Ngăn chặn thực phẩm bẩn từ khâu giết mổ

Để ngăn chặn triệt để tình trạng này, rất cần cơ quan chức năng giám sát chặt chẽ từ trang trại tới bàn ăn và kiên quyết xóa bỏ những cơ sở giết mổ trái phép, ngăn chặn thực phẩm bẩn từ khâu giết mổ.

Lực lượng chức năng kiểm tra đàn lợn trước khi giết mổ lợn tại Công ty cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam (xã Xuân Mai). Ảnh: Ánh Dương

73% cơ sở giết mổ không được phép hoạt động

Công an thành phố Hà Nội vừa khởi tố 3 vụ vi phạm an toàn thực phẩm liên quan đến thịt lợn nhiễm bệnh, tiêu thụ hàng nghìn ki lô gam thịt bẩn, nguy hiểm tới sức khỏe người tiêu dùng. Ngoài ra, còn có nhiều vụ thực phẩm bẩn không rõ nguồn gốc, xuất xứ ở các tỉnh, thành phố cũng bị các cơ quan chức năng bắt giữ và tiêu hủy. Điều này cho thấy vẫn còn “kẽ hở” trong công tác giết mổ gia súc, gia cầm.

Theo Chi cục Chăn nuôi, thủy sản và Thú y Hà Nội, hiện trên địa bàn thành phố Hà Nội có 701 cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm, trong đó lực lượng chức năng đang kiểm soát hoạt động giết mổ của 150 cơ sở; lượng thịt được kiểm soát cung cấp ra thị trường khoảng 550 tấn/ngày (chiếm khoảng 60% nhu cầu thịt tiêu thụ trên thị trường Hà Nội). Các điểm giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ, thủ công vẫn tồn tại với số lượng lớn; hoạt động giết mổ rất đa dạng, rải rác tại các xã, phường, gây khó khăn cho công tác quản lý, kiểm dịch và có nguy cơ gây dịch bệnh, mất an toàn vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và ô nhiễm môi trường. Điều đáng nói là các điểm giết mổ nhỏ lẻ luôn hoạt động hết công suất, còn các cơ sở giết mổ tập trung lại hoạt động cầm chừng.

Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ thực phẩm Vinh Anh (xã Thường Tín) Đào Quang Vinh cho biết, năm 2012, nhà máy chế biến thịt lợn sạch chính thức đi vào hoạt động, với công suất giết mổ 600 con mỗi ngày nhưng đến nay, mỗi ngày cũng chỉ giết mổ được 50 con. “Việc huy động các điểm giết mổ nhỏ lẻ xung quanh khu vực vào nhà máy giết mổ không thực hiện được, vì chi phí tại cơ sở giết mổ tập trung cao, trong khi lò giết mổ nhỏ lẻ chi phí thấp”, ông Đào Quang Vinh cho hay.

Theo Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) Phan Quang Minh, hiện cả nước có 24.858 cơ sở giết mổ nhỏ lẻ nhưng mới chỉ có 6.756 cơ sở có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (chiếm 27%), còn lại 18.102 cơ sở không có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và không được chính quyền địa phương cho phép hoạt động (chiếm 73%). Do đó, hoạt động giết mổ còn chưa được kiểm soát triệt để, một số cơ sở giết mổ vi phạm pháp luật thú y, vẫn thu gom, giết mổ gia súc mắc bệnh, nghi mắc bệnh.

Nguyên nhân của tình trạng trên là do theo quy định của Luật Thú y, không thực hiện kiểm dịch động vật, sản phẩm động vật nội tỉnh. Điều này gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc kiểm soát, truy xuất nguồn gốc. Ngoài ra, chính quyền một số địa phương vẫn chưa quan tâm đúng mức đến công tác quản lý hoạt động giết mổ động vật nên hoạt động giết mổ còn diễn ra tự phát, với nhiều cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, không phép vẫn tồn tại.

Tăng cường thanh tra đột xuất

Theo Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Lan Vinh (xã Phù Đổng) Nguyễn Thị Lan, để công khai, minh bạch thực phẩm lưu thông trên thị trường, bảo đảm an toàn thực phẩm, chính quyền địa phương cần xử lý dứt điểm cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, không được phép hoạt động nhưng vẫn tồn tại trong khu dân cư. Việc này không chỉ xóa bỏ điểm giết mổ nhỏ lẻ, mà còn tạo điều kiện cho các cơ sở giết mổ tập trung hoạt động ổn định, cung cấp thực phẩm sạch cho thị trường.

Còn theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Tạ Văn Tường, để ngăn chặn thực phẩm không rõ nguồn gốc, Sở sẽ đẩy mạnh tuyên truyền các quy định về giết mổ, buôn bán động vật, sản phẩm động vật, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong sử dụng sản phẩm động vật bảo đảm vệ sinh thú y, vệ sinh an toàn thực phẩm; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là thanh tra, kiểm tra đột xuất về thú y, an toàn thực phẩm đối với cơ sở giết mổ động vật; xử lý triệt để theo quy định pháp luật đối với cơ sở giết mổ động vật không phép, không bảo đảm điều kiện vệ sinh thú y, an toàn thực phẩm và không được nhân viên thú y thực hiện kiểm soát giết mổ theo quy định.

Liên quan đến vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho rằng, các địa phương cần kiểm soát chặt chẽ từ khâu giết mổ, đẩy mạnh xây dựng các cơ sở giết mổ tập trung; kiên quyết chấm dứt hoạt động giết mổ nhỏ lẻ, tự phát và chuyển toàn bộ hoạt động giết mổ sang mô hình tập trung.

“Cần tăng cường nhân lực hoặc xây dựng cơ chế, chính sách để cơ quan quản lý chuyên ngành chăn nuôi thú y cấp tỉnh ký hợp đồng với nhân viên thú y thực hiện kiểm soát giết mổ; chủ động bố trí nguồn kinh phí của địa phương để thực hiện các chương trình giám sát an toàn thực phẩm đối với thịt gia súc, gia cầm; sử dụng phần mềm quản lý dữ liệu cơ sở giết mổ để truy xuất nguồn gốc gia súc, gia cầm. Có như vậy mới ngăn chặn được tình trạng thực phẩm bẩn tuồn ra thị trường”, Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nói.

Ngọc Quỳnh