Hơn mười năm trở lại đây (từ ngày Lê Khánh Hoài nghỉ hưu), ở hầu hết trại viết văn của Quân đội và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch... đều thấy một trại viên là cựu chiến binh, thường mặc quần áo bộ đội đã cũ, mái tóc đốm bạc, phong sương nhưng khỏe mạnh, da dẻ hồng hào, phong thái nhanh nhẹn, xởi lởi, rất quảng giao. Người đó là nhà văn Châu La Việt.
LTS: Là người lính trực tiếp cầm súng đánh giặc Mỹ, Châu La Việt trở thành nhà văn ngay trên chiến hào. Sau này, ông chuyên viết về đề tài chiến tranh cách mạng, gặt hái nhiều thành công. Vẹn nguyên tấm lòng của Bộ đội Cụ Hồ, ông hết mình, tận tình giúp đỡ đồng đội, các gia đình liệt sĩ, người nghèo neo đơn.
Không ngoài dự đoán, bộ phim chiến tranh đình đám của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên 'Địa đạo – Mặt trời trong bóng tối' đã được các nhà nghiên cứu, nhà làm phim đưa ra phân tích nhiều nhất tại hội thảo 'Dấu ấn phim chiến tranh của Việt Nam từ sau ngày thống nhất đất nước'.
Không chỉ viết, Châu La Việt còn kể chuyện. Ông có thể kể về mẹ bất cứ lúc nào, với bất cứ ai.
Đại tá, nhà văn Chu Lai khẳng định đề tài về chiến tranh là 'siêu đề tài' và nhân vật người lính là 'siêu nhân vật', bởi nó động chạm và tác động sâu sắc đến các đề tài khác.
Sau năm 1975, văn chương vẫn tiếp tục khai thác chủ đề người lính với một góc nhìn khác. Họ xuất hiện trong bối cảnh đời thường hơn, gần gũi hơn, với những suy tư về sự hy sinh, trách nhiệm và cống hiến.
Năm mới Ất Tỵ 2025, cùng với cột mốc kỷ niệm 50 năm ngày 'Đất nước trọn niềm vui', năm diễn ra Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, cùng hàng loạt hoạt động kỷ niệm các sự kiện trọng đại của đất nước, là dịp để chúng ta nhìn lại tổng thể quá trình xây dựng, phát triển của đất nước 50 năm qua, để cùng bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Tháng 4/2024, kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, Đoàn văn nghệ sĩ trong cả nước đã hành hương về nguồn 'Qua miền Tây Bắc, về với Điện Biên' do Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam tổ chức. Các hoạt động phong phú, mang nhiều ý nghĩa đã để lại ấn tượng với đồng bào vùng Tây Bắc - Điện Biên, khơi dậy nhiều cảm hứng sáng tác. Sự kiện văn học nghệ thuật này đã được bình chọn là một trong những sự kiện tiêu biểu năm 2024.
Tiểu thuyết 'Vầng trăng Him Lam' của tác giả Châu La Việt được nhạc sĩ Đỗ Hồng Quân xây dựng thành nhạc kịch cùng tên, được lựa chọn là tác phẩm 'Sống mãi với thời gian'.
35 tác phẩm ở 4 lĩnh vực: Âm nhạc, múa, sân khấu, văn học đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nghiệm thu tại cuộc vận động sáng tác 'Sống mãi với thời gian'.
Ngày 28-12, tại Hà Nội, Bộ VH-TT-DL tổ chức lễ công bố các tác phẩm văn học, nghệ thuật được nghiệm thu tại cuộc phát động sáng tác với chủ đề 'Sống mãi với thời gian'. Vở nhạc kịch 'Vầng trăng Him Lam' được GS-TS Đỗ Hồng Quân chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của tác giả Châu La Việt được vinh danh trong hạng mục sân khấu.
'Tiếng chim rừng và đất lửa Tây Ninh' là một trường ca mới của tác giả Châu La Việt viết trong Trại sáng tác về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng do Bộ VH-TT-DL tổ chức tại Tam Đảo tháng 8 vừa qua. Ngay sau đó, trường ca này được NXB Quân Đội xuất bản trong đợt kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam.
Kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam 22/12 (1944 - 2024), Nhà xuất bản Quân đội Nhân dân đã đưa trường ca 'Tiếng chim rừng và đất lửa Tây Ninh' của nhà văn Châu La Việt đến với bạn đọc.
