Ninh Bình quyết liệt triển khai nhiều biện pháp cùng cả nước gỡ bỏ cảnh báo 'thẻ vàng' của EC - Bài 2: Cả hệ thống chính trị vào cuộc chống khai thác IUU

Phân công cụ thể, giao trách nhiệm rõ ràng

Sau sáp nhập các đơn vị hành chính, tỉnh Ninh Bình mới phải giải quyết “bài toán” vừa ổn định tổ chức bộ máy, vừa bảo đảm hiệu quả công tác quản lý chuyên môn tại vùng ven biển của tỉnh. Nhận thức được tính chất cấp bách việc gỡ bỏ cảnh báo “thẻ vàng” của EC, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng, Ban Chỉ đạo Quốc gia IUU, Bộ NN&MT, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Ninh Bình đã vào cuộc chỉ đạo quyết liệt rà soát, bổ sung nhân lực; kiện toàn đầu mối thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU; ban hành các văn bản, kế hoạch hành động cụ thể phù hợp với thực tế tỉnh mới.

Theo đó, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành Quyết định số 300/QĐ-UBND ngày 28/7/2025 về việc thành lập Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU của tỉnh; Kế hoạch số 54/KH-UBND UBND ngày 5/9/2025 về chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh Ninh Bình; Quyết định số 616/QĐ-UBND thành lập Tổ công tác liên ngành xác minh, xử lý vi phạm về vận hành hệ thống giám sát hành trình tàu cá; thành lập Đoàn kiểm tra công tác chống khai thác IUU của tỉnh kiểm tra tại các đơn vị, địa phương ven biển để kịp thời đôn đốc, chấn chỉnh, đưa ra các chỉ đạo kịp thời để khắc phục và nâng cao hiệu quả công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh...

Công an cấp xã đóng vai trò nòng cốt trực tiếp bám cơ sở và bám dân thực hiện tuyên truyền vận động cũng như tuần tra kiểm soát hàng ngày.

Đồng thời, tỉnh giao trách nhiệm rõ ràng cho thủ trưởng các cơ quan, chủ tịch UBND các xã ven biển phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra vi phạm trong địa bàn phụ trách.

Với chức năng là cơ quan thường trực, Sở NN&MT đã thường xuyên cập nhật, quản lý dữ liệu tàu cá trên hệ thống quốc gia Vnfishbase.

Vào cuộc đồng bộ, quyết liệt

Với trách nhiệm của lực lượng tuyến đầu, Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh đã nhanh chóng tăng cường cán bộ về các đồn, trạm trọng điểm; xây dựng và triển khai Kế hoạch số 311/KH-BCH về cao điểm chống IUU.

Ban Chỉ huy BĐBP tỉnh phối hợp với Sở NN&MT xây dựng kế hoạch liên ngành, duy trì chốt chặn 24/24 giờ tại cửa sông, ven biển; kiểm soát chặt, ngăn không cho tàu cá thiếu thủ tục vươn khơi. Khi phát hiện tàu mất kết nối VMS từ 2h, 4h đến trên 6h, lực lượng thường trực lập tức liên lạc, yêu cầu chủ tàu kiểm tra, khắc phục; nếu cố tình không chấp hành sẽ tiến hành xác minh, xử lý theo quy định.

Công an tỉnh là đầu mối trong việc rà soát nhân khẩu, quản lý các yếu tố an ninh trật tự liên quan đến nghề cá. Đại tá Lê Văn Tuấn, Phó Giám đốc Công an tỉnh Ninh Bình cho biết: “Công an cấp xã là vai trò nòng cốt trực tiếp bám cơ sở và bám dân thực hiện tuyên truyền, vận động cũng như tuần tra, kiểm soát hàng ngày, Công an xã trực tiếp gặp gỡ các chủ tàu, thuyền trưởng thuyền viên để tuyên truyền về các kiến nghị của EC, Luật Thủy sản và các quy định liên quan đến IUU, hướng dẫn ngư dân duy trì thiết bị giám sát hành trình trình 24/24h, không tháo dỡ hay chuyển thiết bị sang tàu khác, đồng thời vận động ký cam kết không vi phạm IUU”.

