Liệu pháp nhắm trúng đích trong điều trị ung thư sử dụng độ chính xác của chùm tia proton
Cậu bé Jordan Tan, 10 tuổi, đã có trải nghiệm điều trị liệu pháp proton – đây là một phương pháp xạ trị giúp thu nhỏ khối u não và giảm thiểu nguy cơ tổn thương đến các mô khỏe mạnh xung quanh.
Bệnh nhi Jordan Tan nằm im khi cỗ máy xoay quanh cơ thể của bé và phát ra tiếng kêu lớn vo vo. Máy đang tiến hành nhắm mục tiêu vào khối u ung thư trong não bệnh nhi.
Quá trình quay dừng lại và máy bắn ra một luồng tia mạnh các hạt để tiêu diệt các tế bào ung thư.
Chùm tia này chính xác đến mức các hạt trong tia chiếu tiếp cận khối u và không ảnh hưởng đến khu vực xung quanh. Bằng cách bảo vệ các tế bào não khỏe mạnh khác khỏi bức xạ dư thừa, chùm tia này đã làm giảm nguy cơ phát sinh tác dụng phụ ở bệnh nhi 10 tuổi này.
Bé Jordan đã trải qua điều trị liệu pháp proton, đây là một hình thức xạ trị bổ sung cho các phương pháp điều trị truyền thống như hóa trị.
Liệu pháp proton giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân ung thư và lợi ích điều trị bao gồm:
- Hạn chế phơi nhiễm bức xạ ảnh hưởng các mô khỏe mạnh
- Tác dụng phụ ngắn hạn và dài hạn ít hơn
- Hiệu quả trong điều trị khối u phức tạp nằm gần các cơ quan nhạy cảm
- Có khả năng làm giảm nguy cơ ung thư thứ phát
Liệu pháp proton tại Bệnh viện Mount Elizabeth
Bệnh viện Mount Elizabeth Novena (MNH) đã khai trương Trung tâm Liệu pháp Proton vào ngày 11 tháng 5 năm 2023. Đây là cơ sở có trị giá 78 triệu đô la Singapore, mất 5 năm để lên kế hoạch và Mount Elizabeth là một trong những bệnh viện tư nhân tại Đông Nam Á sớm sở hữu trung tâm liệu pháp proton.
Bệnh nhi Jordan đã thường xuyên tham gia các buổi điều trị liệu pháp proton tại bệnh viện trong 2 tháng, và cậu bé hoạt bát này đặc biệt rất thích thú chiếc máy chiếu tia kỳ lạ và tối tân tại trung tâm.
"Cỗ máy này siêu to và có thể di chuyển (xoay) theo hình bầu dục. Căn phòng đi vào rất lạnh để tránh làm máy không bị quá nhiệt. Các cô điều dưỡng đã đắp cho cháu vài cái chăn và dùng túi chườm nước ấm để giúp cháu cảm thấy thoải mái hơn", Jordan nói.
Chùm tia Proton khác Photon thế nào?
Trong xạ trị, tia X (photon) được chiếu đến khối u và mô xung quanh khối u. Tuy nhiên, các tia photon không chỉ dừng lại ở khối u mà tiếp tục xuyên qua cơ thể và vượt ra ngoài khối u.
Do đó, xạ trị có thể làm hại đến các mô khỏe mạnh xung quanh và gây ra các tác dụng phụ đáng kể như mệt mỏi, buồn nôn, rụng tóc, suy giảm nhận thức, mất thính lực và vấn đề da liễu.
Chùm tia proton lại nhắm chính xác vào các cơ quan có ung thư, làm giảm thiểu tác dụng phụ và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Hãy coi chùm tia proton giống như một cây bút chiếu laser chỉ chiếu vào một khu vực cụ thể, trong khi chùm tia xạ trị truyền thống thì giống như một đèn rọi chiếu sáng trên diện rộng hơn.
Một trải nghiệm điều trị cá nhân hóa
Liệu pháp proton đòi hỏi quy trình chuẩn bị chi tiết và kỹ lưỡng trước khi bắt đầu.
