Thuốc lá điện tử vẫn bày bán tràn lan trên chợ online

Trang facebook “Pod Hà Tĩnh” tư vấn, giới thiệu nhiều mẫu sản phẩm thuốc lá điện tử.

Hiện nay, chỉ cần truy cập mạng xã hội, người dùng vẫn dễ dàng bắt gặp rao bán công khai. Chỉ vài cú gõ từ khóa như “vape”, “pod” hoặc ký hiệu như “tlđt”… hàng loạt kết quả xuất hiện với đầy đủ hình ảnh, giá bán và hướng dẫn đặt hàng. Nhiều chủ trang thậm chí còn quảng cáo giao hàng tận nơi, không cần đặt cọc.

Điển hình như nhóm “Vape và pod Việt Nam” với hơn 11.000 thành viên, liên tục xuất hiện các bài đăng bán sản phẩm. Người mua chỉ cần thực hiện một vài thao tác đơn giản là có thể dễ dàng có được sản phẩm mong muốn.

Để tránh bị các nền tảng quét và khóa nội dung vi phạm, người bán thường dùng các từ khóa “lách luật”, như: “Máy xông hoa quả”, “V4pe thơm” hay “máy thở”. Mọi giao dịch đều diễn ra bí mật qua tin nhắn riêng tư và được thanh toán bằng hình thức chuyển khoản. Sau đó, hàng được gửi qua các dịch vụ giao hàng nhanh, với thông tin gói hàng được ngụy trang thành những mặt hàng vô hại như “đồng hồ”, “dầu tràm”, “mỹ phẩm” hay “xịt khoáng”.

Theo các tài khoản rao bán, có hàng chục loại tinh dầu cho thuốc lá điện tử với giá từ 100.000 đồng/lọ 10ml đến 300.000 đồng/lọ 30ml, cùng với nhiều hương vị phong phú như việt quất, khoai môn, khế lạnh, cho thấy sự đa dạng và quy mô của thị trường ngầm này.

Để kiểm chứng, chúng tôi đã liên hệ một fanpage có tên “Pod Hà Tĩnh”. Dù trang này đã lâu không đăng bài quảng cáo song khi nhắn tin hỏi mua loại Miou V6, người quản lý trang này liền gửi nhiều mẫu sản phẩm và hỏi loại mà chúng tôi quan tâm. Khi được hỏi giá, người bán báo 250.000 đồng/cây kèm giao hàng miễn phí và tiết lộ cách nhận hàng kín đáo: “Thông tin hàng mình che tên sản phẩm là sạc điện thoại (hàng bên trong vẫn là hàng của bạn đặt), ship gọi bạn để ý nhận hàng nhé”.

Anh Nguyễn Văn H. (21 tuổi, phường Thành Sen) cho biết: “Trên mạng xã hội, các trang bán thuốc lá điện tử xuất hiện rất nhiều, chỉ cần nhắn tin là họ gửi đầy đủ thông tin, giá cả và cách nhận hàng. Mặc dù đã bị cấm, nhưng việc mua vẫn quá dễ. Nhiều bạn bè của tôi lúc đầu chỉ thử cho vui, sau lại thành thói quen. Thêm nữa, thiết kế bắt mắt và hương vị đa dạng khiến nhiều người chủ quan, không nghĩ đến những tác hại lâu dài”.

Các nghiên cứu đã chỉ ra, thuốc lá điện tử có thể gây tổn thương phổi, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh về đường hô hấp và ảnh hưởng tiêu cực đến hệ thần kinh. Đặc biệt, ở lứa tuổi vị thành niên, nicotine có trong thuốc lá điện tử tác động trực tiếp đến quá trình phát triển não bộ, làm suy giảm trí nhớ, khả năng tập trung và kiểm soát hành vi.

Về mặt pháp lý một số chuyên gia đã chỉ rõ, theo Nghị định số 98/2020/NĐ-CP, người buôn bán thuốc lá điện tử, với danh nghĩa là hàng cấm, sẽ bị tịch thu hàng và có thể bị phạt từ 1 đến 100 triệu đồng. Tuy nhiên, Bộ luật Hình sự hiện hành lại chưa có tội danh nào đối với hành vi sử dụng. Người sử dụng chỉ có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định số 144/2021/NĐ-CP với mức phạt từ 1 đến 2 triệu đồng nếu có hành vi gây rối trật tự công cộng. Mức phạt này được đánh giá là chưa đủ sức răn đe để ngăn chặn hành vi sử dụng, từ đó không thể giải quyết triệt để vấn đề từ gốc rễ.

Thuốc lá điện tử với nhiều mẫu mã, giá cả vẫn được rao bán dễ dàng trên mạng xã hội.

Thực trạng mua bán thuốc lá điện tử trên mạng đặt ra thách thức lớn cho cơ quan quản lý, đòi hỏi không chỉ dừng lại ở việc ban hành lệnh cấm mà còn phải kiểm soát chặt chẽ các kênh mạng xã hội, website và xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm. Để ngăn chặn triệt để tình trạng này, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa cơ quan chức năng, gia đình và nhà trường trong việc siết chặt quản lý, tăng cường chế tài xử phạt và nâng cao nhận thức cho người dân, đặc biệt là giới trẻ. Quan trọng hơn, mỗi cá nhân và cộng đồng phải có trách nhiệm, không tiếp tay cho việc kinh doanh và sử dụng sản phẩm độc hại này.

T.H