Nỗ lực giảm nghèo bền vững

Phóng viên Báo Phú Thọ đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Phạm Thị Thu Hương - TUV, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐ,TB&XH) xung quanh vấn đề này.

Đồng chí Phạm Thị Thu Hương - TUV, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội.

PV: Nhằm tạo bứt phá cho công tác giảm nghèo, Sở LĐ,TB&XH đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương triển khai các giải pháp nào trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, thưa đồng chí?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Nhằm tạo bứt phá cho các địa phương trong công tác giảm nghèo, tỉnh đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm đẩy mạnh thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 - 2025, trong đó chú trọng công tác truyền thông về giảm nghèo nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội về công tác giảm nghèo đa chiều, phát huy sức mạnh nội lực, huy động sự vào cuộc của xã hội trong tạo nguồn lực để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững. Triển khai các chương trình tín dụng ưu đãi đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo (cho vay hộ sản xuất, kinh doanh, hộ nghèo về nhà ở; cho vay học sinh, sinh viên thuộc hộ có hoàn cảnh khó khăn, cho vay hộ đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS)...).

Cùng với đó, đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và bền vững, nhất là ở các địa phương có tỉ lệ hộ nghèo cao; ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo là đồng bào DTTS, hộ nghèo có thành viên là người có công với cách mạng và trẻ em, phụ nữ thuộc hộ nghèo. Nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả; đào tạo nghề cho lao động để tạo việc làm có thu nhập tốt, ổn định. Đồng thời, thường xuyên kiểm tra, giám sát, đánh giá việc tổ chức triển khai Chương trình, đảm bảo Chương trình thực hiện đạt được mục tiêu, kịp thời giải quyết những vấn đề khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện.

PV: Với những giải pháp đó, cùng nỗ lực của cả hệ thống chính trị, công tác giảm nghèo của tỉnh đã đạt được những kết quả như thế nào, thưa đồng chí?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 luôn được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và sự quyết tâm của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt là sự tham gia đóng góp, ủng hộ của cộng đồng, người dân. Các chính sách hỗ trợ người nghèo được thực hiện kịp thời, đúng đối tượng. Đến nay, 100% người thuộc hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ mua thẻ BHYT; hơn 340.000 lượt học sinh, sinh viên được hưởng các chính sách ưu đãi giáo dục; 90.300 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được tiếp cận các chương trình tín dụng ưu đãi. Tỉ lệ hộ nghèo năm 2022 giảm 0,69% (mục tiêu 0,5%), tỉ lệ lao động qua đào tạo và truyền nghề đạt trên 70%. Kết quả rà soát sơ bộ, năm 2023, tỉ lệ hộ nghèo của tỉnh còn 4,49%, giảm 0,7% so với năm 2022; tỉ lệ hộ cận nghèo còn 3,65%, giảm 0,53% (đạt và vượt mục tiêu kế hoạch giao).

Tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động tại Trung tâm Dịch vụ việc làm- Giáo dục nghề nghiệp, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội.

PV: Đồng chí đánh giá như thế nào về kết quả giảm nghèo ở vùng đồng bào DTTS và miền núi của tỉnh ta từ chính sách hỗ trợ của Nhà nước?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Thực hiện chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước về giảm nghèo trên địa bàn tỉnh nói chung, địa bàn vùng đồng bào DTTS và miền núi nói riêng, với nguồn lực huy động và lồng ghép từ các chương trình, công tác giảm nghèo đã phát huy hiệu quả tích cực. Tỉ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS (so với tổng số hộ DTTS) giảm hàng năm (năm 2022 là 1,38%, dự kiến năm 2023 là 1,30%); người dân vùng đồng bào DTTS được tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, mức sống dân cư được cải thiện, góp phần củng cố lòng tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước, đóng góp tích cực cho việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh của tỉnh.

Tuy nhiên, do đặc điểm địa hình miền núi, giao thông đi lại khó khăn, việc áp dụng tiến bộ khoa học để phát triển sản xuất còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản của người dân, tỉ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS còn cao so với tỉ lệ hộ nghèo chung của tỉnh (tỉ lệ hộ nghèo đồng bào DTTS so với tổng số hộ DTTS năm 2022 toàn tỉnh còn 13,28%).

