Ngành xây dựng và hạ tầng phục hồi mạnh, triển vọng sáng trong năm 2025
Năm 2024 chứng kiến sự bứt phá của ngành xây dựng và hạ tầng, với doanh thu và lợi nhuận đều tăng trưởng ấn tượng. Sự gia tăng đầu tư công, dòng vốn FDI kỷ lục và môi trường lãi suất thấp đã tạo động lực lớn cho doanh nghiệp trong ngành. Đà phục hồi này dự báo sẽ tiếp tục duy trì trong năm 2025, khi nhu cầu xây dựng và phát triển hạ tầng vẫn ở mức cao.
Theo đánh giá của VIS Ratings, ngành xây dựng đã ghi nhận sự cải thiện rõ rệt về kết quả tài chính trong năm 2024. Các công ty xây dựng thuộc phạm vi theo dõi đạt mức tăng trưởng tổng doanh thu 15% và lợi nhuận sau thuế 44% so với cùng kỳ năm trước (YoY).
Sự phục hồi này chủ yếu nhờ vào tăng trưởng doanh thu và biên lợi nhuận từ hoạt động xây dựng, đặc biệt trong các phân khúc xây dựng công nghiệp và hạ tầng. Bên cạnh đó, chi phí lãi vay giảm cùng với đóng góp từ các hoạt động kinh doanh khác, bao gồm ghi nhận doanh thu từ các dự án bất động sản và thanh lý tài sản, cũng đóng vai trò quan trọng thúc đẩy kết quả kinh doanh.

Kết quả tài chính của các công ty xây dựng cải thiện trong năm 2024.
Năm 2024 đánh dấu sự tăng trưởng mạnh mẽ của giá trị giải ngân đầu tư công và dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), lần lượt đạt 660.000 tỷ đồng (+4% YoY) và 25,35 tỷ USD (+9,4% YoY). Điều này tạo ra động lực quan trọng cho nhu cầu xây dựng, đồng thời giúp cải thiện biên lợi nhuận gộp trung bình của ngành lên 8,2%, so với mức 7,4% của năm 2023.
Môi trường lãi suất thấp và sự ổn định trong tổng nợ (+3% YoY) đã mang lại lợi ích đáng kể cho các công ty xây dựng, giúp tổng chi phí lãi vay giảm 14% YoY. Nhờ đó, khả năng trả nợ được cải thiện đáng kể, với tỷ lệ Nợ/EBITDA trung bình giảm từ 6,0x xuống 5,3x, trong khi tỷ lệ bao phủ lãi vay tăng từ 1,5x lên 2,7x. Tuy nhiên, dòng tiền hoạt động vẫn chịu nhiều biến động.
Theo ông Phạm Anh Tú - Chuyên viên phân tích tại VIS Ratings: " Năm 2024 đánh dấu sự phục hồi đáng kể của ngành xây dựng về doanh thu, lợi nhuận và khả năng trả nợ. Chúng tôi đánh giá rằng các động lực tăng trưởng trong các phân khúc xây dựng công nghiệp và hạ tầng sẽ tiếp tục duy trì tốt vào năm 2025, cùng với sự gia tăng trong xây dựng bất động sản dân dụng sau khi hoạt động phát triển dự án mở rộng kể từ nửa cuối năm 2024. Do đó, kết quả tài chính của các công ty xây dựng sẽ tiếp tục được cải thiện vào năm 2025”.

Lợi nhuận và dòng tiền của các doanh nghiệp vận hành hạ tầng đã được cải thiện đáng kể trong năm 2024.
Với ngành hạ tầng, năm 2024 cũng ghi nhận sự khởi sắc với mức tăng trưởng doanh thu 19% YoY và lợi nhuận ròng tăng 26% YoY, nhờ nhu cầu vận tải gia tăng trên hầu hết các phương thức vận chuyển. Hoạt động kinh tế sôi động, sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch cùng với hệ thống giao thông liên tỉnh được cải thiện đã thúc đẩy tổng lưu lượng vận tải hành khách và hàng hóa tăng 10% so với năm trước, cao hơn đáng kể so với mức trung bình 2%/năm giai đoạn 2018 - 2023.
Cùng với đó, tình hình tài chính của các doanh nghiệp hạ tầng tiếp tục ổn định khi tổng nợ chỉ tăng nhẹ 3% YoY, nhờ dòng tiền hoạt động kinh doanh cải thiện mạnh mẽ và huy động vốn chủ sở hữu thông qua phát hành cổ phiếu. Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh toàn ngành tăng 37% so với năm trước, được thúc đẩy bởi lợi nhuận cải thiện và tiến độ giải ngân vốn đầu tư công được đẩy nhanh.
Nhận định về triển vọng năm 2025, ông Nguyễn Lý Thanh Lương - Trưởng nhóm Phân tích tại VIS Ratings, chia sẻ: "Lợi nhuận và dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp hạ tầng đã được cải thiện đáng kể, trong khi mức nợ được duy trì ổn định trong năm 2024. Chúng tôi kỳ vọng năm 2025 sẽ tiếp tục là một năm tăng trưởng mạnh đối với các công ty hạ tầng. Chính phủ có kế hoạch tăng đầu tư công thêm 32% vào năm 2025, sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án hạ tầng và tạo ra dòng tiền mới cho các doanh nghiệp trong ngành. Dưới các chính sách của chính phủ để thúc đẩy bằng nhiều chính sách chính tăng trưởng GDP cao hơn trong năm 2025, nhu cầu vận tải sẽ tăng trưởng tích cực, hỗ trợ tăng trưởng doanh thu và cải thiện hiệu quả tài chính của các doanh nghiệp hạ tầng trong năm tới”./.
Theo VIS Rating, một số dự án trọng điểm như Cao tốc Bắc - Nam (Cam Lâm - Vĩnh Hảo, Diễn Châu - Bãi Vọt), đường cao tốc liên tỉnh (Tân Phú - Bảo Lộc) và các dự án mở rộng cảng biển (Chu Lai, Lạch Huyện) đã hoàn thành trước tiến độ, góp phần củng cố dòng tiền cho các doanh nghiệp hạ tầng. Đồng thời, 30 doanh nghiệp hạ tầng niêm yết có doanh thu cao nhất trong ngành đã tăng vốn chủ sở hữu thêm 8% thông qua phát hành cổ phiếu nhằm giảm nợ và tài trợ cho chi phí đầu tư.