Thượng đỉnh 3 bên Hàn - Trung - Nhật: Cơ hội phục hồi hợp tác thực chất

Phó cố vấn an ninh quốc gia Hàn Quốc Kim Tae-hyo cho biết, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol sẽ hội đàm song phương với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida vào ngày 26/5 tới, trước khi diễn ra cuộc gặp ba bên chỉ một ngày sau đó. Ba nước sẽ thông qua tuyên bố chung về sáu lĩnh vực bao gồm kinh tế và thương mại, khoa học và công nghệ, giao lưu nhân dân, y tế và dân số già.

Bên cạnh đó, lãnh đạo 3 nước còn dự kiến trao đổi quan điểm về các vấn đề quốc tế và khu vực, cũng như gặp gỡ doanh nhân và tham dự diễn đàn kinh doanh. Trong số những vấn đề đáng chú ý được các bên đưa ra bàn thảo sẽ bao gồm chương trình vũ khí đang phát triển của Triều Tiên - vấn đề mà Hàn Quốc và Nhật Bản gần đây ra sức kêu gọi Trung Quốc hành động nhiều hơn để giải quyết.

Từ trái sang: Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida. Ảnh: Kyodo

Đề cập Hội nghị thượng đỉnh ba bên sắp diễn ra, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân khẳng định, Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Nhật Bản và Hàn Quốc để tăng cường hợp tác và thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng trong khu vực và toàn cầu.

“Với những thay đổi phức tạp đang diễn ra trong và ngoài khu vực của chúng ta, chúng tôi hy vọng rằng cuộc gặp thượng đỉnh sắp tới sẽ tạo động lực mới cho hợp tác ba bên và đưa ra những cách thức tốt hơn hướng tới lợi ích chung của ba nước. Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Nhật Bản và Hàn Quốc để thực hiện Tầm nhìn hợp tác ba bên trong thập kỷ tới và những hiểu biết chung quan trọng khác, làm sâu sắc hơn hợp tác kinh tế và thương mại, khoa học công nghệ và văn hóa, để từ đó thúc đẩy hội nhập kinh tế khu vực Đông Á và thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng trên toàn cầu."

Ba nước láng giềng này đã nhất trí tổ chức hội nghị thượng đỉnh hàng năm bắt đầu từ năm 2008 để tăng cường hợp tác khu vực, nhưng hội nghị bị gián đoạn từ khi bùng phát đại dịch COVID-19 và quan hệ giữa Hàn Quốc và Nhật Bản xấu đi nhanh chóng do mâu thuẫn về vấn đề lao động cưỡng bức thời chiến. Hội nghị thượng đỉnh ba bên gần đây nhất là vào tháng 12/2019.

Dù giới phân tích dự đoán không nhiều khả năng hội nghị lần này sẽ ngay lập tức mang lại những kết quả đột phá, song việc hội nghị thượng đỉnh được 3 bên nối lại sau vài năm căng thẳng đã là một bước đi tích cực.

Ông Robert Ward của Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế cho rằng, mặc dù ba nước gần nhau về mặt địa lý nhưng những cuộc gặp như thế này là “tương đối hiếm”. Và dù 3 bên muốn hướng tới những tiến bộ cụ thể, song những vấn đề chia rẽ hiện tại trong quan hệ ba nước là rất đáng kể vì chúng thường liên quan đến các vấn đề an ninh quốc gia mà mỗi bên không dễ gì nhượng bộ.

Trong khi đó, chuyên gia về Đông Bắc Á và là nhà khoa học chính trị cộng tác tại Rand Corp (Mỹ) Naoko Aoki nhận định, hội nghị lần này khả năng sẽ chú trọng nhiều hơn đến hợp tác kinh tế. Trung Quốc là đối tác thương mại và đầu tư quan trọng đối với cả Nhật Bản và Hàn Quốc. Trung Quốc được cho là đang nỗ lực thúc đẩy tiến trình đạt được thỏa thuận thương mại tự do ba bên đã được thảo luận từ lâu sau khi hiệp định thương mại Đối tác kinh tế toàn diện khu vực có hiệu lực đối với bộ ba này vào đầu năm 2022.

Phương Anh/VOV1 Tổng hợp