PV: Đồng chí có thể chia sẻ những nguyên nhân của hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn tỉnh hiện nay?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Phân tích kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hàng năm cho thấy hộ nghèo, cận nghèo do nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu do các hộ nghèo thiếu vốn sản xuất, kinh doanh (8.296 hộ), hộ không có lao động (6.160 hộ) và những hộ có người ốm đau, bệnh nặng (5.837 hộ) làm cho nguồn thu nhập của hộ không ổn định, việc tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản không đầy đủ. Ngoài ra, điều kiện tự nhiên, điều kiện sản xuất, năng lực và trình độ nhận thức, tập quán sinh sống của đồng bào DTTS... cũng ảnh hưởng đến kết quả thực hiện công tác giảm nghèo.

PV: Theo đồng chí, ngoài nguyên nhân nghèo về thu nhập thì trong tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn thiếu hụt dịch vụ nào nhất, từ đó làm rõ khả năng thoát nghèo của từng hộ?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Ngoài nguyên nhân trên, tỉ lệ hộ nghèo, cận nghèo thiếu hụt các chỉ số tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản. Thiếu hụt nhiều nhất là các hộ nghèo, cận nghèo không được sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh là 54,42%, lao động thiếu việc làm 41,88%, hộ gia đình có tỉ lệ người phụ thuộc cao, chiếm 40,62%,...

Để công tác giảm nghèo có hiệu quả cần xác định rõ các nguyên nhân nghèo, phân tích, tìm ra nguyên nhân cốt lõi để có giải pháp giảm nghèo theo địa chỉ, đến từng hộ nghèo vì mỗi hộ nghèo có nguyên nhân, hoàn cảnh khác nhau, hỗ trợ tùy từng nhu cầu, điều kiện thực tế. Đồng thời, tiếp tục thực hiện có hiệu quả chương trình tín dụng ưu đãi, vay vốn giải quyết việc làm, cho vay xuất khẩu lao động, cho vay nhà ở xã hội... góp phần giải quyết việc làm, thực hiện các chính sách an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững trên địa bàn tỉnh.

PV: Thời gian tới, Sở sẽ đẩy mạnh những giải pháp gì để cải thiện tiêu chí thu nhập và tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản cho người dân, từ đó đáp ứng yêu cầu giảm nghèo đa chiều theo Nghị định số 07/2021/NĐ-CP của Chính phủ, thưa đồng chí?

Đ/c Phạm Thị Thu Hương: Để tiếp tục triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững, phấn đấu giảm tỉ lệ hộ nghèo bình quân 0,5%/năm, tỉnh tập trung chỉ đạo đẩy mạnh tuyên truyền các chính sách của Đảng và Nhà nước về chương trình giảm nghèo bền vững; hướng dẫn, tạo mọi điều kiện cho hộ nghèo, người nghèo chủ động vươn lên thoát nghèo; khơi dậy ý chí tự lực, nỗ lực vươn lên của người nghèo, tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao chất lượng Phong trào thi đua “Vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau”. Tiếp tục triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2023-2025, mục tiêu đến năm 2030 với các giải pháp phù hợp để cải thiện tiêu chí thu nhập và tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản, đáp ứng yêu cầu của chuẩn nghèo đa chiều theo quy định của Chính phủ.

Song song với đó, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chính sách, chương trình, dự án về giảm nghèo bền vững. Tham mưu cho UBND tỉnh khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã liên kết trong sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ sản phẩm, phát triển đa dạng các mô hình sản xuất có sự tham gia của các hộ nghèo, cận nghèo; hỗ trợ phát triển các mô hình sản xuất, kinh doanh phù hợp với người nghèo, nhất là ở vùng nông thôn, miền núi. Nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả, từng bước tạo sinh kế, nguồn thu nhập ổn định cho hộ nghèo. Kiện toàn tổ chức bộ máy, cán bộ làm công tác giảm nghèo các cấp. Thực hiện tốt công tác rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hằng năm và giai đoạn 2021- 2025 theo chuẩn nghèo đa chiều để xác định đúng đối tượng. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện công khai, minh bạch, dân chủ trong công tác giảm nghèo bền vững.

PV: Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Ngọc Tuấn (T/h)