Nhanh chóng sửa cầu cũ, thay cầu yếu để đảm bảo an toàn giao thông

Ẩn họa từ cầu cũ, cầu yếu

Theo lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội, ngay trước mùa mưa bão năm 2024, nhận diện những nguy cơ tiềm ẩn từ cầu cũ, cầu yếu, Sở đã có báo cáo với UBND TP đề xuất lập kế hoạch, chi ngân sách để khắc phục. Đồng thời Sở cũng đã đề nghị các đơn vị, địa phương liên quan có biện pháp tạm thời bảo đảm an toàn cho người dân khi lưu thông qua cầu cũ.

Trong đó, có 55 công trình cầu do TP quản lý cần thiết phải đầu tư cải tạo, sửa chữa. Con số này được đưa ra sau quá trình rà soát, đánh giá trên cơ sở hồ sơ quản lý cầu, hồ sơ kiểm định, thử tải…

Điển hình như Cầu Trắng (Giáp Bát, Hoàng Mai), cầu 72 II (Hoài Đức), cầu Kim Ngưu (Hai Bà Trưng), cầu Yên Sở (Hoài Đức), cầu Chiếc...

Hình ảnh cầu Gầm ở xã Sơn Hà, Phú Xuyên, Hà Nội xuống cấp sau thời gian dài hoạt động.

Đối với các cầu do quận, huyện, thị xã quản lý, UBND các địa phương cũng đã kiểm tra, rà soát, đánh giá hiện trạng và đề xuất đầu tư xây dựng mới, thay thế, cải tạo đối với 89 cầu.

Cụ thể các cầu yếu như: Cầu Văn Minh bắc qua kênh Bìm (Nam Tiến, Phú Xuyên), Cầu Kiều Đông (Phú Xuyên), cầu Gồ (Vân Côn, Hoài Đức), cầu qua sông Tây Ninh (Ứng Hòa)...

Trong nhóm các công trình cầu yếu do địa phương đề xuất, có rất nhiều công trình kết cấu tạm bợ, không ổn định, do người dân tự dựng lên để đáp ứng nhu cầu đi lại giao thương buôn bán trong khu vực. Một số khác đã xây dựng, đưa vào sử dụng từ nhiều năm, công tác quản lý, duy tu, kiểm soát tải trọng gặp không ít khó khăn nên đã hư hỏng kết cấu chịu lực.

Với cầu bê tông, những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất: Hệ thống dầm bị nứt vỡ; lớp phủ mặt cầu, khe co giãn, lan can hư hỏng nặng… Còn với cầu thép, các dầm và hệ liên kết ngang hầu hết đều bị rỉ sét, dầm chủ nhiều cầu bị đứt gãy, rỉ thủng… không bảo đảm khả năng liên kết, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất ATGT.

Thạc sĩ quản lý đô thị Phan Trường Thành chia sẻ, nhiều năm qua, hệ thống đường giao thông mọi cấp độ của Hà Nội đã được đầu tư mở rộng, nhưng một số tuyến lại chưa đồng bộ được năng lực do vẫn tồn tại cầu cũ, cầu yếu. "Nhiều cầu có mặt cắt ngang chưa đồng bộ với quy mô mặt đường, tiềm ẩn nguy cơ mất ATGT cho người và phương tiện lưu thông qua. Chiều rộng cầu nhỏ hơn chiều rộng của đường đầu cầu, làm tính chất liên tục của tuyến đường giao thông bị co thắt, gián đoạn…"- ông Phan Trường Thành nhận định.

Trên thực tế, đa số cầu yếu do Sở GTVT Hà Nội thống kê đều phải hạn chế tải trọng, nhiều cầu chỉ đủ đáp ứng tải trọng của xe thô sơ, xe máy..., làm ảnh hưởng đến hiệu quả khai thác của cả đoạn tuyến. Cá biệt một số cầu tuy kết cấu đã xuống cấp nghiêm trọng nhưng không cắm biển hạn chế tải trọng, các phương tiện quá khổ quá tải vẫn thường xuyên lưu thông. Đó chính là một trong những nguy cơ lớn đe dọa an toàn của người dân khi lưu thông qua cầu cũ, đặc biệt khi có thiên tai, mưa lũ diễn biến phức tạp kéo dài.

