Khi nào triển khai kiểm định khí thải xe máy?
Trước thông tin xe mô tô, xe gắn máy trên 5 'tuổi' phải thực hiện kiểm định khí thải định kỳ, nhiều người dân lo ngại về việc ùn tắc kiểm định khi số lượng phương tiện này đang tham gia giao thông rất lớn.
Chưa thực hiện từ ngày 1/1/2025
Liên quan đến nội dung kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy được quy định tại Thông tư 47/2024 của Bộ GTVT đang thu hút sự quan tâm của dư luận những ngày qua, đại diện Cục Đăng kiểm VN cho biết, Luật Trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) đường bộ đã được Quốc hội thông qua đã quy định: Xe mô tô, xe gắn máy chỉ thực hiện kiểm định về khí thải. Việc kiểm định khí thải thực hiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và được thực hiện tại các cơ sở kiểm định khí thải đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia.
Ngoài ra, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 cũng quy định: Phương tiện giao thông vận tải phải được cơ quan đăng kiểm kiểm định, xác nhận đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường theo quy định của pháp luật và điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
Đồng thời, tại Điểm b khoản 2 Điều 102 Luật này cũng đã giao Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với Bộ GTVT trình Thủ tướng Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ lưu hành ở Việt Nam.
"Như vậy việc kiểm soát khí thải phương tiện cơ giới đường bộ nói chung và của xe mô tô, xe gắn máy nói riêng, thực hiện theo Luật Bảo vệ môi trường và Luật TTATGT đường bộ.
Về thời gian thực hiện việc kiểm định và áp dụng mức quy chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy sẽ thực hiện theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ cũng tương tự như kiểm soát khí thải xe ô tô trước đây; chứ không phải bắt buộc thực hiện ngay theo hiệu lực của Luật TTATGT đường bộ (1/1/2025).
Gần 3.000 cơ sở đảm bảo triển khai kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy
Theo đại diện Cục Đăng kiểm VN, khi thực hiện lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy lưu hành được Thủ tướng Chính phủ ban hành sẽ phát sinh nhu cầu rất lớn, có thể dẫn đến ùn tắc phương tiện đến kiểm định khí thải do số lượng cơ sở kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy không đáp ứng được nhu cầu kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy theo quy định của Luật TTATGT đường bộ.
Cục Đăng kiểm VN đã chủ động các phương án giải quyết vấn đề trên. Trong đó, chuẩn bị cơ sở pháp lý, vật chất kỹ thuật, phát triển các cơ sở kiểm định khí thải bằng việc tham mưu xây dựng trình Bộ GTVT ban hành 3 thông tư liên quan đến nội dung này.
Mặt khác, thời gian tới, Bộ GTVT sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong việc xây dựng và hoàn thiện lộ trình áp dụng kiểm tra khí thải xe mô tô, xe gắn máy để trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trên nguyên tắc đảm bảo phù hợp với thực tế, giảm thiểu đến mức thấp nhất gây xáo động, ảnh hưởng đến nhu cầu sử dụng phương tiện của người dân nhưng vẫn phải đảm bảo mục tiêu về môi trường.
Đồng thời, báo cáo Chính phủ trình Quốc hội bổ sung giá dịch vụ kiểm định khí thải vào danh mục giá dịch vụ đăng kiểm để Bộ GTVT có căn cứ ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật và ban hành giá dịch vụ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy theo quy định của pháp luật về giá.
Về cơ sở vật chất phục vụ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, không đòi hỏi quá nhiều yêu cầu. Cục Đăng kiểm VN cho biết, ngoài việc phải trang bị thiết bị kiểm tra khí thải và máy tính có kết nối mạng thì diện tích tối thiểu quy định cho khu vự kiểm định khí thải là 15 m2/1 thiết bị và có thể dùng chung với hoạt động bảo dưỡng, sửa chữa xe.
Ngoài việc sử dụng các cơ sở đăng kiểm xe cơ giới đang sẵn có để kết hợp thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) và Cục Đăng kiểm VN nghiên cứu rà soát kỹ từ kinh nghiệm một số nước trong khu vực, phối hợp cùng Hiệp hội các nhà sản xuất, nhập khẩu xe máy Việt Nam (VAMM) đề xuất sử dụng các cơ sở bảo hành, bảo dưỡng xe mô tô, xe gắn máy của các đại lý bán xe thuộc Hiệp hội VAMM và các cơ sở xã hội hóa để tham gia thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy.
