Nhiều điểm mới trong Luật Bảo hiểm xã hội 2024

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Ảnh minh họa

Rút ngắn thời gian đóng để hưởng lương hưu

Thay đổi đáng chú ý nhất của Luật BHXH 2024 là việc giảm thời gian tối thiểu đóng BHXH để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống còn 15 năm. Quy định này mở ra cơ hội nhận lương hưu cho hàng triệu lao động, đặc biệt là lao động nữ, người làm nghề tự do hoặc đã lớn tuổi, từng bỏ dở quá trình tham gia BHXH.

Theo quy định mới, người lao động nam nghỉ hưu có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm sẽ được hưởng mức lương hưu bằng 40% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH, sau đó mỗi năm đóng thêm được cộng thêm 1%. Đối với nữ, mức tính khởi điểm là 45% cho 15 năm, mỗi năm đóng thêm được tính thêm 2%, tối đa là 75%.

Siết điều kiện rút BHXH một lần

Theo Luật BHXH 2024, người lao động sẽ chỉ được rút BHXH một lần trong các trường hợp: đủ tuổi nghỉ hưu nhưng không đủ năm đóng, mắc bệnh hiểm nghèo, ra nước ngoài định cư, hoặc không còn thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc hoặc tự nguyện.

Chính sách này nhằm khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để đảm bảo quyền lợi hưu trí về lâu dài, góp phần bảo đảm mục tiêu an sinh xã hội bền vững.

Mở rộng đối tượng tham gia

Luật BHXH 2024 bổ sung một số nhóm đối tượng mới vào diện tham gia BHXH bắt buộc như:

- Người làm việc không trọn thời gian tại doanh nghiệp;

- Chủ hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh;

- Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã không hưởng lương;

- Người lao động không chuyên trách ở cấp xã;

- Người lao động trong tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng.

Đồng thời, luật cũng đơn giản hóa điều kiện tham gia BHXH tự nguyện và khuyến khích sự tham gia thông qua chính sách hỗ trợ mức đóng từ ngân sách nhà nước hoặc địa phương.

Ngoài ra, luật cũng bổ sung chế độ trợ cấp hưu trí xã hội, dành cho những người không đủ điều kiện nhận lương hưu không đủ điều kiện nhận trợ cấp BHXH hằng tháng nhưng có hoàn cảnh khó khăn, không có người phụng dưỡng. Điều này thể hiện sự quan tâm của Nhà nước trong việc chăm lo cho các đối tượng yếu thế, hướng tới xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, toàn diện, hướng tới bao phủ toàn dân.

Hiện đại hóa hệ thống BHXH

Một trong những điểm mới nổi bật của Luật BHXH 2024 việc thúc đẩy chuyển đổi số và hiện đại hóa hệ thống BHXH. Người lao động sẽ có thêm quyền truy cập, tra cứu, giám sát quá trình đóng - hưởng qua nền tảng số, góp phần tăng tính minh bạch và hạn chế tình trạng chậm đóng, nợ đọng BHXH từ phía người sử dụng lao động.

Ngoài ra, luật cũng quy định cụ thể hơn quyền và nghĩa vụ của người tham gia, trong đó có quyền khiếu nại, tố cáo và khởi kiện khi quyền lợi bị xâm phạm. Cơ quan BHXH có trách nhiệm phối hợp với các cơ quan liên quan để xử lý nghiêm hành vi trốn đóng, gian lận BHXH.

Mây Hạ