Để đảm bảo nhắm mục tiêu chính xác vào khối u, Jordan đã được chụp CT mô phỏng. Trong quá trình này, nhóm chuyên gia xạ trị đã chụp CT cơ thể của bé, sau đó bác sĩ xạ trị ung thư sẽ thiết lập bản đồ đường viền của khối u não và các cơ quan nội tạng khác để xây dựng kế hoạch điều trị. Chuyên gia vật lý sẽ điều chỉnh các chùm tia proton từ nhiều hướng để tập trung vào khối u với cường độ tối ưu.
Các thiết bị cố định đặc biệt cũng được chuẩn bị để hạn chế bệnh nhân chuyển động trong quá trình điều trị. "Vào ngày đầu tiên, họ đã làm một mũ bảo hiểm đặc biệt cho cháu để giữ đầu cố định," Jordan nói. Việc cố định vị trí cơ thể và đầu bệnh nhi nhằm đảm bảo khối u được nhắm mục tiêu chính xác, giảm thiểu phơi nhiễm bức xạ ảnh hưởng đến các mô xung quanh.
Cuối cùng, bác sĩ chuyên khoa xạ trị ung thư sẽ đánh giá phác đồ điều trị và kích hoạt chùm tia proton.
Bé Jordan không hề cảm thấy cô đơn trong suốt các buổi điều trị liệu pháp proton. Cậu bé chia sẻ rằng: "Cô y tá Mona và cô Elizabeth rất tốt với cháu. Các cô giúp cháu thoải mái hơn và nói chuyện cùng cháu qua micrô trong suốt quá trình điều trị khi cháu phải ở một mình trong phòng với chiếc máy".
Bảy tháng sau khi liệu pháp proton kết thúc, cậu bé đã có thể đi lại bình thường.
Jordan chia sẻ, "Cháu cảm thấy dần khỏe hơn mỗi ngày. Bây giờ cháu có thể đến trường và quay trở lại cuộc sống bình thường! Cháu thích nói chuyện với bạn bè, đạp xe, bơi lội, tập thể dục và chơi điện tử".
Đáp ứng nguyện vọng của bệnh nhân
Tại Bệnh viện Mount Elizabeth Novena MNH, quá trình điều trị thường được tiến hành trong thời gian từ 5 ngày/ tuần và kéo dài tối đa khoảng 6 – 7 tuần. Thời gian mỗi buổi điều trị là khoảng 30 – 40 phút, trong khi xạ trị thực tế chỉ mất 5 phút. Điều trị thường không gây đau và bệnh nhân có thể tiếp tục sinh hoạt bình thường sau mỗi buổi điều trị.
Liệu pháp proton có thể chỉ định để điều trị khối u vùng đầu và cổ, cũng như ung thư tuyến tiền liệt. Ở những bệnh nhân dưới 25 tuổi, liệu pháp này cũng được chỉ định để điều trị ung thư cột sống và vùng chậu.
Trước đây, bệnh nhân ở Singapore phải đi ra nước ngoài để điều trị liệu pháp proton, nhưng giờ đây người dân đã có thể tiếp cận phương pháp này tại cơ sở bệnh viện Mount Elizabeth Novena.
Tìm hiểu thêm về liệu pháp proton
Liệu pháp proton được chỉ định để điều trị nhiều loại ung thư, thường kết hợp với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật và hóa trị. Liệu pháp cũng được chỉ định để điều trị ung thư còn sót lại hoặc tái phát sau xạ trị tia X.
Tại Singapore, Bộ Y tế đã quy định danh mục chỉ định các loại ung thư cho phép điều trị bằng liệu pháp proton:
- Khối u não
- Khối u vùng đầu và cổ
- Ung thư gan
- U lympho
- Ung thư thực quản
- Khối u tuyến yên
- Ung thư tuyến tiền liệt
- Sarcoma
- Khối u cột sống
Liệu pháp proton không phù hợp với những bệnh nhân đang mang thai hoặc mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống, xơ cứng bì và các bệnh rối loạn mô liên kết khác.
Để biết thêm chi tiết và nhận thông tin tư vấn từ Bác sĩ Lee Kim Shang – Chuyên gia xạ trị ung thư tại Bệnh viện Mount Elizabeth Singapore, vui lòng liên hệ:
Văn phòng đại diện Tập đoàn Y tế Parkway tại Hà Nội
Tầng 5, số 110 Bà Triệu, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
Hotline: 0988 155 855 hoặc 084 308 3637
Email: info@parkway.com.vn
FB page: https://www.facebook.com/parkwayhanoi