Khai thác lợi thế, tạo bước đột phá, lan tỏa trong phát triển kinh tế vùng, liên vùng

Tập trung xây dựng tuyến đường Đông - Tây (giai đoạn I). Ảnh: Anh Tuấn

Khơi thông các nguồn lực

Ninh Bình là một trong 3 tỉnh, thành phố vùng đồng bằng Sông Hồng (cùng thành phố Hà Nội và tỉnh Quảng Ninh) và một trong 8 tỉnh, thành phố trong cả nước có di sản thế giới. Nhưng Ninh Bình là địa phương duy nhất trong cả nước và khu vực Đông Nam Á sở hữu Di sản kép, được Tổ chức UNESCO ghi danh Quần thể danh thắng Tràng An là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới vào năm 2014.

Năm 2022, tại Lễ kỷ niệm 50 năm Công ước về Bảo vệ di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, Tổng Giám đốc UNESCO ghi nhận Quần thể danh thắng Tràng An là một trong những mô hình mẫu mực, tiêu biểu nhất trên thế giới về sự kết hợp thành công giữa phát triển kinh tế và du lịch bền vững.

Trải qua hơn 30 năm tái lập tỉnh, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Ninh Bình đã phát huy truyền thống đoàn kết, quyết tâm, đồng lòng, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, nỗ lực phấn đấu và đã đạt được nhiều thành tựu to lớn. Từ một tỉnh thuần nông, quy mô nhỏ và tốc độ tăng trưởng chậm, chưa vững chắc và mang nặng tính chất tự cung, tự cấp với nền nông nghiệp lạc hậu; công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nhỏ lẻ, phát triển manh mún; thương mại, dịch vụ chậm phát triển, đến nay Ninh Bình đã có bước phát triển vượt bậc.

Với tinh thần đổi mới, dám nghĩ, dám làm, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Ninh Bình các thời kỳ đã sớm nhận diện được tiềm năng, lợi thế riêng có, cơ hội, thách thức ở từng giai đoạn cụ thể; tập trung ý chí, quyết tâm triển khai những đột phá chiến lược để giải quyết các mâu thuẫn nội tại, chuyển đổi mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại phương thức phát triển từ "nâu" sang "xanh", khơi thông và sử dụng hiệu quả các nguồn lực thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế - xã hội của tỉnh.

Qua các nhiệm kỳ Đại hội, Đảng bộ tỉnh đã lựa chọn quan điểm phát triển, dần định hình hướng đi, lĩnh vực ưu tiên vừa có tính kế thừa, vừa có tính đột phá nhằm phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh của địa phương, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế, trọng tâm là tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, tạo nên những bước chuyển biến mạnh mẽ về kinh tế - xã hội của tỉnh.

Đến nay, Đảng bộ tỉnh Ninh Bình đã định hình rõ quan điểm phát triển kinh tế theo hướng nhanh và bền vững, tập trung vào 3 trụ cột động lực để tăng trưởng kinh tế: Công nghiệp phụ trợ công nghệ cao, công nghệ sạch; nông nghiệp hữu cơ, sinh thái, tiên tiến; phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn.

Theo đó, mục tiêu xuyên suốt nhất quán là: trở thành tỉnh phát triển khá, là trung tâm du lịch, dịch vụ văn hóa-xã hội, môi trường-sinh thái chuyên biệt, đặc sắc của vùng và đất nước; là trung tâm lớn về công nghiệp văn hóa; là một trung tâm công nghiệp cơ khí ô tô hiện đại hàng đầu đất nước, một cực tăng trưởng của vùng đồng bằng Sông Hồng; là địa bàn chiến lược vững chắc về quốc phòng và an ninh; là nơi Nhân dân có mức sống và chất lượng sống khá giả, tổ chức đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện.

Với những chủ trương đúng đắn, mặc dù trong năm 2023, tình hình kinh tế- xã hội của tỉnh gặp rất nhiều khó khăn do ảnh hưởng của hậu đại dịch COVID-19 và diễn biến bất thường của tình hình thế giới, nhưng kinh tế của tỉnh tiếp tục đạt được mức tăng trưởng.

