Tin thế giới 19/11: Ba Lan gắt với Nga về vụ đường sắt bị phá hủy, Moscow giáng đòn nặng vào Ukraine, Trung Quốc đáp trả quyết liệt Nhật Bản

Warsaw cáo buộc Nga đứng sau vụ phá hoại đường sắt nối Ba Lan với Ukraine. (Nguồn: EPA)

Châu Âu

* Ba Lan đóng cửa lãnh sự quán cuối cùng của Nga còn hoạt động tại thành phố miền Bắc Gdansk sau vụ tuyến đường sắt nối Ba Lan với Ukraine mà Warsaw cáo buộc do Moscow gây ra. Như vậy, cơ quan đại diện ngoại giao duy nhất của Nga còn hoạt động tại Ba Lan sẽ là Đại sứ quán ở thủ đô Warsaw.

Trước hành động này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov bày tỏ lấy làm tiếc, cho rằng điều này thể hiện “sự thiếu tỉnh táo” của Ba Lan. Ông nhấn mạnh: “Quan hệ với Warsaw đã hoàn toàn xấu đi. Đây có lẽ là biểu hiện của sự xấu đi đó - mong muốn của giới chức Ba Lan về việc đưa khả năng quan hệ lãnh sự hay ngoại giao về mức bằng 0”. (TASS)

* Quân đội Nga tuyên bố đã tiến hành đợt tấn công quy mô lớn nhằm vào các cơ sở công nghiệp quốc phòng và năng lượng ở miền Tây Ukraine trong ngày 19/11.

Đây là đợt tấn công bằng vũ khí chính xác tầm xa triển khai từ trên không và trên biển, trong đó có tên lửa đạn đạo siêu vượt âm Kinzhal và thiết bị bay không người lái (UAV), nhằm vào các cơ sở công nghiệp quốc phòng và năng lượng phục vụ cho hoạt động của Ukraine, cũng như các kho UAV tầm xa tại các khu vực miền Tây Ukraine. (TASS)

* Romania điều tiêm kích sau khi một thiết bị bay không người lái (UAV) xâm nhập không phận nước này. Theo Bộ Quốc phòng Romania, radar đã phát hiện tín hiệu 1 UAV cách đường biên khoảng 8 km trong không phận Romania, gần các làng Periprava và Chilia Veche thuộc hạt Tulcea.

Bucharest đã điều 2 tiêm kích Eurofighter - thuộc sứ mệnh kiểm soát không phận do Đức triển khai tại Romania - và sau đó là 2 chiến đấu cơ F-16 của Romania; đồng thời cảnh báo người dân tại khu vực tìm nơi trú ẩn. Theo Bộ Quốc phòng Romania, không có báo cáo về việc UAV rơi xuống lãnh thổ nước này. (AFP)

* Ukraine nhận hàng loạt bảo đảm viện trợ mới, với việc Italy phê duyệt gói vũ khí mới, đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ đối với Kiev trong ngày 18/11.

Mỹ cũng đã phê duyệt thương vụ trị giá 105 triệu USD với Ukraine nhằm giúp quốc gia Đông Âu nâng cấp bệ phóng hệ thống Patriot từ M901 lên M903, cho phép phóng được nhiều tên lửa hơn cùng lúc. Thương vụ này sẽ giúp nâng cao khả năng phòng thủ của Ukraine.

Cũng ngày này, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez cho biết sẽ huy động một gói viện trợ mới cho Ukraine trị giá 817 triệu Euro (946 triệu USD) và mua thiết bị quân sự của Mỹ trị giá 100 triệu Euro theo sáng kiến Danh sách Yêu cầu ưu tiên đối với Ukraine (PURL) của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). (The Kyiv Independent)

Châu Á-Thái Bình Dương

* Trung Quốc đình chỉ nhập khẩu hải sản Nhật Bản, động thái mới nhất trong tranh chấp ngoại giao đang leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á. Động thái này sẽ đảo ngược phần nới lỏng lệnh cấm được thực hiện hồi đầu năm nay.

Bên cạnh đó, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 19/11 tuyên bố, Bắc Kinh sẽ “buộc phải áp dụng thêm các biện pháp” đáp trả kiên quyết và mạnh mẽ nếu Tokyo không rút lại “phát biểu sai trái” và không thực hiện hành động cụ thể nhằm “bảo vệ nền tảng chính trị” của quan hệ song phương.

Nhật Bản và Trung Quốc đang lâm vào tranh cãi ngoại giao sau khi Bắc Kinh chỉ trích gay gắt phát biểu của Thủ tướng Takaichi Sanae tại một ủy ban của Quốc hội ngày 7/11 liên quan vấn đề Đài Loan (Trung Quốc). (Kyodo)

* Bắc Kinh kiên quyết phản đối vụ Cơ quan an ninh Anh MI5 của Anh “vô cớ thổi phồng” cáo buộc điệp viên Trung Quốc giả làm nhà tuyển dụng để thu thập thông tin tình báo từ Quốc hội Anh.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 19/11 tuyên bố: “Bắc Kinh không bao giờ can thiệp vào công việc nội bộ của các nước khác và không có hứng thú thu thập cái gọi là thông tin tình báo từ Quốc hội Anh”.

Trước đó 1 ngày, MI5 đã cảnh báo giới nghị sĩ Anh về ý đồ của các đặc vụ Trung Quốc nhằm thu thập thông tin và gây ảnh hưởng tới hoạt động, đánh dấu cáo buộc mới nhất cho rằng Bắc Kinh tìm cách do thám cơ quan lập pháp của Xứ sở sương mù. (THX)

* Myanmar đột kích trung tâm lừa đảo trực tuyến Shwe Kokko tại khu vực biên giới giáp Thái Lan trong ngày 19/11, bắt giữ gần 350 người, trong khuôn khổ chiến dịch truy quét rầm rộ nhằm vào các tổ hợp tội phạm đang bùng nổ.

