Mùa cỏ ruộng

Mùa cỏ ruộng bắt đầu khi mưa đến. Dưới chân ruộng sâu, nước ngập xâm xấp. Những mầm xanh của thân rạ còn sót lại đón nhận nguồn nước mát mà bật lá xanh tươi rỡ ràng. Vào lúc này, ven bờ ruộng có rất nhiều cua. Tôi bắt gặp hình ảnh bà mẹ Jrai đang xắn váy mò mẫm bắt từng con cua bỏ giỏ. Bóng mẹ đơn lẻ bên đàn cò trắng xa xa giữa ruộng đồng khiến lòng tôi dấy lên bao niềm thương mến về sự tảo tần, chịu thương chịu khó. Hẳn trong lòng mẹ đang nghĩ về bữa cơm chiều với nồi canh cua ngon lành nấu lẫn với rau trong vườn và niềm thích thú của những đứa con khi gặm chiếc càng cua ngọt lừ.

Trên những thửa ruộng cạn, mới ngày nào còn trơ đất nứt nẻ vì nắng hạn giờ đây cỏ cũng lên xanh. Cỏ mơn mởn dưới nắng mai dịu dàng làm ánh lên sắc màu tươi mới. Tôi khẽ khàng đưa đôi bàn tay vuốt lên mặt cỏ mà cảm nhận được độ êm mát của tấm thảm nhung mùa hạ. Ngay bên cạnh, đàn bò đang thong dong gặm cỏ. Có chú bê con lẵng nhẵng theo chân mẹ, thi thoảng hứng chí chạy loanh quanh rồi lăn kềnh ra tắm nắng. Bác bò già uể oải gặm cỏ, đôi mắt nâu buồn ươn ướt ngước lên nhìn tôi ra chiều thân thiện lắm. Mùa cỏ ruộng cũng là mùa yêu thích của những cô, cậu bé chăn bò. Chúng rủ nhau tập trung ngồi dưới bóng cây to mà chơi đùa, yên tâm rằng đàn bò nhà mình thể nào cũng no nê vì mùa cỏ tốt tươi.

Mùa cỏ ruộng bên dòng sông Ba. Ảnh: Nguyễn Trung

Đối với những đám ruộng sát đường cái, người nông dân thường dựng lên những hàng rào tre. Bên đồng cỏ xanh, chiếc hàng rào tre bạc phếch theo nắng gió thời gian ấy như một đường diềm gợi cảm, tô điểm cho cánh đồng thêm xinh. Nổi bật trên nền xanh cỏ ruộng là những nhà chòi xinh xinh như cái tổ chim bằng gỗ đứng vững chãi, sàn lát gỗ tạp, trên áp mái tôn. Trước đây, người nông dân dùng chòi để cất lúa, giờ thì họ dùng làm nơi nghỉ ngơi giữa buổi làm đồng. Mùa cỏ ruộng, những ngôi nhà chòi trở nên vắng lặng. Chúng đang nhẫn nại chờ mùa lúa mới.

Thời gian ruộng nghỉ tầm tháng rưỡi. Khi những cơn mưa trút xuống đều đặn hơn, ruộng ngâm nước đủ ngấu, người dân bắt đầu dùng máy cày đất lật từng tảng cỏ ruộng lên. Khi bị vùi cùng bùn nâu, cỏ ruộng tạo thành thứ phân bón tự nhiên rất tốt cho mùa sau. Đợi một thời gian cho cỏ mục, bà con bừa kỹ thêm lần nữa. Lúc này, mặt ruộng láng bóng màu bùn non mát rượi. Mùi bùn thơm nồng vị đất mới. Mọi thứ đã chuẩn bị xong cho kỳ gieo hạt, gửi gắm bao ước vọng của người nông dân về một vụ lúa vàng trong tương lai.

MAI HƯƠNG