Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên - trang nghiêm, ấm áp

Cùng các đồng nghiệp của Báo Hà Giang, chúng tôi di chuyển từ Km0 (thành phố Hà Giang) theo quốc lộ 2 khoảng 18km tới nghĩa trang, thuộc tổ 18 thị trấn Vị Xuyên, huyện Vị Xuyên. Nghĩa trang tựa lưng vào dãy núi Tây Côn Lĩnh, phía trước là dòng sông Lô. Trang nghiêm, ấm áp, xúc động là cảm nhận của hầu hết thành viên trong đoàn khi tới đây.

Anh Trần Thanh Tuấn, Tổ phó quản lý nghĩa trang, Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Vị Xuyên, người trực tiếp đón và tổ chức cho đoàn thăm viếng cho biết: Nghĩa trang được xây dựng năm 1990, hoàn thành năm 1991. Thời điểm đó, diện tích nghĩa trang chỉ có 1,2 ha. Qua 2 lần tôn tạo tới nay, nghĩa trang được quy hoạch diện tích 11,4 ha. Đây là nơi đã quy tập phần mộ của 1882 anh hùng liệt sĩ ở 33 tỉnh, thành phố trong cả nước và 1 mộ liệt sĩ tập thể. Trong đó, 254 liệt sĩ thời chống Pháp, Mỹ, còn lại là liệt sĩ trong cuộc đấu tranh bảo vệ biên giới phía Bắc của Tổ quốc. Trong các anh hùng liệt sĩ có phần mộ tại đây, còn 379 phần mộ chưa xác định được thông tin rõ ràng. 352 liệt sĩ có đầy đủ thông tin đã được gia đình, người thân làm thủ tục di chuyển hài cốt về quê an táng, thờ cúng.

Đoàn công tác của Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước do nhà báo Nguyễn Thị Minh Nhâm, Tỉnh ủy viên, Giám đốc, Tổng biên tập làm trưởng đoàn thăm, viếng Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, tháng 3-2023

Đoàn đến dâng hương tại Đền thờ Bác Hồ trong khuôn viên Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, tháng 3-2023

Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên có nhiều hạng mục xây dựng ý nghĩa. Trong đó, nổi bật là Đài hương tưởng niệm được thiết kế độc đáo, trang nghiêm. Anh Tuấn cho biết: “Đài tưởng niệm có 3 trụ chính, tượng trưng cho 3 nén hương trầm, 7 vòng tròn phía trên tượng trưng cho 7 vòng khói nhang, 7 vía các anh hùng liệt sĩ. Nhìn từ xa đài tượng niệm còn có hình dáng giống 3 khẩu súng AK dựa vào nhau khi các anh trong giờ nghỉ chiến. Vào ban đêm, trên đầu 3 khẩu súng AK ấy có giàn điện sáng màu đỏ, ngụ ý là hình ảnh các anh chiến đấu “bắn đỏ nòng súng””.

Tỉnh ủy viên, Giám đốc, Tổng biên tập BPTV, nhà báo Nguyễn Thị Minh Nhâm thắp nhang, viếng mộ liệt sĩ tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, Hà Giang

Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên, Hà Giang được quy hoạch diện tích 11,4 ha, lưng tựa dãy núi Tây Côn Lĩnh, phía trước là dòng sông Lô, được trồng rất nhiều hoa ban

Tháng 6-2016, UBND tỉnh Hà Giang và Hội Bạn chiến đấu mặt trận Vị Xuyên đã xây dựng Nhà tưởng niệm tri ân các anh hùng liệt sĩ mặt trận Vị Xuyên, tại cao điểm 468 thôn Nặm Ngặt, xã Thanh Thủy, huyện Vị Xuyên, gọi tắt là đền thờ 468. Đứng tại đền thờ, mọi người có thể quan sát được trận địa chiến đấu nằm lọt trong lòng chảo thôn Nặm Ngặt. Được quan sát trận địa, hình dung về trận đấu, khiến ai nấy đầu xúc động, cảm phục và càng khắc cốt, ghi tâm về những cống hiến, hy sinh của các anh hùng liệt sĩ.

Với quy mô, diện tích lớn, hằng ngày nghĩa trang liệt sĩ luôn có bàn tay chăm sóc của con người. Trong ảnh: Nhân viên Trung tâm Dịch vụ cấp thoát nước và môi trường huyện Vị Xuyên chăm sóc cây xanh, dọn cỏ

Theo sổ sách ghi chép của đơn vị quản lý, hằng năm, tại đây có khoảng 100 ngàn lượt khách viếng thăm. Mỗi ngày, ngoài hàng chục tổ chức đi theo đoàn, còn có rất nhiều khách lẻ đến dâng hương, viếng mộ.Với quy mô, diện tích lớn, hằng ngày nghĩa trang liệt sĩ luôn có bàn tay chăm sóc của con người. Chị Hoàng Thị Ảnh, nhân viên Trung tâm Dịch vụ cấp thoát nước và môi trường Vị Xuyên cho biết: Tháng 6-2022, nghĩa trang được trồng bổ sung hàng trăm cây hoa các loại, nhiều nhất là hoa ban đỏ, ban trắng, ban tím, cây sa mộc, mẫu đơn... Khu vực phía dưới gần mặt đường có địa thế thấp, mới được cơ quan quản lý đầu tư hệ thống tưới nước nhỏ giọt. Phía trên đang tiếp tục quy hoạch, trồng mới nên các chị vẫn phải xách nước tưới cây. Hằng tuần, đơn vị đều bố trí 6 nhân công tới chăm sóc cây xanh, dọn cỏ. Tuy công việc vất vả nhưng các chị vinh dự, tự hào vì được làm công việc ý nghĩa này.

Đoàn công tác của Đài Phát thanh - Truyền hình và Báo Bình Phước chụp hình lưu niệm với lãnh đạo Báo Hà Giang tại Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Vị Xuyên

Năm 2022, trong quá trình tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ, các đơn vị đã tìm được 9 bộ hài cốt. Trong đó, có 1 liệt sĩ sinh năm 1963, còn nguyên chứng minh nhân dân, ghi rõ thông tin quê quán huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên. Khi thực hiện giám định ADN thì trùng khớp hoàn toàn, qua đó hài cốt đã được gia đình đưa về quê an táng.Nhân kỷ niệm 76 năm Ngày thương binh - liệt sĩ, chiều 25-7-2023, Trung ương Giáo hội Phật Giáo Việt Nam tổ chức lễ cầu siêu tại đây, tối cùng ngày thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ. Ngày 26-7-2023, UBND tỉnh Hà Giang tổ chức lễ truy điệu và an táng 2 hài cốt liệt sĩ mới tìm được và nhiều hoạt động ý nghĩa khác.

Quang Minh