Các “nhà máy lừa đảo” quy mô lớn đã mọc lên nhanh chóng tại vùng biên giới Myanmar, nơi các nhóm lừa đảo nhắm vào nạn nhân trên internet thông qua các chiêu trò tình cảm và đầu tư, mang lại lợi nhuận hàng chục tỷ USD mỗi năm. (Global New Light of Myanmar)

* Ấn Độ kêu gọi không khoan nhượng đối với chủ nghĩa khủng bố, nhấn mạnh rằng “không thể có sự che đậy hay biện minh” cho những hành động như vậy.

Ngày 18/11, Ngoại trưởng Ấn Độ S. Jaishankar phát biểu tại cuộc họp của Hội đồng Nguyên thủ Quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) ở thủ đô Moscow của Nga nêu rõ: "Chúng ta không bao giờ được quên rằng SCO được thành lập để chống lại ba tệ nạn: khủng bố, ly khai và cực đoan. Những mối đe dọa này đã trở nên nghiêm trọng hơn trong những năm qua".

Ông nhấn mạnh: "Điều cấp thiết là thế giới phải thể hiện chính sách không khoan nhượng đối với chủ nghĩa khủng bố dưới mọi hình thức và biểu hiện. Không thể có bất kỳ sự biện minh, làm ngơ hay che đậy nào".

Nhà ngoại giao hàng đầu Ấn Độ cũng cho biết, nước này tin tưởng mạnh mẽ rằng giao lưu nhân dân là cốt lõi của mọi mối quan hệ chân chính. (The Hindu)

Trung Đông-châu Phi

* Iran sẵn sàng nối lại đàm phán hạt nhân với Mỹ nhưng sẽ không thay đổi các điều kiện của mình, theo lời ông Kamal Kharrazi, lãnh đạo Hội đồng Chiến lược về Quan hệ đối ngoại của Iran kiêm cố vấn của Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei.

Ông Kharrazi nêu rõ: “Mỹ phải có những bước đi đầu tiên thể hiện rằng họ sẵn sàng hợp tác với chúng tôi theo các điều kiện mà chúng tôi đặt ra. Hành động đó phải dựa trên tinh thần bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau”.

Theo ông Kharrazi, mức độ làm giàu uranium chứ không phải hoạt động làm giàu, sẽ là trọng tâm của những cuộc đàm phán tiềm năng với Mỹ. Tuy nhiên, ông khẳng định Iran “sẽ không tìm kiếm vũ khí hạt nhân”. (IRNA)

* Hamas tuyên bố không có bất kỳ cơ sở quân sự nào trong các trại tị nạn Palestine ở Lebanon, bác bỏ thông báo của Israel về việc tấn công một “tổ hợp huấn luyện của Hamas” trước đó trong cùng ngày và gọi tuyên bố của nước này là “dối trá”.

Trong tuyên bố, Hamas cáo buộc Israel tiến hành “một cuộc tấn công tàn bạo” nhằm vào trại tị nạn của người Palestine ở miền Nam Lebanon có tên Ain al-Helweh.

IDF đã công bố đoạn video cho thấy một tòa nhà bị tấn công nhưng Hamas nói rằng “địa điểm bị tấn công là một sân thể thao ngoài trời, nơi thanh niên trong trại thường lui tới” và “những người bị đánh trúng chỉ là một nhóm thiếu niên” đang có mặt tại khu vực vào thời điểm đó.

Bộ Y tế Lebanon cho biết, 13 người thiệt mạng trong vụ không kích của Israel. (Times of Israel)

* Saudi Arabia “chắc chắn sẽ hỗ trợ” chi phí tái thiết Dải Gaza sau chiến tranh, song mức đóng góp cụ thể vẫn đang được thảo luận, theo lời Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman trong cuộc gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 18/11. Trong khi đó, ông Trump tiết lộ: “Sẽ là một khoản rất lớn”.

Trong phần hỏi đáp với báo chí, Tổng thống Trump nói rằng “người Palestine đang tiến triển rất tốt”, đồng thời nhấn mạnh Washington đang “phối hợp rất chặt chẽ với nhiều bên nhằm mang lại kết quả làm hài lòng tất cả - bao gồm Israel, Palestine và mọi quốc gia liên quan”. (CNBC)

Châu Mỹ

* Saudi Arabia là “đồng minh chủ chốt ngoài Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO)” của Mỹ, theo lời Tổng thống Trump ngày 18/11 trong cuộc gặp Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman

Hai nước đã đạt được một thỏa thuận quốc phòng, trong đó, Washington sẽ bán máy bay tiêm kích tàng hình F-35 cho Riyadh theo hình thức tương tự như với Israel. Ông Trump cũng tiết lộ rằng Saudi Arabia đã nhất trí đầu tư 600 tỷ USD vào Mỹ, trong khi Thái tử Mohammed bin Salman hứa hẹn tăng đầu tư lên 1.000 tỷ USD. (Axios)

* Tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Trump giảm xuống 38%, mức thấp nhất kể từ khi ông quay lại nắm quyền, khi nhiều người Mỹ không hài lòng về cách ông xử lý chi phí sinh hoạt tăng cao và cuộc điều tra liên quan tội phạm tình dục quá cố Jeffrey Epstein.

Kết quả cho thấy tín nhiệm chung của ông Trump giảm 2 điểm phần trăm so với đầu tháng 11. Cuộc khảo sát trực tuyến gồm 1.017 người trưởng thành trên toàn quốc, sai số khoảng 3 điểm phần trăm. (Reuters)

Hoàng Hà