Kinh tế-xã hội của tỉnh tiếp tục đạt nhiều kết quả tích cực và toàn diện, cơ bản đạt được mục tiêu tổng quát đề ra, hoàn thành và hoàn thành vượt mức 12/15 chỉ tiêu chủ yếu (trong đó có 10 chỉ tiêu hoàn thành vượt mức). Tổng sản phẩm xã hội (GRDP) trên địa bàn tỉnh năm 2023 ước đạt 53.389,7 tỷ đồng, tăng 7,27% so với năm 2022, xếp thứ 23/63 tỉnh, thành phố, cao hơn mặt bằng chung của cả nước. Trong đó: Khu vực nông-lâm-thủy sản tăng 2,86%; khu vực công nghiệp-xây dựng tăng 2,95%; khu vực dịch vụ tăng mạnh, đạt 13,23%. GRDP bình quân đầu người ước đạt 88,03 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng ngành dịch vụ. Hết năm 2023, khu vực dịch vụ chiếm 47,1%, khu vực công nghiệp-xây dựng chiếm 42,7%, khu vực nông, lâm, thủy sản chiếm 10,2%.

Tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách

Song song với định hướng phát triển kinh tế, để liên kết vùng, tỉnh đã chỉ đạo tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách trọng tâm về xây dựng, hoàn thiện các quy hoạch ngành, lĩnh vực và địa phương. Hiện nay, tỉnh Ninh Bình đang đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện Quy hoạch tỉnh Ninh Bình thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 để báo cáo, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định; tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ: Điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Ninh Bình đến năm 2040; Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An đến năm 2030, tầm nhìn 2050; Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích Quốc gia đặc biệt Cố đô Hoa Lư đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050…; lập và phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng huyện đối với các huyện, thành phố theo quy định.

Đặc biệt, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 11-NQ/TU, ngày 26/6/2022 về phát triển bền vững vùng kinh tế ven biển Kim Sơn, giai đoạn 2022-2030; xác định xây dựng vùng kinh tế ven biển Kim Sơn thành động lực, không gian và cực tăng trưởng mới của tỉnh; phát triển kinh tế gắn với bảo vệ hệ sinh thái dự trữ sinh quyển thế giới trên nền tảng tăng trưởng xanh, bảo tồn đa dạng sinh học, bảo đảm hài hòa giữa bảo tồn, bảo vệ môi trường với phát triển kinh tế-xã hội.

Để tạo bước đột phá, lan tỏa trong phát triển kinh tế vùng, liên vùng, thời gian tới, Ninh Bình tiếp tục kiên định các mục tiêu, phát triển kinh tế - xã hội theo hướng "Xanh, bền vững và hài hòa", phát triển kinh tế đi đôi với công bằng và tiến bộ xã hội; trên cơ sở phát huy tối đa tiềm năng nổi trội, giá trị độc đáo và lợi thế riêng có của địa phương, cốt lõi là lấy bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa-lịch sử, truyền thống tốt đẹp của con người, vùng đất Cố đô và giá trị nổi bật toàn cầu của Di sản hỗn hợp Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An làm nền tảng, nguồn lực và động lực phát triển, để trở thành trung tâm văn hóa-lịch sử, du lịch của quốc gia và quốc tế; phát triển đô thị và nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại, trọng tâm là "Đô thị Cố đô-Di sản", phấn đấu cơ bản đạt các tiêu chí thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030 và đến năm 2035 trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Tập trung cao độ cho "bốn đẩy mạnh" theo chỉ đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, nhiệm kỳ 2020-2025. Tập trung phục hồi phát triển kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế của tỉnh một cách đồng bộ, toàn diện gắn với phát triển các ngành, lĩnh vực theo hướng khai thông hiệu quả không gian tăng trưởng mới.

Nguyễn Thơm