Đề tài lực lượng vũ trang (LLVT) và chiến tranh cách mạng (CTCM) vẫn luôn chiếm vị trí quan trọng, có sức hấp dẫn văn học nói riêng, các loại hình nghệ thuật nói chung với những góc tiếp cận, khai thác và thể hiện phong phú. Nhà văn Châu La Việt đã có những chia sẻ về tác phẩm cũng như trách nhiệm của người lính cầm bút sẽ làm sâu sắc hơn nhận định trên.
Hướng tới dịp kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), nhà báo - nhà văn Trương Đức Minh Tứ cho ra mắt tập bút ký 'Đời như tiểu thuyết', tiếp tục khẳng định vị thế và dấu ấn của ông trong sự nghiệp văn chương.
1. Nếu trước đây, trường ca sử thi trong dòng chảy văn học cách mạng trong vắt, gần như nguyên chất, nguyên khối, hình tượng người lính hiện lên với bút pháp lãng mạn bay bổng luôn tỏa hào quang chiến thắng; thì nay chất sử thi đã có phần nhường chỗ cho chất đời tư, hòa cùng âm hưởng anh hùng ca là âm hưởng bi ca tạo nên một hợp âm bi tráng khá đặc sắc.
Ấn phẩm 5 gương mặt văn chương làng Mai Xá (ảnh) điểm lại chân dung và tác phẩm các nhà văn sinh ra tại làng Mai Xá, một trong 65 ngôi làng cổ thuộc châu Minh Linh, phủ Tân Bình, xứ Thuận Hóa xưa, nay thuộc xã Gio Mai, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị.
Trương Ðức Minh Tứ được biết đến với vai trò là Tổng Biên tập báo Quảng Trị, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Quảng Trị, nhưng có lẽ anh để lại ấn tượng nhiều hơn ở những trang phóng sự, bút ký mang đậm hơi thở cuộc sống, đầy chất thơ của một cây bút từ Khoa Văn-Ðại học Tổng hợp Huế trước đây. Ở thời điểm nào cũng thấy anh ham đi, viết khỏe, viết để nuôi dưỡng đam mê và lửa nghề.
Là một nhà quản lý lãnh đạo báo chí, giàu tình cảm, yêu quê hương, yêu con người và đất nước - nhà báo Trương Đức Minh Tứ, Tổng Biên tập Báo Quảng Trị đã ghi lại biết bao kỷ niệm và dành nhiều cảm xúc của mình về những miền đất ông đã đi qua và mỗi con người được ông ngưỡng mộ trong Bút ký 'Đời như tiểu thuyết' phát hành vào đầu tháng 10-2024.
Với lợi thế của nhà báo, nhà văn, bút ký của Minh Tứ thường ngồn ngộn thông tin và đậm chất văn học
Từ khi Phòng đọc 'Khát vọng hòa bình' khai trương vào tháng 5-2023 đến nay, đã có nhiều nhà báo, nhà văn, nhà thơ đến thăm và trao tặng sách.
Nhân kỷ niệm 79 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 (1945 - 2024), sáng nay 4/9, Tổng Biên tập Báo Quảng Trị, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh Trương Đức Minh Tứ đã trao sách của nhiều nhà văn, nhà thơ trong nước tặng Phòng đọc 'Khát vọng hòa bình' của Chi hội Nhà văn Việt Nam tỉnh Quảng Trị.
Trại sáng tác văn học về đề tài 'Lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng' năm 2024 tại Nhà sáng tác Tam Đảo (Vĩnh Phúc) vừa khép lại (từ ngày 15 đến 29-8). Trại có sự tham dự của 15 nhà văn đến từ ba miền đất nước. Đây là hoạt động hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22-12-1944 - 22-12-2024).
Trại sáng tác văn học về đề tài 'Lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng' năm 2024 sẽ diễn ra từ ngày 15 đến 29/8, tại Nhà sáng tác Tam Đảo (Vĩnh Phúc) với sự tham gia của 15 nhà văn đến từ ba miền đất nước. Đây là hoạt động hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam vào cuối năm nay.
Nhà văn Hữu Mai (tên khai sinh Trần Hữu Mai), sinh 1926 tại phố Hàng Cấp, TP Nam Định, mất 2007 tại Hà Nội.