Từ sau sáp nhập, Công an tỉnh phối hợp các ngành đã rà soát 855 chủ tàu, 1.038 chủ tàu, thuyền trưởng, máy trưởng, 1.666 thuyền viên, lập danh sách tàu có “nguy cơ cao” vi phạm vùng biển nước ngoài, yêu cầu ký cam kết không vi phạm khai thác IUU.

Lực lượng Biên phòng phối hợp chặt chẽ với ngành Nông nghiệp kiểm tra hồ sơ tàu cá, giám sát hoạt động rời - cập cảng của ngư dân trong quá trình đánh bắt hải sản.

Quyết liệt trong xử lý vi phạm

Cảng cá Ninh Cơ là cảng mở loại I đã tổ chức lại quy trình đón, rời cảng theo tiêu chuẩn mới. Thực hiện quy định của pháp luật, Ban Quản lý cảng cá tỉnh Ninh Bình (Sở NN&MT) yêu cầu chủ tàu phải báo trước 1 giờ khi xuất cảng. Ban Quản lý cảng tổ chức kiểm tra điều kiện tàu trên hệ thống Vnfishbase, kiểm tra sổ sách, bật thiết bị VMS và chụp dấu trên sổ danh bạ thuyền viên trước khi chuyển qua Bộ đội Biên phòng kiểm tra tiếp. Khi cập cảng, thủ tục tương tự được thực hiện để giám sát sản lượng và truy xuất nguồn gốc hải sản khai thác được.

Ông Nguyễn Thành Trung, Giám đốc Ban Quản lý cảng cá tỉnh Ninh Bình cho biết, trong 9 tháng năm 2025, Ban Quản lý cảng đã làm thủ tục rời cảng 3.231 lượt tàu, cập cảng 3.227 lượt tàu; thực hiện truy suất nguồn gốc thủy sản điện tử 6.423 lượt tàu, giám sát sản lượng 8.155 tấn hải sản. Ban Quản lý cảng còn phối hợp đặt Văn phòng Đại diện Kiểm tra, kiểm soát nghề cá gồm lực lượng thường trực của Chi cục Thủy sản và Kiểm ngư, BĐBP, Ban Quản lý Cảng cá liên tục 24/24h để theo dõi, giám sát chặt chẽ hành trình tàu cá sản xuất trên biển.

Thiếu tá Phạm Chí Công - Trạm trưởng Trạm kiểm soát biên phòng, Cửa khẩu cảng Hải Thịnh cho biết, BĐBP thường xuyên tương tác với Văn phòng thanh tra, kiểm tra, kiểm soát của Sở NN&MT để nắm bắt phương tiện tàu cá mất kết nối giám sát hành trình. “Trước tiên, chúng tôi gọi điện cho chủ phương tiện và người nhà kêu gọi thuyền trưởng khẩn trương khắc phục thiết bị giám sát, đưa tàu về bờ để khắc phục, báo cáo vị trí cho các cơ quan chúc năng; nếu phương tiện cố tình vi phạm thì BĐBP phối hợp với Văn phòng Kiểm ngư tiến hành xác minh lập biên bản xử lý theo pháp luật”, Thiếu tá Phạm Chí Công cho hay.

Cùng với việc vào cuộc quyết liệt của lực lượng chức năng, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo về IUU tỉnh Ninh Bình chỉ đạo các sở, ngành chức năng, các xã đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức ngư dân. Theo đó, toàn tỉnh đã tổ chức hơn 150 buổi tuyên truyền thu hút hàng nghìn lượt ngư dân tham gia; tập trung hoàn thiện khung pháp lý, đầu tư cơ sở hạ tầng cảng cá, tăng cường tuần tra, thực thi pháp luật và xử lý nghiêm vi phạm trên biển, khu vực cửa sông, ven biển...

Với sự vào cuộc tích cực của các cấp, ngành, địa phương, nhất là sự chủ động tham gia của ngư dân, đến ngày 19/10/2025, 100% tàu cá đã đăng ký của tỉnh Ninh Bình đã được viết số đăng ký, đánh dấu tàu cá theo quy định. Từ ngày 1/1/2024 đến ngày 19/10/2025 tỉnh Ninh Bình đã xóa đăng ký 378 tàu cá do bán ra tỉnh ngoài, chìm đắm, giải bản, mất tích; còn 3 tàu cá thuộc diện mất tích đang niêm yết và thông báo công khai tại UBND các xã.

(Còn tiếp)

Quốc Khải - Hải Anh