Rộng mở 'cánh cửa' thoát nghèo cho người dân ở Tr'Hy

Gần đây, HTX nông dược và du lịch Lộc Trời ở xã Tr’Hy đã phát triển thêm 5ha trồng cây dược liệu bản địa là ba kích, nâng tổng diện tích dược liệu của HTX lên 20ha. Đây là đơn vị chủ lực trong việc tạo chuỗi liên kết sản xuất cho hơn 20 hộ dân (đa phần là đồng bào Cơ Tu) tại địa phương.

HTX giúp dân trồng dược liệu

HTX này đang nỗ lực mở rộng diện tích trồng cây ba kích dưới tán rừng và kết hợp dịch vụ du lịch cộng đồng homestay. Giải pháp liên kết lấy ngắn nuôi dài này giúp cho các thành viên HTX có thêm thu nhập và tiếp tục mở rộng vườn dược liệu.

Mô hình trồng cây dược liệu của HTX nông dược và du lịch Lộc Trời được kỳ vọng sẽ giúp cho người dân Tr’Hy thoát nghèo.

Ông Bling Miêng, Giám đốc HTX, cho biết trước đây bà con ở địa phương chủ yếu trồng cây keo, sắn nay chuyển dần sang trồng quế kết hợp dược liệu. Thời gian gần đây HTX tăng thêm 5ha mới, nâng tổng diện tích gần 20 ha dược liệu. Hướng đi bền vững cho vùng núi biên giới này là chỉ có dựa vào rừng, tiềm năng nhất là dược liệu dưới tán rừng cho thu nhập tăng dần theo thời gian.

Bên cạnh đó, theo ông Bling Miêng, khi không còn lo lắng đầu ra cho dược liệu, người dân sẽ yên tâm phát triển, siêng năng lao động để thoát nghèo. Vài hộ dân trong chuỗi liên kết còn chủ động thay thế diện tích trồng keo, sắn sang trồng quế kết hợp dược liệu. Đồng thời, tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình trồng ba kích dưới tán rừng, vừa tạo sinh kế, vừa bảo vệ rừng.

Còn theo lãnh đạo xã Tr’Hy, để phát triển hiệu quả các mô hình trồng dược liệu thì ngoài khí hậu, đất đai thuận lợi còn đòi hỏi người dân cần cù, siêng năng lao động, có khát vọng vươn lên, thoát nghèo. Hiện đang có 10 hộ đăng ký phát triển dược liệu trong năm 2025. Chính quyền địa phương đang tích cực hướng dẫn kỹ thuật để người dân nâng cao kiến thức, kinh nghiệm trồng, chăm sóc các loại dược liệu.

Bằng nhiều nỗ lực vận động, tuyên truyền của chính quyền địa phương, hồi năm 2024 xã Tr’Hy đã có 10 hộ đăng ký tham gia thực hiện, với tổng diện tích trồng cây dược liệu là 10ha. Các hộ này đã trồng trong phạm vi đất sản xuất của gia đình, chủ động đầu tư hệ thống tưới tiêu, tích cực chăm sóc loại cây chủ lực là ba kích bản địa và đẳng sâm (sâm dây) - những loại cây đã và đang được chính quyền vận động người dân trồng nhằm thoát nghèo.

Với điều kiện thuận lợi về khí hậu, thổ nhưỡng, mô hình trồng cây dược liệu được kỳ vọng sẽ giúp cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở Tr’Hy xóa đói giảm nghèo. Cùng với đó, mong rằng với vai trò chủ chốt của mình thì việc phát triển các HTX ở đây sẽ giúp phát triển diện tích và hỗ trợ bao tiêu sản phẩm nhằm giúp các hộ gia đình tại địa phương có thu nhập ổn định.

Phát triển nông sản đặc trưng

Thực tế cho thấy việc trồng cây dược liệu và có đầu ra ổn định, giá cả hợp lý sẽ là “cánh cửa” không chỉ là hướng đi giúp bà con ở xã biên giới này thoát nghèo mà còn góp phần vào việc khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai ở đây.

Các nông sản đặc trưng của Tr’Hy cần có hướng đi đúng theo chuỗi liên kết nhằm tạo động lực giúp người dân thoát nghèo.

Từ việc phát triển trồng các cây dược liệu bản địa, hy vọng bên HTX nông dược và du lịch Lộc Trời thì Tr’Hy cần tiếp tục phát triển mô hình kinh tế hợp tác nhằm tận dụng diện tích đất canh tác lớn có thể sản xuất các loại dược liệu và nông sản chất lượng, cùng với các thổ sản đặc trưng khác. Từ đó, biến dược liệu bản địa và nông sản địa phương trở thành hàng hóa được nhiều người tiêu dùng biết đến, mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân.