Cần nhanh chóng sửa chữa, khắc phục

Nguy cơ tiềm ẩn từ những cây cầu yếu đã được Hà Nội nhận diện rõ, giải pháp cũng đã có. Tuy nhiên, việc sửa chữa, thay mới vẫn chưa kịp thời. Thạc sĩ quản lý đô thị Phan Trường Thành nói thêm: "Mỗi cây cầu cũ, nhỏ, xuống cấp chỉ cần vài chục đến khoảng trăm tỷ đồng để sửa chữa, thay mới. Tổng nguồn vốn đầu tư cho 144 cây cầu chưa chắc đã bằng một đại dự án giao thông, nhưng đó là niềm mong mỏi của cả triệu người dân Hà Nội".

Theo Sở GTVT Hà Nội, trên nguyên tắc phân loại để sắp xếp thứ tự ưu tiên về hiện trạng cầu, tình trạng hư hỏng, xuống cấp; sự phù hợp về quy mô cầu và đường hiện trạng, quy hoạch…, Sở GTVT đã phối hợp với các địa phương thống kê những công trình cầu trên địa bàn TP, thống nhất phân loại cầu theo 3 nhóm.

Chân cầu Gầm đã có hiện tượng bung gạch đá.

Trong đó, nhóm 1 gồm các cầu cần đầu tư xây dựng cầu mới thay thế cầu cũ (nhóm 1); nhóm 2 gồm các cầu cần sửa chữa, cải tạo (nhóm 2); nhóm 3 gồm các cầu cần theo dõi, kiểm tra duy tu định kỳ (nhóm 3).

Tính đến đầu tháng 10/2024, Sở GTVT đã nhận được ý kiến trả lời đề xuất của 21/30 quận, huyện, thị xã và còn 9/30 đơn vị chưa có văn bản trả lời theo đề nghị.

Sau khi rà soát, với nhóm 1 có 25 cầu do TP quản lý, 92 cầu địa phương. nhóm 2 gồm 16 cầu do TP quản lý, 18 cầu địa phương; nhóm 3 có 17 cầu do TP quản lý, 4 cầu địa phương. Sơ bộ nguồn vốn cần cho xây mới, sửa chữa 58 cầu do TP quản lý 359,18 tỷ đồng, nguồn vốn dành cho 114 cầu ở địa phương là 2.694,24 tỷ đồng.

Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Nguyễn Phi Thường cho biết, Sở GTVT đã trình UBND TP Hà Nội kế hoạch triển khai xử lý ngay các danh mục đã xác định trong đợt 1. Trên cơ sở kết quả rà soát, đánh giá kiểm tra chi tiết các công trình cầu khác sẽ tiếp tục cập nhật bổ sung vào đợt 2 để tổ chức thực hiện.

Với danh mục các công trình thuộc cấp huyện quản lý, Sở GTVT nhận thấy một số tồn tại như: cầu được đầu tư xây dựng từ lâu, một số cầu chỉ là cầu phao, cầu tạm tự phát phục vụ nhu cầu đi lại, giao thương của nhân dân khu vực.

Hiện nay, những cầu này hầu hết không cung cấp được hồ sơ hoàn công, hồ sơ kiểm định, việc rà soát tổng hợp danh sách các công trình vẫn chưa được triệt để, đầy đủ.

Hơn nữa, hệ thống công trình cầu yếu, cầu tạm sau rà soát nằm chủ yếu ở địa bàn huyện, kinh phí để thực hiện khá lớn (khoảng 2.694,24 tỷ đồng). Các địa phương khó khăn về khả năng cân đối để thực hiện và đều đề nghị ngân sách TP hỗ trợ.

Theo Giám đốc Sở GTVT, trước mắt cần ưu tiên xử lý ngay các danh mục cầu đợt 1 thuộc nhóm 1, nhóm 2 đã được các địa phương đề xuất. Đồng thời khẩn trương tổ chức kiểm định các cầu được giao quản lý theo đúng quy định làm cơ sở đề xuất cải tạo, sửa chữa, đầu tư xây dựng mới nhằm đảm bảo an toàn giao thông, đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương.

Lê Khánh