Ngọn đuốc soi đường

1. Đại hội lần thứ XIV của Đảng diễn ra trong bối cảnh đất nước chuyển mình, bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, với khát vọng: Phấn đấu đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Điều này đòi hỏi sự đột phá trong mọi mặt, trước hết là từ tư duy xây dựng văn kiện.

Một trong những đột phá mang tính cách mạng của quá trình xây dựng văn kiện đại hội lần này chính là việc Trung ương quyết định tích hợp nội dung 3 văn kiện, gồm: Báo cáo chính trị, Báo cáo kinh tế - xã hội, Báo cáo tổng kết xây dựng Đảng thành Báo cáo chính trị theo một trục xuyên suốt, thống nhất, đồng bộ để trình Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Quyết định này thể hiện rõ tinh thần dám nghĩ, dám làm cũng như sự linh hoạt, sáng tạo trong tư duy hành động của Ban Chấp hành Trung ương.

Việc tích hợp “3 trong 1” báo cáo giúp tăng tính thuyết phục, sự tin cậy, bởi đi kèm là những minh chứng, con số cụ thể, giúp cho việc nghiên cứu, học tập, quán triệt, tuyên truyền, thể chế hóa các định hướng chiến lược của Đảng thuận lợi hơn.

Trong các kỳ đại hội trước, hệ thống văn kiện thường bao gồm nhiều báo cáo riêng biệt. Từ đó, các thông điệp truyền đi rộng lớn, nhiều, nhưng đôi khi có thông điệp chưa nhất quán, gây khó khăn trong quá trình triển khai. Vì vậy, lần này, sự đột phá trong xây dựng văn kiện được thể hiện ở việc tổng kết thực tiễn, đồng thời tạo điều kiện cho văn kiện đi vào thực tiễn nhanh nhất. Lần đầu tiên, chương trình hành động chung được xây dựng đồng thời với văn kiện, thay vì chờ nghị quyết rồi mới cụ thể hóa như trước đây. Điều này có ý nghĩa bảo đảm cho những quyết sách mang tính chiến lược của Đảng ta được tổ chức thực hiện ngay sau đại hội.

Cấu trúc báo cáo cũng được rút gọn, súc tích, song từng mục, từng chương thể hiện rõ mục tiêu, đầu việc, rõ chủ thể chịu trách nhiệm, rõ giải pháp, rõ kết quả kỳ vọng.

Ví dụ, trong Báo cáo chính trị đã xác định rõ mục tiêu xây dựng các chương trình trọng điểm quốc gia thì nội dung cũng được thể hiện rất cụ thể: Về hạ tầng đô thị là phát triển mạng lưới đường sắt nội đô tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh; về môi trường là giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường tại hai đô thị lớn này. Cùng với đó là đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, theo tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”. Tất cả nhằm khắc phục điều mà lâu nay chúng ta thường nhắc tới, đó là khâu tổ chức thực hiện nghị quyết còn hạn chế. Tính minh bạch, hành động và khả thi của văn kiện cũng giúp bảo đảm công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện được hiệu quả.

2. Theo kế hoạch, Đại hội lần thứ XIV của Đảng sẽ diễn ra vào đầu năm 2026; đại hội cấp trên trực tiếp cơ sở và đại hội đảng bộ xã, phường, đặc khu hoàn thành trước ngày 31-8; đại hội cấp tỉnh hoàn thành trước ngày 30-10-2025. Tiểu ban Văn kiện đã có văn bản hướng dẫn cụ thể, nhất là đối với các địa phương thực hiện sáp nhập để cập nhật kịp thời những định hướng chiến lược của Trung ương, trong đó có 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị (Nghị quyết số 57-NQ/TƯ, Nghị quyết 59-NQ/TƯ, Nghị quyết số 66-NQ/TƯ, Nghị quyết số 68-NQ/TƯ) vào báo cáo chính trị cấp mình. Thay vì rập khuôn, mỗi cấp ủy cần đánh giá đúng bối cảnh mới, xác định các vấn đề mới phát sinh sau sáp nhập, từ đó đưa ra giải pháp sát thực, cụ thể, dễ thực hiện và phản ánh đúng tình hình địa phương, để văn kiện trở thành “cẩm nang hành động”.

Đặc biệt, đại hội đảng bộ các cấp diễn ra trong bối cảnh đặc thù, khi chúng ta cùng lúc thực hiện nhiều công việc lớn mang tính cách mạng: Vừa sắp xếp, tinh gọn về tổ chức bộ máy - vừa sắp xếp lại đơn vị hành chính - vừa tăng tốc, bứt phá phát triển kinh tế - vừa tổ chức đại hội. Từ đó đặt ra sức ép chưa từng có, đòi hỏi cấp ủy, tổ chức Đảng phải đổi mới tư duy, tập trung trí tuệ của tập thể vào việc xây dựng báo cáo, với sứ mệnh chính trị: Vì hạnh phúc của nhân dân. Mỗi giải pháp phải gắn với nguồn lực, chủ thể thực hiện và kỳ vọng cụ thể. Từ quy hoạch không gian, phát triển hạ tầng, giải quyết việc làm đến thích ứng biến đổi khí hậu…, mọi nội dung cần rõ ràng, khả thi.

Điều quan trọng hơn, văn kiện đại hội cần có giá trị thực thi ngay, đúng như chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm: “Nghị quyết đại hội đảng các cấp từ chi bộ đến cấp ủy cấp xã, tỉnh, ngành sau đại hội là có giá trị triển khai thực hiện ngay, không chờ nghị quyết của cấp trên mới triển khai”.

Thực tiễn tại Hà Nội cho thấy, sau đại hội điểm của Đảng bộ xã Phúc Thọ và Đảng bộ phường Hoàn Kiếm, đồng loạt đảng bộ các xã, phường khác đã triển khai đại hội theo tiến độ đã được phê duyệt. Báo cáo chính trị của các đảng bộ xã, phường thể hiện rõ tinh thần chủ động, đổi mới. Nhiều địa phương đã thể hiện đặc thù và thế mạnh riêng qua báo cáo được xây dựng ngắn gọn, rõ ràng, chặt chẽ và mang tính hành động cao. Phương châm “4 dễ” - dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, giám sát thể hiện rõ trong báo cáo chính trị. Đây là minh chứng cho sự chuyển biến tích cực trong tư duy, phương pháp và cách làm của các đảng bộ xã, phường tại Hà Nội.

Từ những kết quả đáng ghi nhận ấy, nhân dân kỳ vọng vào năng lực chuyển hóa nghị quyết thành thành tựu cụ thể: Đường sá khang trang hơn, môi trường sống tốt hơn, đời sống nhân dân cải thiện rõ rệt. Nhân dân cũng đặt niềm tin rằng, quá trình đổi mới phương thức xây dựng văn kiện, với tư duy đúng, cách làm đúng và áp lực tích cực sẽ tạo ra được nhiều thành tựu mới. Khi toàn Đảng, toàn dân đồng lòng, văn kiện sẽ không chỉ là ngọn đuốc lý luận, mà sẽ trở thành hiện thực sống động trong từng con đường, mái nhà và trong cuộc sống của người dân.

Ngọn đuốc ấy đã được thắp lên. Con đường phía trước dù còn nhiều thử thách, nhưng cũng đầy hứa hẹn. Bằng khát vọng, trí tuệ và sự đồng thuận, chúng ta vững vàng tiến lên, tự tin trên con đường phát triển vì một Việt Nam hùng cường, hạnh phúc.

Bình Yên