Quyết tâm cao, hành động tích cực để phòng, chống khai thác IUU
Xác định công tác phòng, chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) là nhiệm vụ cấp bách, quan trọng vì lợi ích lâu dài của ngư dân cũng như ngành thủy sản Việt Nam, thời gian qua, Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt (BĐBP Quảng Trị) đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp với quyết tâm cao, hành động cụ thể, tích cực, nhằm hỗ trợ ngư dân khắc phục những tồn tại, chấm dứt tình trạng khai thác IUU, đồng hành cùng cả nước gỡ cảnh báo 'thẻ vàng' của Ủy ban châu Âu (EC).

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt xuống tàu phát tờ rơi và tuyên truyền pháp luật cho ngư dân khi cập cảng cá tiêu thụ hải sản. Ảnh: Đào Mai
Quyết tâm chấm dứt tình trạng tàu cá “3 không”
Địa bàn Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt phụ trách có 179 phương tiện thường xuyên xuất lạch khai thác hải sản, bắt buộc phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Tuy số lượng này chưa phải là lớn so với một số địa phương khác, song đây là khu vực có nhiều tàu đánh bắt xa bờ nhất tỉnh Quảng Trị. Bên cạnh đó, ngoài tàu của ngư dân địa phương, còn có nhiều phương tiện từ nơi khác vào neo đậu, lưu trú để tiêu thụ hải sản. Do đó, công tác quản lý và tuyên truyền ngư dân chấp hành đúng pháp luật trong quá trình sản xuất trên biển gặp không ít khó khăn.
Để góp phần gỡ bỏ cảnh báo "thẻ vàng" của EC, một trong những nhiệm vụ then chốt là phải chấm dứt hoàn toàn tình trạng tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không có giấy phép) cũng như các phương tiện không đủ điều kiện nhưng vẫn tham gia khai thác, tàu đã bị xóa đăng ký nhưng cố tình hoạt động. Đồn Biên phòng tăng cường kiểm tra, kiểm soát tàu thuyền khi xuất, nhập lạch; tổ chức tuần tra định kỳ và đột xuất trên biển để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các phương tiện vi phạm.
Đơn vị cũng tích cực phối hợp với các lực lượng chức năng để chia sẻ thông tin, tuần tra, phát hiện và xử lý tàu “3 không”. Đồng thời, tuyên truyền, hướng dẫn ngư dân thực hiện nghiêm việc đăng ký, đăng kiểm, xin giấy phép khai thác thủy sản. Ông Trần Đình Cảm, Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị cho biết: “Cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương luôn phối hợp chặt chẽ với đồn Biên phòng tuyên truyền, vận động ngư dân chấp hành nghiêm pháp luật trong quá trình sản xuất dài ngày trên biển, nhất là khi đánh bắt xa bờ. Các tàu cá phải duy trì chế độ kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) và ghi nhật ký khai thác đầy đủ, rõ ràng. Nhờ vậy, hiện, 100% tàu cá trên địa bàn đã lắp đặt VMS, đăng ký, đăng kiểm và có giấy phép khai thác theo đúng quy định”.
Giải pháp đa dạng, phù hợp
Bám sát yêu cầu nhiệm vụ phòng, chống khai thác IUU, Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt đã triển khai nhiều giải pháp đa dạng, đồng bộ, phù hợp thực tiễn nhằm nắm chắc tình hình trên biển, kiểm soát chặt chẽ hoạt động của tàu cá, đồng thời tổ chức quán triệt, thực hiện nghiêm các biện pháp đấu tranh phòng, chống IUU. Công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật được đẩy mạnh, trọng tâm là các quy định về khai thác hải sản. Từ đầu năm 2025 đến nay, thông qua hoạt động kiểm tra tại trạm Biên phòng và tuần tra trên biển, đơn vị đã tuyên truyền cho hơn 1.300 lượt thuyền viên; tặng hơn 500 lá cờ Tổ quốc, 200 ảnh Bác Hồ, 2.000 tờ rơi cho ngư dân.

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt tặng cờ Tổ quốc cho ngư dân trước khi ra khơi đánh bắt hải sản. Ảnh: Đào Mai
Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt còn phối hợp chính quyền địa phương tổ chức 6 đợt tuyên truyền cho 17 Tổ tự quản tàu thuyền an toàn với 484 tàu thuyền và 1.200 thuyền viên; 23 Tổ tự quản an ninh trật tự với 115 thành viên; cấp phát hơn 100 phao tròn, 100 áo phao; phối hợp với Cảnh sát biển tổ chức 2 buổi tuyên truyền Luật Thủy sản, phòng chống ma túy trên biển và chống khai thác IUU cho 200 ngư dân. Đặc biệt, vận động 100% thuyền trưởng tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên ký cam kết không khai thác trái phép tại vùng biển nước ngoài. Nhờ vậy, các chủ tàu đã chấp hành nghiêm Luật Thủy sản năm 2017, ghi chép đầy đủ nhật ký hành trình và nhật ký khai thác hải sản theo đúng quy định. 100% tàu do đơn vị quản lý không vi phạm pháp luật.
Ông Hồ Văn Thu (57 tuổi, khu phố 2, thị trấn Cửa Việt), chủ phương tiện QT91027TS chia sẻ: “Trước khi ra khơi, hay trong thời gian cập cảng, chúng tôi thường xuyên được cán bộ, chiến sĩ đồn Biên phòng tuyên truyền pháp luật, đặc biệt là các quy định về IUU. Vì vậy, việc chủ động bật và duy trì hoạt động thiết bị giám sát hành trình, không vi phạm vùng biển nước ngoài... đã trở thành thói quen trong hành trình đánh bắt của chúng tôi. Cán bộ BĐBP cũng luôn quan tâm hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để ngư dân yên tâm bám biển”.
Thời gian qua, Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt cũng đã tổ chức tuần tra, kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ người và phương tiện khi xuất, nhập lạch theo đúng quy định pháp luật, kiên quyết không cho xuất lạch đối với tàu thuyền không đảm bảo an toàn hoặc không đạt tiêu chuẩn. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Chi cục Thủy sản, Thanh tra Thủy sản, Văn phòng IUU để kiểm soát, quản lý chặt tàu cá và thuyền viên ra vào cảng. Cùng với đó, tuyên truyền cho ngư dân lắp đặt, vận hành hiệu quả hệ thống VMS phục vụ nhiệm vụ chống khai thác IUU. Đến nay, 100% tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên trên địa bàn đã lắp đặt và vận hành VMS đúng quy định.
Các giải pháp đồng bộ, quyết liệt của Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt đã và đang góp phần giúp ngư dân thay đổi nhận thức, hành động đúng pháp luật trong quá trình đánh bắt, yên tâm vươn khơi, bám biển, phát triển kinh tế, góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.
Thiếu tá Nguyễn Văn Anh, Chính trị viên Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Cửa Việt cho biết: “Đơn vị luôn phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng để tuyên truyền sâu rộng, giúp ngư dân hiểu và chấp hành nghiêm pháp luật khi khai thác trên biển. Đồng thời, tăng cường tuần tra, kiểm tra, chủ động phát hiện, đấu tranh và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong lĩnh vực thủy sản, nhất là vi phạm IUU, góp phần sớm gỡ "thẻ vàng" của EU”.