răn đe hạt nhân liên tục trên biển từ năm 1969.

Lớp tàu ngầm Dreadnought bao gồm HMS Dreadnought, HMS Valiant, HMS Warspite và HMS King George VI, dự kiến sẽ đảm nhiệm vai trò răn đe hạt nhân khi các tàu lớp Vanguard nghỉ hưu vào những năm 2040 - Ảnh: Hải quân Anh

HMS King George VI dự kiến đưa vào hoạt động đầu thập niên 2030, thay thế dần các tàu lớp Vanguard từ thập niên 2040. Cùng với HMS Dreadnought, Valiant và Warspite, con tàu sẽ giúp Anh luôn duy trì ít nhất một tàu tuần tra răn đe, trong khi các tàu khác bảo dưỡng hoặc huấn luyện. Lớp Dreadnought có chiều dài 153,6 mét, lượng giãn nước khoảng 17.200 tấn, thủy thủ đoàn 130 người, và tuổi thọ thiết kế 35 - 40 năm.

Tàu sử dụng lò phản ứng PWR3 do Rolls-Royce phát triển, kết hợp hệ thống đẩy turbo-điện và pump-jet, cho khả năng vận hành an toàn hơn, bền bỉ hơn so với lò PWR2. Thiết kế tích hợp bánh lái chữ X và hệ thống điều khiển số giúp tăng khả năng cơ động và tàng hình âm học. Mỗi tàu có 12 ống phóng tên lửa Trident II D5 trong khoang phóng chung phát triển cùng Mỹ, kèm bốn ống ngư lôi 533 mm trang bị ngư lôi Spearfish để tự vệ.

Chương trình Dreadnought được hỗ trợ bởi mạng lưới công nghiệp trên toàn Anh, với hơn 1.500 công ty tham gia, tạo việc làm cho khoảng 47.000 lao động, dự kiến tăng lên 65.000 vào năm 2030. Riêng tại Barrow có hơn 13.500 người làm việc trong lĩnh vực đóng tàu ngầm.

Chi phí toàn bộ chương trình ước khoảng 38 tỉ USD, với chi phí vòng đời có thể lên tới 228 - 260 tỉ USD. Dù đối mặt thách thức ngân sách, Bộ Quốc phòng Anh khẳng định dự án vẫn trong tầm kiểm soát, bảo đảm duy trì năng lực răn đe hạt nhân liên tục trong nhiều thập kỷ tới.

Hoàng Vũ