Vừa qua, nhà văn Phùng Văn Khai - Phó Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ quân đội đã có buổi gặp gỡ và trò chuyện với nhà văn Châu La Việt về Điện Biên Phủ trong văn hóa văn học nghệ thuật. Phóng viên Bảo Thơ đã ghi lại từ cuộc trò chuyện.
Nếu tôi không nhầm, thì tiểu thuyết 'Vầng trăng Him Lam' của Châu La Việt là một trong ít tác phẩm sớm nhất hướng đến kỷ niệm 70 năm Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (1954 - 2024).
Sau 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, một tiểu thuyết viết về mốc son chói lọi này đã ra đời mang tên 'Vầng trăng Him Lam', tác phẩm được cất lên như một sự tiếp nối mạch hào khí của Điện Biên trong thời hiện đại, nó vừa mang ý nghĩa lịch sử vừa mang ý nghĩa nghệ thuật đặc sắc.
Cuối năm 2023, nhà văn Châu La Việt hoàn tất cuốn tiểu thuyết lịch sử Vầng trăng Him Lam (Nhà xuất bản Quân đội nhân dân) với nhân vật trung tâm là nhạc sĩ Đỗ Nhuận và bối cảnh chính là chiến dịch Điện Biên Phủ. Bên cạnh đó, trong tác phẩm còn có những con người cũng đã góp phần làm nên chiến thắng lịch sử, như vợ chồng đạo diễn Khắc Tuế - nghệ sĩ Ngọc Diệp.
Dù đã có tuổi nhưng lúc nào tôi cũng thấy nhà văn Châu La Việt bận rộn với bao kế hoạch, dự định sáng tác, tổ chức chương trình nghệ thuật... Anh xông xáo, có mặt khắp nơi, viết như chưa bao giờ được viết, từ tác phẩm văn học cho đến kịch bản sân khấu, cứ thế ào ạt ra đời. Đó là những gì tôi chứng kiến lao động nghề văn của nhà văn Châu La Việt trong năm 2023, năm anh có nhiều tác phẩm có dấu ấn riêng để phụng sự bạn đọc/khán thính giả mà anh hằng yêu mến.
Sau 5 tháng phát động, cuộc thi sáng tác ca khúc chủ đề 'Quảng Trị-Niềm tin và khát vọng' năm 2023 thu hút 106 tác giả, đồng tác giả ở 37 tỉnh, thành phố trong cả nước và các lực lượng vũ trang tham gia. Ban tổ chức cuộc thi vừa tổ chức trang trọng lễ tổng kết và trao giải tại thành phố Đông Hà.
Những năm gần đây, cùng với sự bùng nổ về số lượng sáng tác văn học nghệ thuật nói chung, công chúng cũng đón nhận được ngày càng nhiều sáng tác về đề tài 'Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng'.
Tập sách 'Hoa Ê miêng' (NXB Quân đội nhân dân, 2023) vừa xuất bản tái hiện một cách chân thực, sinh động cuộc đời người lính trẻ thời chống Mỹ, cứu nước.
Ngày 31/10, tại Hội trường T78 (Thành phố Hồ Chí Minh), Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam đã tiến hành lễ trao tặng bằng khen cho Ban Tổ chức Chương trình nghệ thuật đặc biệt tưởng nhớ Tổng Bí thư Lê Duẩn diễn ra trong tháng 7 vừa qua.
Mùa mưa 1970, trong những cơn mưa dầm dề của mùa mưa bên Tây Trường Sơn, từng đoàn lính tráng còng lưng gùi gạo, gùi đạn... vượt qua những con đường rừng dài dằng dặc nhấp nhô đèo cao vực thẳm đưa lên phía trước cho cánh bộ binh đang mai phục để giành giật lại Cánh Đồng Chum. Nói thật chứ là lính pháo, đánh nhau có ác liệt, nhưng không ngại như cảnh cứ còng lưng gùi gạo thế này. Quần áo ngày nào cũng ướt sũng nước mưa, hàng tháng trời không biết bộ quần áo khô là gì, lang ben hắc lào khắp người, gãi mòn hết cả móng tay...
'Vầng trăng Him Lam' (Nhà xuất bản Quân đội nhân dân năm 2023) là tác phẩm mới nhất mà nhà văn Châu La Việt mới hoàn thành tại Trại sáng tác văn học về đề tài 'Chiến tranh cách mạng và lực lượng vũ trang' năm 2023. Đây là cuốn tiểu thuyết tư liệu- lịch sử mà nhân vật trung tâm chính là nhạc sĩ tài danh Đỗ Nhuận.
