Sầu riêng tăng giá trở lại, nhà vườn phấn khởi chờ vụ thu hoạch tỷ đô

Số liệu của Cục Hải quan cho thấy xuất khẩu sầu riêng đã phục hồi trong 2 tháng liên tiếp gần đây. Cụ thể, từ tháng 6, xuất khẩu sầu riêng đã mang về 438 triệu USD, tăng nhẹ 8,4% so với cùng kỳ năm trước.

Giá sầu riêng tăng

Trong đó, thị trường chủ lực Trung Quốc đạt 412 triệu USD, tăng đến 12% so với tháng 6-2024. Những thị trường quan trọng giữ được đà tăng trưởng ấn tượng trong 6 tháng qua còn có Đài Loan đạt 26 triệu USD, tăng 124%; Papua New Guinea đạt 20 triệu USD, tăng 242%.

Đáng chú ý, thị trường Malaysia cũng trở thành khách hàng nhập khẩu sầu riêng Việt Nam với giá trị 1,1 triệu USD và đứng thứ 10 trong số những nhà nhập khẩu lớn nhất.

Số liệu từ Hiệp hội rau quả Việt Nam (VinaFruit) đã ước tính lũy kế đến hết tháng 7-2025, xuất khẩu sầu riêng đạt khoảng 1,2 tỉ USD. Tuy thấp hơn nhiều so với cùng kỳ, nhưng con số trên là chỉ dấu tích cực cho ngành sau thời gian dài gặp khó.

Theo ghi nhận của phóng viên, hiện nay các khu vực trồng sầu riêng tại khu cao nguyên Nam Trung Bộ cũng đang chuẩn bị vào vụ thu hoạch. Bước đầu giá thu mua tại vườn đã có nhiều chuyển biến tích cực, giá sầu riêng Monthong loại A đạt mức phổ biến từ 70.000 - 75.000 đồng/kg và Ri 6 dao động khoảng 40.000 đồng/kg.

Ông Y Tiếp Niê Kẽl, Chủ tịch hội nông dân xã Ea Tul, tỉnh Đăk Lăk cho biết, đây là giai đoạn chuyển tiếp từ vùng thu hoạch Đông Nam Bộ sang khu vực Tây Nguyên, vì thế sản lượng không cao, từ đó cũng thúc đẩy giá thu mua xuất khẩu tăng.

"Tại khu vực xã EaTul Đắk Lắk, hầu hết các nhà vườn đang chờ khoảng 7 - 10 ngày nữa là bước vào vụ thu hoạch. Những ngày qua, ở đây nắng to, nên chất lượng cơm sầu cũng được cải thiện, tỉ lệ sượng, nhão giảm hẳn. Cùng với đó, hàm lượng cadimin tại đây thấp hoặc hầu như không có, đã giúp cho giá thu mua cao hơn so với cùng kỳ.

Theo đó, sầu riêng đạt chuẩn xuất khẩu mua xô tại vườn là 68.000 - 70.000 đồng/kg, hoặc có thương lái thì mua 75.000 đồng/kg, cũng có vườn tuyển chọn thì lên tới 80.000 đồng/kg. Với giá thu mua này, bà con đang rất kỳ vọng và phấn khởi. Hi vọng thời tiết nắng ấm ổn định để chất lượng cơm sầu đạt chuẩn, trước khi cắt"- ông Y’Tiếp nói.

Xuất khẩu sầu riêng có nhiều tín hiệu vui về giá và chất lượng. ẢNH: VĂN THẮNG

Ông Trần Văn Thắng, Giám đốc Hợp tác xã Nông Nghiệp Xanh tại Đắk Lắk cũng thông tin phải tới hai tuần nữa, HTX mới bắt đầu vào vụ thu hoạch, tuy nhiên bà con rất kỳ vọng vào vụ mùa, vì đang kiểm soát được chất lượng cơm sầu riêng.

Cũng theo ông Thắng, dù chưa vào chính vụ thu hoạch nhưng thương lái, doanh nghiệp, xe container đã đến tập nập đến tại địa phương để chờ thu mua. Hiện tại, HTX của ông Thắng đang có các đơn đặt hàng sầu riêng tươi và và sầu riêng múi đông lạnh.

Dù vậy, ông cũng lo ngại chất lượng cơm sầu và giá bán một số vùng trồng ở tỉnh khác thuộc Tây Nguyên, vì địa phương đó gặp mưa kéo dài.

Cần kiểm soát chất lượng hơn nữa

Ông Nguyễn Văn Mười, Phó Tổng thư ký VinaFruit cho biết, với sự trở lại đường đua của vua trái cây "sầu riêng" cùng với sự kiểm soát tốt chất lượng, thì có thể ngành rau quả sẽ có nhiều bứt phát trong nửa cuối năm tới đây.

Cần được kiểm soát hơn nữa về chất lượng để ngành sầu riêng có thể phát triển bền vững. Ảnh: Văn Thắng

Dù vậy, vị này cho rằng, để ngành sầu riêng có thể đi đường dài thì cần một bộ quy chuẩn riêng về đánh giá chất lượng sầu riêng. Đơn cử cần quy định rõ về tiêu chuẩn thời gian thu hoạch của từng vùng trồng, chất lượng quả như độ khô, độ đường, truy xuất nguồn gốc và quy định cả đơn vị nào chịu trách nhiệm giám sát...

Theo ông Mười, trong quá trình công tác, ông nhận thấy, chỉ với vấn đề phân loại sầu riêng theo tiêu chuẩn A-B-C, đã gặp rất nhiều tranh cãi vì hiện tại mọi đánh giá đang mang tính kinh nghiệm cá nhân cảm tính, tiêu chuẩn cá nhân/doanh nghiệp. Điều này rất dễ dẫn tới tranh chấp.

"Nếu có một quy chuẩn định lượng được thì người bán, người mua sẽ căn cứ vào đó để biết được giá bán ra sao, từ đó cũng giảm được tình trạng thổi giá hoặc ép giá"- ông Mười nói.

Song song đó, Phó Tổng thư ký Vinafruit cũng lưu ý nông dân, HTX và doanh nghiệp cần thay đổi tư duy sản xuất, bởi Trung Quốc vốn là thị trường nhập khẩu sầu riêng lớn nhất của Việt Nam ngày càng yêu cầu cao về chất lượng, tương đương các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản, Mỹ.

"Chúng ta phải hiểu rằng, hiện nay thị trường sầu riêng không còn cạnh tranh bằng thời vụ nữa, mà bằng chất lượng. Trước đây chúng ta tự tin rằng Việt Nam có sầu riêng nghịch vụ, nhưng thực tế Thái Lan cũng trồng được nghịch vụ. Tháng 2-2025 mới đây, khi chúng tôi qua Thái công tác, họ vẫn có sầu riêng để thu hoạch. Do đó đầu tư vào chất lượng, bền vững mới là điều quan trọng để ngành rau quả nói chung và sầu riêng nói riêng, có thể đi đường dài"- ông Mười bày tỏ.

THU HÀ