Liên kết tiêu thụ nông sản: Làm sao để tránh 'vỡ trận'?

Mô hình sản xuất chè an toàn nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững được Trung tâm Khuyến nông tỉnh thực hiện tại xã Mỹ Bằng (Yên Sơn) từ cuối năm 2018 đến năm 2019 với quy mô 30 ha. Sản xuất đúng quy trình, chăm sóc đúng kỹ thuật, nhờ thế năng suất chè bình quân của các hộ dân tham gia mô hình đạt trên 23 tấn/ha/năm, cao hơn so với sản xuất đại trà 6 tấn/ha. Cùng với việc thực hiện mô hình, đơn vị này cũng trực tiếp kết nối với Công ty cổ phần Chè Mỹ Lâm ký hợp đồng thu mua gần 700 tấn chè búp tươi cho các hộ thực hiện với giá thu mua 5.000 đồng/kg, cao hơn giá bán ngoài thị trường 300 đồng/kg.

Ông Bàng Minh Hạnh, Phó Giám đốc Hợp tác xã sản xuất chế biếnchè Kim Quan kiểm tra chất lượng chè.

Sau thành công của mô hình này, Trung tâm Khuyến nông tỉnh tiếp tục nhân rộng mô hình ra vùng chè của xã Kim Quan (Yên Sơn). Ông Bàng Minh Hạnh, Phó Giám đốc Hợp tác xã sản xuất, chế biến chè Kim Quan cho biết, qua kết nối của Trung tâm khuyến nông tỉnh, đơn vị đứng ra thu mua trên 30 tấn chè búp tươi cho các hộ thực hiện mô hình, với mức giá bình quân 11.000 đồng/kg để chế biến chè thành phẩm. Sản phẩm hiện được người tiêu dùng đánh giá khá tốt và đang được cả chính quyền và hợp tác xã xây dựng thành sản phẩm chủ lực của Kim Quan.

Đây là một trong 4 mô hình mà Trung tâm Khuyến nông tỉnh đứng ra kết nối giữa người sản xuất với doanh nghiệp trong 6 tháng đầu năm. Ngoài mô hình chè, đã có nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã đứng ra thu mua nông sản cho nông dân, như Công ty cổ phần Chè Mỹ Lâm tiếp tục bao tiêu trên 135 tấn chè búp tươi cho người trồng chè; Trang trại Bò sữa Tuyên Quang thuộc Chi nhánh Công ty TNHH MTV Bò sữa Việt Nam thu mua trên 40 tấn ngô sinh khối làm thức ăn chăn nuôi thuộc mô hình thử nghiệm giống ngô mới VN 172 tại xã Tràng Đà (TP Tuyên Quang).

Sau mô hình trồng rau trái vụ thành công tại xã vùng cao Hồng Thái, Trung tâm Khuyến nông tỉnh tiếp tục phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp Na Hang xây dựng mô hình trồng rau trái vụ tại xã Khau Tinh.

Ngay sau khi mô hình có sản phẩm, Trung tâm Khuyến nông tỉnh đã kết nối với Công ty TNHH Vật tư nông sản Trần Vũ thu mua rau cho người dân. Tuy nhiên, theo anh Bàn Văn Ta, Giám đốc Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Khau Tinh, do trồng tập trung, lại cùng thời điểm, nên lượng rau đến thời điểm thu hoạch cùng một lúc lên đến trên 20 tấn. Trong khi phía doanh nghiệp lại thu mua nhỏ lẻ, trên dưới 1 tấn/lần, mỗi lần thu mua cách nhau 4 - 5 ngày. Theo hợp đồng ký kết, hợp tác xã không được bán rau cho đơn vị khác, trong khi thời gian doanh nghiệp đến thu mua giãn cách khiến diện tích rau chưa được thu hoạch quá tuổi bị sâu tấn công, nứt dẫn đến nấm mốc, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Số lượng rau này được doanh nghiệp bao tiêu hỗ trợ trên 10 triệu đồng để khắc phục.

Để khắc phục tình trạng này, trong thời gian tới, ngoài rau bắp cải, HTX sẽ trồng thêm bí thơm, khoai tây... Cách làm của Hợp tác xã lần này là mỗi lứa chỉ gieo trồng trên diện tích 5.000 m2 và sẽ cách nhau từ 8 - 10 ngày, tránh hiện tượng rau thu hoạch cùng lúc, ảnh hưởng đến tiến độ thu mua của doanh nghiệp.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lê Anh Tuấn cho biết, để tiếp tục hình thành những chuỗi liên kết sản xuất - tiêu thụ giữa người dân với doanh nghiệp, hợp tác xã, trong năm nay, đơn vị sẽ rà soát lại toàn bộ các chuỗi, củng cố những chuỗi liên kết đã thành công. Đối với những chuỗi liên kết chưa thành công, Trung tâm Khuyến nông tỉnh sẽ trực tiếp đứng ra tìm nguyên nhân, tiếp tục kết nối doanh nghiệp khác, hạn chế tối đa tình trạng “đem con bỏ chợ”, tạo niềm tin cho người nông dân. Vì chỉ khi hình thành những chuỗi liên kết - tiêu thụ nông sản bền chặt, sản xuất nông nghiệp của tỉnh mới phát triển theo hướng hàng hóa.

Bài, ảnh: Trần Liên