Năm ấy cha tôi (nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ) đột ngột bỏ mẹ tôi (ca sĩ Tân Nhân) đi, để lại mẹ tôi một thân, một mình nơi đất khách quê người, bụng mang dạ chửa, không nhà cửa, không mẹ cha, không người thân thích. Khi đó mẹ tôi mới bước vào tuổi 20, còn đang là một cô nữ sinh kháng chiến, còn nhiều non nớt, thơ dại. Bởi vậy, mẹ tôi mới dễ nghe theo những lời đường mật của cha tôi và khi mẹ tôi bắt đầu có thai, ông đã thác cớ bỏ đi...
Ngày 1/8, tại Nhà sáng tác Đà Nẵng, Nhà Xuất bản Quân đội nhân dân phối hợp Trung tâm Hỗ trợ sáng tác văn học nghệ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) khai mạc Trại sáng tác văn học về đề tài 'Lực lượng vũ trang - Chiến tranh cách mạng' năm 2023.
Tối 9-7, Chương trình nghệ thuật tưởng nhớ Tổng Bí thư Lê Duẩn được tổ chức tại Nhà hát TPHCM, nhân tưởng niệm 37 năm ngày mất của Tổng Bí thư Lê Duẩn (10-7-1986 – 10-7-2023). Chương trình do Nhà hát Ca múa nhạc Dân tộc Bông Sen và Đoàn Văn công Quân khu 7 biểu diễn.
Nhân kỷ niệm 76 năm Ngày Thương binh Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2023), kỷ niệm 37 năm ngày mất của Tổng Bí thư Lê Duẩn (10/7/1986 - 10/7/2023), tối ngày 9/7, tại Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh diễn ra Chương trình Nghệ thuật đặc biệt tưởng nhớ Tổng Bí thư Lê Duẩn, người chiến sĩ cộng sản kiên cường, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhà lãnh đạo kiệt xuất của Ðảng và nhân dân ta, trong suốt cuộc đời mình đã luôn phấn đấu hy sinh vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc và sự thống nhất, toàn vẹn non sông.
Tiếp nối thành công của những MV trước, NSƯT Hương Giang tiếp tục cho ra mắt MV nghệ thuật 'Mẹ Quảng Nam'. Sự đồng điệu giữa ca từ, nhịp điệu và giọng hát của nữ nghệ sĩ quân nhân khiến người nghe không khỏi xúc động trước sự cống hiến, hy sinh vô bờ bến của những người mẹ Việt Nam Anh Hùng của cả nước nói chung và Quảng Nam nói riêng.
Mới đây Nhạc sĩ Ngọc Khuê đã viết ca khúc 'Tiếng hát mẹ' từ lời thơ xúc động nghĩa tình của nhà thơ Châu La Việt dành tặng người mẹ kính yêu của mình. Ca khúc có mở đầu và kết thúc bằng những âm giai quen thuộc của ca khúc Xa Khơi, một ca khúc gắn với tên tuổi và sự thành công của NSƯT Tân Nhân.
Tiếp nối thành công từ các MV nghệ thuật trước đó, vào những ngày tháng 4 lịch sử này, NSƯT Hương Giang, Thượng tá, Giảng viên Thanh nhạc Trường Đại học Văn hóa nghệ thuật Quân đội vừa ra mắt MV nghệ thuật 'Tiếng hát mẹ'; Nhạc: Ngọc Khuê; Thơ: Châu Là Việt; Hòa âm: Mai Kiên; M - Studio; Đạo diễn: Anh Quân.
Ký ức về phố Hàng Bột - một Hà Nội thu nhỏ được tác giả Hồ Công Thiết ghi lại trong cuốn sách Phố Hàng Bột, chuyện 'tầm phào' mà nhớ.
Đã nhiều năm, tôi gặp gỡ và giao lưu với nhà văn Trương Nguyên Việt. Anh còn có tên khác là Lê Khánh Hoài, chính là con trai đầu của NSƯT - ca sĩ Tân Nhân lừng danh với 'Xa khơi' của nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ.
Phố Hàng Bột được tác giả Hồ Công Thiết ví von như một Hà Nội thu nhỏ trong lòng Hà Nội, với rất nhiều chuyện tầm phào mà nhớ khôn nguôi.