Qua rà soát, tính đến thời điểm hiện tại trên cả nước sẽ có gần 3.000 cơ sở đảm bảo cho việc triển khai thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy và hạn chế đến mức thấp nhất không để xảy ra tình trạng ùn tắc có thể xảy ra tại các cơ sở kiểm định khí thải. Mặt khác còn tiết kiệm được chi phí đầu tư cơ sở vật chất cho việc kiểm định khí thải của xe mô tô, xe gắn máy, từ đó sẽ giúp cho giá dịch vụ kiểm định khí thải sẽ được thấp nhất có thể, giúp cho người dân không phải bị mất nhiều chi phí cho việc thực hiện kiểm định khí thải phương tiện của mình.
"Song song với việc tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật về kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, Cục Đăng kiểm VN cũng sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến để nâng cao ý thức, nhận thức và hiểu biết của người dân, hiệu quả, lợi ích mang lại trong việc tuân thủ quy định của pháp luật về môi trường, trách nhiệm chăm sóc, bảo dưỡng xe,…. Đồng thời, tổ chức tập huấn cho đăng kiểm viên, nhân viên nghiệp vụ, để các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị cơ sở vật chất kỹ thuật, nguồn nhân lực nhằm đảm bảo cho việc triển khai thực hiện kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy", đại diện Cục Đăng kiểm VN nhấn mạnh.
Nhiều giải pháp rút ngắn thời gian kiểm định khí thải
Cục Đăng kiểm VN cũng cho biết, nhằm giảm số lượng xe phải đến cơ sở kiểm định khí thải, Thông tư 47/2024 quy định, đối với xe mô tô, xe gắn máy có thời gian sử dụng đến 5 năm, Cục Đăng kiểm VN thực hiện cấp giấy chứng nhận kiểm định khí thải trên phần mềm quản lý kiểm định trên cơ sở kết quả chứng nhận chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (ATKT & BVMT) xe mô tô, xe gắn máy trong sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu lấy từ dữ liệu của Cục Đăng kiểm VN kết hợp cơ sở dữ liệu về đăng ký, quản lý xe cơ giới của Bộ Công an.
Chủ xe không phải nộp hồ sơ kiểm định khí thải và không phải mang xe đến cơ sở đăng kiểm để kiểm định khí thải; góp phần giảm ùn tắc tại các cơ sở kiểm định khí thải trong giai đoạn đầu thực hiện việc kiểm định khí thải.
Mặt khác, Thông tư cũng quy định giấy chứng nhận kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy là giấy chứng nhận điện tử, được tích hợp dữ liệu với tài khoản định danh điện tử của chủ xe. Điều này sẽ giảm được thời gian in, dán tem kiểm định lên xe khi trả kết quả kiểm định góp phần làm tăng năng suất, giảm chi phí thực hiện kiểm định khí thải.
Theo Cục Đăng kiểm VN, để tránh ùn tắc kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy, Vụ KHCN&MT và Cục Đăng kiểm VN trong quá trình phối hợp với cơ quan chuyên môn thuộc Bộ Tài nguyên Môi trường xây dựng trình Chính phủ ban hành lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành; sẽ có nghiên cứu, đề xuất kiến nghị về thời gian áp dụng các mức tiêu chuẩn khí thải sao cho đảm bảo thời gian chuẩn bị, thích ứng phục vụ người dân và doanh nghiệp.
Cùng với đó, việc xây dựng chu kỳ kiểm định khí thải phù hợp cũng là giải pháp căn cơ. Theo đó, với xe có thời gian sản xuất đến 5 năm sẽ được Cục Đăng kiểm VN tự động thực hiện cấp chứng nhận nhận kiểm định khí thải. Xe sản xuất trên 5 năm đến 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải là 24 tháng/lần và xe trên 12 năm, chu kỳ kiểm định khí thải là 12 tháng/lần.
Việc xây dựng chu kỳ kiểm định trên theo Cục Đăng kiểm VN dựa trên kết quả khảo sát nghiên cứu, đánh giá thực tế và tham khảo việc áp dụng chu kỳ kiểm định khí thải xe mô tô, xe gắn máy của các nước trên thế giới đã và đang áp dụng, ví dụ như: Đài Loan, Nhật Bản, Thái Lan,…