Thực ra, vấn đề băn khoăn cho việc giảm nghèo từ sản xuất nông nghiệp ở Tr'hy đó là hầu hết người dân vẫn còn hạn chế trước khái niệm “làm thị trường”. Mặc dù xã này có nguồn lao động dồi dào, khí hậu ôn hòa và diện tích canh tác lớn, thế nhưng nông dân còn thiếu kiến thức, kỹ thuật nông nghiệp, nhất là khâu sản xuất và bảo quản sau thu hoạch.

Cho nên việc hợp tác giữa nông dân, HTX ở đây với các doanh nghiệp trong việc phát triển và tiêu thụ nông nghiệp sẽ xây dựng được nguồn nông sản sạch, ổn định, đảm bảo an toàn thực phẩm, hướng tới nông nghiệp bền vững. Điều này cũng rất cần sự quan tâm, hỗ trợ, tiếp sức thông qua chỉ đạo của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Quảng Nam đối với hoạt động kinh tế HTX ở xã Tr'hy nói riêng và huyện Tây Giang nói chung.

Có như vậy thì việc phát triển các sản phẩm đặc trưng của địa phương dựa trên nguyên liệu sẵn có, Tr'hy sẽ giải quyết một số khó khăn nảy sinh trong quá trình thực hiện. Đó là việc ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất giống cây dược liệu, kỹ thuật trồng trọt, chăm sóc và chế biến sau thu hoạch, công tác bảo tồn và phát triển nguồn gen cây dược liệu. Giải quyết được những vấn đề này sẽ góp phần nâng giá trị, thương hiệu của loại dược liệu quý ở vùng biên giới này, tạo động lực giúp người vùng cao thoát nghèo.

Ngoài ra, một trong những việc làm mang tính đột phá để tiếp nối hành trình đưa nhiều nông sản, sản vật địa phương Tr'hy đi xa, nâng tầm giá trị, đó là cần tham gia vào các chương trình hỗ trợ phát triển và tiêu thụ nông sản.

Liên kết chuỗi cung ứng chất lượng cao

Như hồi năm rồi, chính quyền xã Tr'hy đã ký kết chương trình hợp tác hỗ trợ phát triển và tiêu thụ nông sản với các đơn vị tại Tp.Đà Nẵng gồm Hội khách sạn, Hiệp hội Văn hóa ẩm thực và Quần thể du lịch quốc tế Furama - Ariyana. Từ đó giúp mở ra sinh kế, ổn định thu nhập cho bà con vùng cao.

Việc tham gia vào chuỗi cung ứng nông sản bản địa chất lượng cao giúp thay đổi nếp nghĩ cách làm trong sản xuất nông nghiệp cho người dân xã Tr’Hy.

Từ chương trình hợp tác này, các đơn vị đã hợp tác với Hội Nông dân xã Tr’Hy trong việc hỗ trợ bà con phát triển các nguồn nông sản, dược liệu, con vật nuôi... Đồng thời liên kết tiêu thụ, ổn định đầu ra cho nông sản.

Chẳng hạn như Hội khách sạn Đà Nẵng đã giới thiệu đến các hội viên là các khách sạn 4-5 sao, các chuỗi cung ứng thực phẩm chất lượng cao trên địa bàn Tp.Đà Nẵng về nguồn nông sản của nông dân xã Tr’Hy và làm cầu nối để hỗ trợ tiêu thụ, mở rộng thị trường.

Hay như Hiệp hội Văn hóa ẩm thực Đà Nẵng tư vấn cho xã Tr’Hy và nông dân về việc lựa chọn, phát triển các loại sản phẩm phù hợp, đặc trưng địa phương. Đồng thời giới thiệu, quảng bá nguồn nông sản này đến với các đối tác trong và ngoài nước.

Hoặc như quần thể du lịch quốc tế Furama - Ariyana làm việc với các HTX trên địa bàn xã Tr’Hy để xác định loại nông sản nào phù hợp với nhu cầu và tiêu chuẩn mua hàng của mình, từ đó ký kết hợp đồng mua bán lâu dài.

Ông ZơRâm Phương, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tr’Hy, cho biết địa phương đang tập trung trồng các loại cây vừa phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp, vừa đảm bảo phù hợp về đặc điểm khí hậu và đặc trưng địa phương. Nhất là đảm bảo chất lượng đầu vào, đầu ra, từ khâu chọn cây trồng cho đến phân bón, quy trình canh tác, chăm sóc, cải tạo đất, nguồn nước…nhằm đảm bảo chất lượng sản phẩm.

Tin rằng với việc tạo chuỗi giá trị trồng dược liệu và tham gia vào chuỗi cung ứng nông sản bản địa chất lượng cao sẽ ngày càng giúp thay đổi nếp nghĩ cách làm trong sản xuất nông nghiệp cho người dân xã Tr’Hy. Từ đó “cánh cửa” thoát nghèo sẽ ngày càng rộng mở, đời sống ngày càng nâng lên.

Thanh Loan