Tăng mức giảm trừ gia cảnh là hướng đi đúng đắn

Khi chi phí sinh hoạt ngày càng leo thang, mức giảm trừ gia cảnh trong thuế thu nhập cá nhân vẫn giữ nguyên suốt nhiều năm qua, khiến không ít người rơi vào tình cảnh “thu nhập trung bình mà vẫn phải đóng thuế cao như người khá giả”.

Như gia đình anh Quang - một nhân viên văn phòng tại Hà Nội, có tổng thu nhập khoảng 30 triệu đồng/tháng – một mức thu nhập được xếp vào diện “trung bình khá”. Thế nhưng, sau khi trừ tiền thuê nhà và sinh hoạt phí, số tiền còn lại gần như không đủ tích lũy.

Anh Nguyễn Hữu Quang - Phường Tây Mỗ, Hà Nội cho biết: “Nhà tôi thu nhập 2 vợ chồng chỉ được khoảng 30 triệu. Tưởng là cao nhưng khi trừ đi nguyên tiền thuê nhà, tiền điện nước đã khoảng 7 triệu cộng với 6 triệu cho chi phí sinh hoạt, chưa kể nhà tôi còn chưa có em bé. Tôi thấy mức thu nhập ở Hà Nội như vậy chỉ gọi là đủ sinh tồn".

Trường hợp của anh Hưng, một sinh viên mới ra trường, lại cho thấy một góc nhìn khác. Dù mới được tăng lương từ 9 triệu lên 12 triệu đồng/tháng, sau khi khấu trừ các khoản bảo hiểm và thuế, số tiền thực nhận của anh vẫn quay về xấp xỉ mốc lương ban đầu.

Anh Nguyễn Đỗ Duy Hưng - Phường Thanh Liệt, Hà Nội cho biết: “Tôi thấy khá bất ngờ và hoang mang vì trước hay sau tăng lương thì mức lương vẫn thế. Hồi trước khi mức lương thấp thì tôi cũng không biết nhiều về thuế nhưng khi lương được tăng lên tôi cũng phải tìm hiểu và thấy bối rối vì chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao".

Mới đây, Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh: Phương án thứ nhất (điều chỉnh theo mức độ tăng CPI) nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế lên 13,3 triệu đồng/tháng (từ mức 11 triệu hiện tại) và cho người phụ thuộc lên 5,3 triệu đồng/tháng (từ 4,4 triệu đồng hiện tại). Phương án thứ hai tăng mạnh hơn (tốc độ tăng thu nhập bình quân đầu người và GDP bình quân đầu người), với mức 15,5 triệu đồng/người nộp thuế và 6,2 triệu đồng/người phụ thuộc.

TS Nguyễn Quốc Việt - Chuyên gia Chính sách công, Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết: “Các mặt hàng hóa tiêu dùng đã tăng đáng kể, từ thực phẩm thiết yếu đến, dịch vụ y tế, đặc biệt là giá nhà đất đã tạo áp lực lên các gia đình trẻ, gia đình có mức thu nhập trung bình thì mức giảm trừ gia cảnh hiện tại là quá thấp. Nên điều chỉnh tăng như hiên nay Bộ Tài chính đang đề xuất là hướng đi đúng".

Thuế thu nhập cá nhân là một công cụ điều tiết quan trọng, nhưng nếu không theo kịp thực tế đời sống, nó có thể vô tình trở thành gánh nặng với chính những người lao động trung thực, nỗ lực mưu sinh.

Việc nâng mức giảm trừ gia cảnh – dù còn cần nhiều ý kiến đóng góp – rõ ràng là một bước đi đúng hướng, cần được thúc đẩy sớm, để chính sách thuế trở nên công bằng và hợp lý hơn với người dân.

Thùy Dương