Phát hiện hành tinh mới Gliese 12 b có thể hỗ trợ sự sống cho con người, kích cỡ gần bằng Trái đất
Các nhà khoa học đã phát hiện ra một hành tinh mới có thể hỗ trợ sự sống cho con người, theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Monthly Notices của Hiệp hội Thiên văn Hoàng gia hôm 23.5.
Nghiên cứu này đặt tên cho hành tinh mới là Gliese 12 b. Trong nghiên cứu, các nhà khoa học cho biết Gliese 12 b là “hành tinh ôn đới gần nhất được tìm thấy cho đến nay, có kích cỡ gần bằng Trái đất”.
Hội Thiên văn Hoàng gia (RAS) là tổ chức chuyên về thiên văn học có trụ sở tại London, thủ đô Anh.
Nhóm các nhà khoa học quốc tế đã phát hiện ra Gliese 12 b bằng cách sử dụng Vệ tinh khảo sát ngoại hành tinh quá cảnh (TESS) của NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ). Các nhà khoa học nói rằng Gliese 12 b là một trong số ít hành tinh đá được phát hiện có khả năng cho con người sinh tồn, nhưng nó cách chúng ta 40 năm ánh sáng.
Gliese 12 b chỉ nhỏ hơn Trái đất một chút. Đó là một ngoại hành tinh, nghĩa là hành tinh nằm ngoài hệ Mặt trời của chúng ta. Hành tinh này quay quanh một ngôi sao lùn đỏ nhỏ và mát mẻ. Gliese 12 b có một số điểm tương đồng với Sao Kim, nơi thường được mệnh danh là “anh em song sinh” của Trái đất vì những điểm tương đồng giữa chúng.
Ngôi sao lùn đỏ là loại ngôi sao nhỏ nhất và phổ biến nhất trong vũ trụ, có khối lượng và bán kính nhỏ hơn nhiều so với Mặt trời cùng nhiệt độ bề mặt thấp hơn đáng kể. Ánh sáng của ngôi sao lùn đỏ chủ yếu ở đầu đỏ của quang phổ, nên chúng được gọi là "lùn đỏ".
Một năm trên Gliese 12 b chỉ bằng 12,8 ngày trên Trái đất vì hành tinh này quay rất gần ngôi sao của nó. Các nhà khoa học cho biết Gliese 12 nhận được năng lượng từ ngôi sao của nó nhiều hơn khoảng 1,6 lần so với mức Trái đất nhận được từ Mặt trời.
Gliese 12 có nhiệt độ bề mặt ước tính trung bình chỉ cao hơn Trái đất 10 độ C.
Các nhà khoa học nói rằng Gliese 12 b là một trong số ít hành tinh đá được phát hiện có khả năng cho con người sinh tồn - Ảnh: Getty Images
Thomas Wilson, một trong những tác giả của nghiên cứu, nói với BBC: “Thật thú vị, Gliese 12 b là hành tinh có nhiệt độ và kích thước gần bằng Trái đất nhất mà chúng ta biết. Các hành tinh như Gliese 12 b rất ít và cách nhau rất xa, nên việc chúng tôi có thể quan sát một hành tinh kỹ càng như thế này và tìm hiểu về bầu khí quyển cũng như nhiệt độ của nó là rất hiếm”.
Để tìm hiểu xem Gliese 12 b có thể hỗ trợ sự sống cho con người hay không, các nhà khoa học sẽ cần xác định xem liệu hành tinh này có bầu khí quyển giống Trái đất hay không. Bầu khí quyển có thể chứa nước trên bề mặt vì đó là điều cần thiết để một hành tinh có thể hỗ trợ sự sống. Thế nhưng, các nhà khoa học vẫn chưa chắc chắn Gliese 12 b có loại bầu khí quyển nào. Họ nói Gliese 12 b là một ứng cử viên sáng giá cho nghiên cứu khí quyển sâu hơn.
Vệ tinh Khảo sát Ngoại hành tinh Quá cảnh (TESS) là kính viễn vọng không gian được NASA thiết kế để tìm kiếm các ngoại hành tinh, tức là những hành tinh quay quanh các ngôi sao khác với Mặt trời của chúng ta.
1. Mục tiêu
Mục tiêu chính của TESS là khảo sát các ngôi sao sáng nhất gần Trái đất để tìm kiếm các ngoại hành tinh quá cảnh trong vòng hai năm. TESS có thể quan sát 85% bầu trời, gồm cả khu vực mà các sứ mệnh trước đây mà kính viễn vọng không gian Kepler bỏ qua. Kính viễn vọng không gian Kepler của NASA được phóng vào ngày 7.3.2009 và hoạt động cho đến ngày 30.9.2018 khi nó cạn nhiên liệu.
TESS nhắm mục tiêu vào các hành tinh có kích thước từ Trái đất đến sao Mộc, gồm cả các "siêu Trái đất" có khả năng hỗ trợ sự sống.
2. Thiết kế
TESS được phóng vào ngày 18.4.2018 và đang hoạt động trong quỹ đạo quanh Trái đất. Kính viễn vọng này có bốn camera, mỗi camera có trường nhìn 20 độ x 20 độ.
TESS sử dụng phương pháp quá cảnh để phát hiện ngoại hành tinh. Khi một ngoại hành tinh đi qua trước ngôi sao của nó thì sẽ làm cho ánh sáng ngôi sao mờ đi một chút. TESS có thể phát hiện những thay đổi nhỏ này trong độ sáng ngôi sao để xác định sự hiện diện của ngoại hành tinh.
3. Khám phá
Kể từ khi được NASA phóng, TESS đã phát hiện ra hơn 5.000 ứng cử viên ngoại hành tinh tiềm năng. Một số khám phá đáng chú ý nhất của TESS gồm:
TOI 700 d: Một ngoại hành tinh có kích thước bằng Trái đất, nằm trong vùng có thể ở được của ngôi sao lùn đỏ TOI 700.
LHS 1140 b: Một ngoại hành tinh đá có kích thước gần bằng Trái đất và cách chúng ta chỉ 40 năm ánh sáng.
HD 167540 b: Một hệ thống gồm ba ngoại hành tinh quay quanh một ngôi sao giống Mặt trời.
4. Tương lai
TESS dự kiến sẽ tiếp tục hoạt động trong vài năm tới. Dữ liệu của TESS sẽ được sử dụng để nghiên cứu thêm về ngoại hành tinh, gồm bầu khí quyển, thành phần và khả năng hỗ trợ sự sống của chúng.
Những khám phá của TESS sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về sự hình thành và tiến hóa của các hệ hành tinh, đồng thời có thể dẫn đến việc phát hiện ra các hành tinh ngoài Trái đất có thể hỗ trợ sự sống.
5. Vai trò
TESS đã và đang giúp chúng ta khám phá ra nhiều thế giới mới ngoài kia. Những khám phá này có thể dẫn đến những hiểu biết mới về vũ trụ và vị trí của chúng ta trong đó.
